جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم مره و تکرار- تنقیح محل نزاع- اشکال امام برتعلق نزاع به هیئت ۱۳۹۴/۱۱/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحثی که در مساله مره و تکرار در جلسه قبل بیان شد این بود که نزاع در دلالت صیغه امر بر مره یا تکرار یا هیچ کدام، مربوط به هیئت امر است یا ماده امر یا به مجموع ماده و هیئت؟ بیان شد که یک نظر این است که این نزاع مربوط به هیئت امر است نه ماده امر و دو دلیل بر این ادعا اقامه شد؛ یک دلیل را صاحب فصول بیان کردند و دلیل دوم را محقق خراسانی که توضیح هردو دلیل گذشت. سپس بیان شد که محقق خراسانی به دلیل اول یعنی دلیلی

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم مره و تکرار- تنقیح محل نزاع ۱۳۹۴/۱۱/۰۵ مره و تکرار بحث مرة و تکرار از مباحثی است که در خصوص صیغه امر مطرح است، بعضی از مباحثی که تا به حال بررسی شد مخصوص صیغه امر نبود بلکه به طور کلی درباره هیئت افعل و مشابهات آن بود ولی این جا مربوط به صیغه امر است که شامل ماده و هیئت آن می شود. به طور مثال در بحث گذشته وقوع امر بعد از حظر او توهم الحظر مساله مورد بحث خصوص صیغه امر نبود بلکه هیئت افعل و هر چیزی که معنای امر را برساند مورد نظر بود. اما در ما نحن فیه سخن از صیغه امر است که شامل مجموع

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم وقوع امر بعد از حظر یا توهم حظر- بررسی قول مشهور و محقق خراسانی ۱۳۹۴/۱۱/۰۴ خلاصه جلسه گذشته در بحث از معنای امر بعد از وقوع در مقام توهم حظر یا مقام حظر بیان شد که اقوال متعددی در این مساله وجود دارد. مشهور معتقدند امر بعد از آنکه نهی نسبت به چیزی صورت بگیرد یا توهم نهی نسبت به آن باشد دیگر در معنای اصلی خودش ظاهر نمی باشد. یعنی دلالت بر وجوب ندارد بلکه ظهور در اباحه دارد. مبنای نظر مشهور را اجمالا توضیح دادیم. دلیل مشهور عمده مستند مشهور امری است که طبیب بعد از منع از بعضی خوردنی ها به مریض می کند. مثلاً اگر طبیبی به بیماری

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم وقوع امر بعد از حظر یا توهم حظر ۱۳۹۴/۱۱/۰۳ وقوع امر بعد از حظر یا توهم حظر بحثی که در این مقام مطرح است این است که هیئات امر اما وضعاً او اطلاقاً او عقلاً به حسب ظهور اولی دلالت بر وجوب می کند حال اگر امر به دنبال نهی یا بعد از توهم نهی واقع شود آیا موجب از بین رفتن آن ظهور می شود یا نه؟ در بحث از دلالت هیئت امر بر وجوب بیان شد که از طریق وضع یا اطلاق یا مقدمات حکمت یا حکم عقل، گفته می شود هیئت افعل دلالت بر وجوب می کند و امر ظهور در وجوب دارد. حال بعد از اینکه ثابت شد

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم مقتضای تبادر، انصراف و حکم عقل در دوران واجب بین نفسی و غیری … ۱۳۹۴/۱۰/۳۰ خلاصه جلسه گذشته همانگونه که در جلسه قبل بیان شد می توان به مقتضای اطلاق در دوران واجب بین عینی و کفایی، تعیینی و تخییری و نفسی و غیری طبق یک بیان که در هر سه مورد جاری می شود استناد کرد و طبق بیان دیگر که فقط در یک مورد می توان استناد کرد و این عبارت است از واجب نفسی و تعیینی و عینی. به غیر از اطلاق راه های دیگری هم برای خروج از این تحیر و شک ارائه شده است. سه راه دیگر را ما اینجا مورد بررسی قرار می دهیم. راه دوم:

