جلسه ۹ – PDF قواعد فقهیه جلسه نهم – ادله قاعده _ دلیل اول: آیات _ آیه دوم: آیه ۶ سوره مائده ۱۴۰۰/۰۸/۱۱ آیه دوم: آیه ۶ سوره مائده بحث در ادله و مستندات قاعده لاحرج بود. تا اینجا درباره دلیل اول یعنی آیات به یک آیه اشاره شد و آنهم آیه ۷۸ سوره حج بود. نتیجه این شد که این آیه قابلیت مستند واقع شدن برای قاعده را دارد. آیه دوم، آیه ۶ سوره مائده است: «ما یُریدُ اللّهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ حَرَج». میفرماید خداوند تبارک و تعالی قصد ندارد و اراده نمی‌کند که بر شما حرج قرار دهد. این آیه البته بخشی از آیه ۶ سوره مائده است که کاملش از این قرار است. چون باید معنای مجموع

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم عام و خاص – مقدمات – مقدمه پنجم – کلام محقق خراسانی در تقسیم مطلق به شمولی و بدلی و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۸/۰۹ کلام محقق خراسانی در تقسیم مطلق به شمولی و بدلی در مورد اقسام عموم مطالبی را بیان کردیم و نتیجه این شد که هم اصل انقسام به این سه قسم صحیح است و هم این انقسام به لحاظ تعلق حکم نیست، بلکه عام فی نفسه و با قطع نظر از تعلق حکم، منقسم به این اقسام می‎شود. لکن برخی از اعاظم در مورد مطلق نیز قائل به اقسام شبیه این اقسام شده‎اند. در مورد عام گفته شد که بر سه قسم است: ۱. عام شمولی، ۲. عام مجموعی، ۳. عام بدلی؛

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم  ادله قاعده _ دلیل اول: آیات _ آیه اول: آیه ۷۸ سوره حج _ احتمالات ششگانه دیگر در آیه و بررسی آنها _ جمع بندی ۱۴۰۰/۰۸/۰۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در مدارک و مستندات قاعده لاحرج بود. عرض کردیم به ادله اربعه برای این منظور استدلال شده. دلیل اول که آیات باشد، چندین آیه در این رابطه ذکر شده است. اولین آیه، آیه ۷۸ سوره حج بود. در مورد این آیه توضیحاتی دادیم؛ «وَ جاهِدوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ هُوَ اجتَباكُم وَ ما جَعَلَ عَلَيكُم فِي الدّينِ مِن حَرَجٍ». گفتیم به دو وجه برای استدلال به این آیه می‌توان تمسک کرد. ما هر دو وجه را گفتیم، دو تقریب ذکر کردیم و تفاوت بین

آیت الله سید مجتبی نورمفیدی، استاد حوزه علمیه قم، به جماران گفت: من گمان می کنم یک مقداری لازم است حوزه ها به جنبه تربیت های اخلاقی بیشتر اهمیت بدهند و کسی گمان نکند یک تکلیف ملی و انقلابی بر دوش دارد و این مجوزی است که خدای ناکرده دیگران، مراجع و بزرگان را هتک کند. این با آموزه ها و سیره اهل بیت(ع) ناسازگار است و آنچه که ما از بزرگان اخلاق در حوزه ها شنیده ایم و از اساتید خودمان دیده ایم.     نظر شما در رابطه با موضع اخیر آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در زمینه ارتباط با کشورهای دنیا چیست؟ به طور اصولی و طبیعی همیشه مرجعیت در طول تاریخ پایگاه و پناه مردم، دین،

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم مسئله ۲۶ –فرع دوم: پوشش زن در برابر صبی ممیز – ادله عدم لزوم و بررسی آنها –دلیل دوم – ادامه بررسی تعارض بین دو آیه و وجوه جمع بین آنها – حق در مسأله۱۸ ۱۴۰۰/۰۸/۰۸ خلاصه جلسه گذشته در ادامه بررسی دلیل دوم یک اشکالی مطرح شد مبنی بر تعارض بین دو آیه ابداء زینت و استیذان؛ اشکال این بود که این دو آیه به حسب نظر بدوی با هم منافات دارند. براساس یکی از این دو آیه، پوشش زن در برابر صبی ممیز واجب است؛ براساس آیه دیگر (آیه استیذان) لازم نیست که زن خودش را در مقابل صبی ممیز بپوشاند. این تنافی ظاهری بین این دو آیه موجب شد که وجوهی

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم  عام و خاص – مقدمات – مقدمه پنجم: دیدگاه دوم – ادله دیدگاه دوم – نتیجه   ۱۴۰۰/۰۸/۰۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در اقسام عام بود. عرض کردیم در مورد اقسام عام و اینکه عموم به سه قسم تقسیم می‎شود اختلافی است در اینکه آیا این تقسیم فی نفسه و به حسب ذات عام انجام می‎شود یا به لحاظ تعلق حکم؟ گفتیم دو دیدگاه در این رابطه وجود دارد. یک دیدگاه این است که این تقسیم به لحاظ تعلق حکم صورت می‎گیرد و عام به اعتبار اینکه حکم به چه کیفیتی متعلق به عام می‎شود به سه قسم تقسیم می‎شود. این دیدگاه از سوی محقق خراسانی و بعضی از اتباع و شاگردان ایشان مورد

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم مسئله ۲۶ –فرع دوم: پوشش زن در برابر صبی ممیز – ادله عدم لزوم و بررسی آنها – دلیل دوم – بررسی تعارض بین دو آیه و وجوه جمع بین آنها ۱۴۰۰/۰۸/۰۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل دوم عدم لزوم ستر و پوشش زن در برابر صبی ممیز بود؛ یعنی درباره آیه استیذان. عرض کردیم ظاهر آیه دلالت بر عدم لزوم تستر در برابر صبی ممیز دارد. به دنبال این، یک اشکالی مطرح شد که این آیه با آیه «لایبدین زینتهن» که از آن «الاطفال الذین لم یظهروا علی عورات النساء» استثنا شده، منافات دارد. چون مقتضای آیه استیذان این است که طفل تا زمانی که به بلوغ نرسیده (یعنی حتی صبی ممیز)

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم  عام و خاص – مقدمات – مقدمه چهارم: بررسی احتیاج عام به مقدمات حکمت برای دلالت بر عموم- اشکال دوم، سوم، چهارم –  مقدمه پنجم: اقسام عام – دیدگاه اول              ۱۴۰۰/۰۸/۰۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در مقدمه چهارم بود و اینکه آیا عام برای دلالت بر عموم نیاز به جریان مقدمات حکمت دارد یا خیر؟ عرض کردیم محقق خراسانی و محقق نایینی بر این عقیده هستند که برای دلالت عام بر عموم نیازمند جریان مقدمات حکمت هستیم. دلیل این قول نیز بیان شد. لکن عرض کردیم اشکالاتی نسبت به این قول وجود دارد. یک اشکال را دیروز بیان کردیم که مهمترین اشکال است و آن اینکه اساسا به