جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در تنبیه دوم پیرامون این مطلب بود که اگر ما نتوانیم در شبهه مصداقیه به اصالة العموم که یک اصل لفظی است استناد کنیم و به عموم عام تمسک کنیم آیا اصلی وجود دارد که اولا در مورد افراد مشکوک، مصداق را برای ما احراز کند و ثانیا آن را مشمول حکم عام قرار دهد یا خیر؟ محقق خراسانی به استناد استصحاب و نیز استصحاب عدم ازلی فرمودند ما هم می‎توانیم مصداق را احراز کنیم و هم می‎توانیم آن فرد

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم ادله قاعده _ بررسی مانع مشروعیت قاعده _ پاسخ اول (سید طباطبایی) _ کلام صاحب فصول _ کلام صاحب عناوین ۱۴۰۰/۱۰/۰۵ خلاصه جلسه گذشته در پایان بحث از ادله اعتبار و مشروعیت قاعده لاحرج، گفتیم شبهه ای مطرح شده که می‌تواند به عنوان مانعی در برابر این ادله موجب خدشه در اعتبار و مشروعیت قاعده لاحرج شود. عمدتا دو مسئله باعث شد این اشکال تولید شود، یکی وجود تکالیف و وظایفی که قطعا حرجی و مشتمل بر مشقت و صعوبت اند در شریعت. و دیگری اینکه بعضی موارد که چندان مشقت و صعوبت محسوب نمی‌شوند و از این تکالیف بسیار آسان تر اند، می‌بینیم که در شریعت نفی شده. آنگاه چطور می‌شود

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم مسئله ۲۹ –ادله حرمت سماع – دلیل دوم: بررسی طایفه دوم ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم جواز شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم بود و همچنین عدم جواز سخن گفتن و تکلم زن نامحرم با مرد اجنبی. عرض کردیم ادله‌ای برای عدم جواز اقامه شده است؛ دلیل اول ادعای اتفاق یا اجماع یا شهرت قویه در مسأله بود که معلوم شد چنین شهرتی نیست و قول مقابل هم مشهور است. علاوه بر این، متعلق اجماع یا ادعای اجماع و اتفاق حرمت شنیدن صدای زن نیست بلکه ادعا شده صوت المرأة عورة مجمع علیه یا متفق علیه یا مشهور است. این را بررسی کردیم و در آن خدشه کردیم. دلیل

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم  مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق در شبهه مصداقیه – بررسی کلام محقق خراسانی مقدمه اول – مقدمه دوم ۱۴۰۰/۱۰/۰۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد اینکه آیا در شبهه مصداقیه بعد از اینکه نتوانیم به اصالة العموم تمسک کنیم و این اصل لفظی را جاری کنیم، سؤال این است که آیا اصل دیگری وجود دارد که بر اساس آن بتوانیم مصداق را احراز کنیم و به عام رجوع کنیم یا خیر؟ به عبارت دیگر اینجا دو سؤال یا دو پرسش مطرح است: ۱. آیا با این اصل می‎توانیم مصداق را احراز کنیم؟ ۲. آیا به کمک این اصل می‎توانیم فرد

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم  ادله قاعده _ بررسی مانع مشروعیت قاعده _ کلام صاحب وسائل و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۴ بررسی مانع مشروعیت قاعده بحث در ادله قاعده لاحرج تمام شد، لکن همانطور که در جلسه گذشته عرض شد، دو شبهه و دو پرسش در این مقام قابل طرح است که به عنوان رفع مانع از اقتضایی که در ادله وجود دارد، حتما باید به آن‌ها رسیدگی شود. تا اینجا ما آنچه که از آیات و روایات ذکر کردیم، در حقیقت اثبات کرد که یک قاعده کلی وجود دارد که بر اساس آن احکام حرجی در شریعت نفی شده، لکن اینجا به تعبیر مرحوم نراقی دو مسئله وجود دارد که به نوعی موجب اشکال شده است. تعبیر

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسئله ۲۹ – پیوند دو موضوع مسأله ۲۹ – ادله حرمت سماع – دلیل اول و بررسی آن -دلیل دوم: طایفه اول روایات و بررسی آن – طایفه دوم ۱۴۰۰/۱۰/۰۴ پیوند دو موضوع مسأله ۲۹ عرض شد در مسأله ۲۹ تحریر و نیز ۳۹ عروه، دو موضوع مطرح است که البته این دو موضوع در عبارات و کلمات فقها تفکیک نشده و به نحو مستقل مورد بررسی قرار نگرفته است. یکی سماع صوت الاجنبیة و دیگری اسماع صوتها للاجانب؛ البته هر کدام هم قید خودشان را دارند. این دو موضوع در بررسی‌ها و ذکر استدلال‌ها از هم تفکیک نشده است؛ اینطور نیست که یکبار مثلاً برای سماع صوت الاجنبیة مستقلاً دلیل ذکر

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیهات – تنبیه دوم – کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۰۴ تنبیه دوم در بحث از شبهات مصداقیه تنبیهاتی بیان شده است که تنبیه اول گذشت. تنبیه دوم این است که آیا در این بحث با اینکه گفتیم تمسک به عام در شبهات مصداقیه مخصص جایز نیست اصلی وجود دارد که به کمک آن اصل بتوانیم هم آن فرد مشکوک را احراز کنیم و هم اینکه آیا حکم عام در مورد او جاری می‎شود یا نه؟ به عبارت دیگر بحث در این است که چنانچه ما به کمک اصل لفظی یعنی اصالة العموم نتوانستیم این فرد مشکوک را مشمول حکم عام قرار

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم  شرح رساله حقوق – حق چهارم زبان ۱۴۰۰/۱۰/۰۱ شرح رسالة الحقوق عرض کردیم در این کلام نورانی امام سجاد(ع) بعد از بیان حق النفس، یعنی حق انسان به صورت کلی، حق اعضاء بدن انسان را هم یک به یک ذکر می‌کند. اولین حق، حق زبان است؛ در مورد حق زبان درست است که تعبیر مفرد به کار برده است «وَ أَمَّا حَقُّ اللِّسَانِ فَإِكْرَامُهُ عَنِ الْخَنَى وَ تَعْوِيدُهُ الْخَيْرَ»، اما واقع این است که این حقوق متعدد است؛ می‌شود اینها را یکی کرد ولی دقت نظر ایجاب می‌کند که زبان را دارای چندین حق بدانیم. تا اینجا سه حق از حقوق زبان را توضیح دادیم. حق چهارم زبان چهارمین حق این است:

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم مسئله ۲۹ – شرح مسأله – دو موضوع در مسأله ۲۹ – تفاوت‌های تحریر و عروه در این مسأله اقوال ۱۴۰۰/۱۰/۰۱ مسأله ۲۹ مسأله ۲۹: «الأقوى جواز سماع صوت الأجنبية ما لم يكن تلذذ و ريبة»، می‌فرماید: اقوی آن است که شنیدن صدای زن نامحرم مادامی که همراه با لذت و ریبه نباشد جایز است. «و كذا يجوز لها إسماع صوتها للأجانب إذا لم يكن خوف فتنة»، همچنین اسماع صوت زن، یعنی سخن گفتن در برابر نامحرمان که قهراً آنها صدای او را می‌شنوند، به شرط اینکه خوف فتنه در آن نباشد، جایز است. «و إن كان الأحوط الترك في غير مقام الضرورة»، اگرچه احتیاط مستحب آن است که در غیر مقام