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم مقتضای اطلاق به بیانی دیگر در دوران واجب بین نفسی و غیری ۱۳۹۴/۱۰/۲۹ خلاصه جلسه گذشته تمسک به اطلاق و مقتضای اصل لفظی در دوران واجب بین نفسی و غیری، عینی و کفایی و تعیینی و تخییری مورد بررسی قرار گرفت. اشکالی که در برابر تمسک به اطلاق در این مقام بود را مورد تعرض قرار دادیم و ضمن بررسی پاسخ محقق اصفهانی، به آن اشکال پاسخ دادیم که در نتیجه معلوم شد حق با محقق خراسانی و اتباع ایشان است، که مقتضای اطلاق را در دوران واجب بین نفسی و غیری، واجب نفسی می دانند. همچنین مقتضای اطلاق در دوران واجب بین تعیینی و تخییری، واجب تعیینی و مقتضای اطلاق در

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه مقتضای اطلاق در دوران واجب بین نفسی و غیری … بیان اشکال اتحاد بین مقسم و قسم درشک در تعبدی و توصلی- پاسخ کلی اشکال ۱۳۹۴/۱۰/۲۷ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اشکالی پیرامون مقتضای اطلاق در دوران واجب بین نفسی و غیری، بین تعیینی و تخییری، بین عینی و کفایی مطرح شده است. اگر آن اشکال را بپذیریم، راه تمسک به اطلاق و دلیل لفظی در شک بین نفسیت و غیریت و نیز شک بین تعینیت و تخییریت و نیز شک بین عینیت و کفائیت بسته می شود. همچنین معلوم شد پاسخی که محقق اصفهانی به این اشکال دادند، نمی تواند مسئله را حل کند. آخر جلسه دیروز اشاره کردیم اگر اشکال در ما

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم مقتضای اطلاق در دوران واجب بین نفسی و غیری … بررسی یک اشکال و پاسخ آن ۱۳۹۴/۱۰/۲۶ خلاصه جلسه گذشته مطابق نظر مشهور و محقق خراسانی در دوران امر بین واجب نفسی و غیری، تعیینی و تخییری، عینی و کفایی، مقتضای اطلاق، واجب نفسی، تعیینی و عینی می باشد. اشکالی که نسبت به مقتضای اطلاق در این مقام و دو مقام دیگر مطرح شد این است که اگر ما واجب نفسی را واجب مطلق بدانیم و واجب غیری را واجب مقید بدانیم و از اطلاق نفسیت را نتیجه بگیریم؛ اتحاد بین قسم و مقسم لازم می آید. یعنی قسم عین مقسم بشود در حالی که چنین چیزی معقول نیست. زیرا قسم همیشه

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم مقتضای اطلاق در دوران واجب بین نفسی و غیری … بررسی یک اشکال و پاسخ آن ۱۳۹۴/۱۰/۲۳ خلاصه جلسه گذشته حث در مقتضای اطلاق لفظی در دوران واجب بین نفسیت و غیریت، تعینیت و تخییریت، عینیت و کفائیت بود. محقق خراسانی  فرمودند: به طور کلی مقتضای اطلاق این است که در موارد شک، واجب را حمل بر نفسی و تعیینی و عینی کنیم. محقق خویی هم همین مطلب را با یک اضافه فرمودند. ایشان گفتند: ما هر تفسیری برای واجب تخییری و هر تعریفی برای واجب کفایی ارائه کنیم، نتیجه یکسان است. یعنی در هر صورت مقتضای اطلاق لفظی این است که واجب نفسی، تعیینی و عینی باشد. اشکال بر مقتضای اطلاق

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم کلام محقق خویی در دوران واجب بین عینی و کفایی ۱۳۹۴/۱۰/۲۲ خلاصه جلسه گذشته در بحث از دوران واجب بین تعیینی و تخییری و دوران واجب بین عینی و کفایی محقق خویی با اشاره به مبانی مختلف پیرامون حقیقت وجوب تخییری و حقیقت وجوب کفایی فرمودند: مقتضای اطلاق لفظی تعینیّت واجب و عینیت واجب است. کلام محقق خویی در دوران واجب بین عینی و کفایی کلام ایشان را در دوران واجب بین تعیینی و تخییری عرض کردیم. اما در دوران واجب بین عینی و کفایی نیز ایشان با اشاره به چهار مبنا پیرامون حقیقت واجب کفایی می فرماید:  مقتضای اطلاق این است که در دوران واجب بین کفایی و عینی واجب را،