جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم اجزاء_ مقدمه _ مطلب سوم مفردات عنوان بحث:«یقتضی» بیان و بررسی نظر امام(ره) در مورد« یقتضی » ۱۳۹۴/۱۲/۱۶ خلاصه جلسه گذشته در مورد کلمه « یقتضی » که در عنوان محل بحث وارد شده، نظر محقق خراسانی را بیان کردیم. ایشان فرمودند: یقتضی در همه موارد به معنای سببیت و علیت است. نظر امام(ره) این بود که به طور کلی این کلمه از عنوان بحث حذف شود، زیرا در این مقام« یقتضی» را نمی¬توان به معنای سببیت و علیت دانست، چون اتیان به مامور به، به عنوان یک واقعیت تکوینی، نمی تواند سببیت برای اجزاء به معنای کفایت و عدم لزوم اعاده و قضا که یک امر اعتباری است داشته باشد. پس

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم اجزاء_ مقدمه _ مطلب سوم مفردات عنوان بحث:«یقتضی»نظر امام(ره) در مورد« یقتضی » ۱۳۹۴/۱۲/۱۵ خلاصه جلسه گذشته در جلسه گذشته پیرامون مفردات عنوان بحث، مطالبی درباره« علی وجهه » و« یقتضی » بیان شد و گفتیم که  محقق خراسانی در مورد عنوان« یقتضی »نظر خاصی دارند. محصل نظر ایشان این شد که« یقتضی » به طور کلی می تواند به معنای سبیت و علیت باشد. قبلا گفته شد در مواردی که بحث از اجزاء نسبت به خود آن امر مطرح است به معنای سببیت است ولی در مواردی که بحث از اجزاء امر واقعی ثانوی یا امر ظاهری نسبت به امر واقعی اولی«یقتضی» مطرح است« یقتضی » به معنای کاشفیت و دلالت

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم اجزاء- مقدمه_ مطلب سوم_ (مفردات عنوان بحث) کلام محقق خراسانی در معنای« یقتضی» ۱۳۹۴/۱۲/۱۲ خلاصه جلسه گذشته در بحث از توضیح عناوین بحث بیان شد که منظور از کلمه« علی وجهه » به معنای اتیان به مامور به با تمام خصوصیات و شرایط معتبر، اعم از شرایط عقلی و شرایط شرعی، می باشد. در مورد کلمه« یقتضی » نیز بیان شد که یقتضی به دو معنا می باشد؛ یکی به معنای علیت و سببیت و مؤثریت و دیگری به معنای دلالت و کاشفیت. ولی همانطور که در مسئله اجزاء بیان شد، اگر  اجزاء نسبت به امر به خود آن شی مقصود باشد، یقتضی به معنای علیت و سببیت است. ولی اگر اجزاء

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم اجزاء_ مقدمه _ مطلب سوم (مفردات عنوان بحث) ۱۳۹۴/۱۲/۱۱ خلاصه جلسه گذشته تا کنون پیرامون دو مطلب در مسئله اجزا بحث کردیم یکی عنوان بحث و دیگری اینکه آیا این بحث یک بحث عقلی است یا لفظی؟ مطلب سوم: مفردات عنوان بحث چند کلمه در عنوان بحث وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرند. طبق آنچه که محقق خراسانی مطرح کردند عنوان بحث عبارت است از « الاتیان بالشی علی وجهه یقتضی الاجزاء فی الجملة » در مقابل عنوان صاحب فصول که« الامر بالشئ هل یقتضی…». معنای اتیان به مامور به روشن است و بحثی در آن نیست؛ عمده مطلب چند عنوان است که عبارتند از:« علی وجهه » که منظور

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم اجزاء- مقدمه مطلب دوم ۱۳۹۴/۱۲/۱۰ خلاصه جلسه گذشته بیان شد که در مطلب دوم بحث در این است که آیا مسئله اجزاء یک مسئله عقلی است و حاکم به آن عقل است یا یک مسئله لفظی؟ در مورد اجزاء اتیان به مامور به نسبت به امر به خودش بیان کردیم که یک مسئله عقلی محض است و چندان مورد بحث واقع نشده بلکه تنها اشاعره یک مخالفتی در این موضوع کرده اند. لکن در مسئله اجزاء بحث عمده این است که اگر کسی اتیان به مامور به، به امر واقعی ثانوی یا اضطراری کرد، عمل او مجزی از امر واقعی اولی می باشد یا خیر، همچنین بحث می کنیم که اگر کسی

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم اجزاء- مطلب دوم: عقلی بودن یا لفظی بودن بحث اجزاء ۱۳۹۴/۱۲/۰۹ خلاصه جلسه گذشته در بحث از اجزاء، در مطلب اول عنوان بحث مورد بررسی قرار گرفت. برخی مانند صاحب فصول قائل شدند که عنوان بحث عبارت است از: «الامر بالشئ هل یقتضی الاجزاء اذا اتی به المامور علی وجهه او لا»؛ اما محقق خراسانی قائل شدند که عنوان بحث عبارت است از « الاتیان بالمامور به علی وجهه یقتضی الاجزاء فی الجملة » و معلوم شد عنوانی که محقق خراسانی  برای این بحث انتخاب کردند به جهاتی اولی است از عنوانی که صاحب فصول بیان کردند. مطلب دوم: عقلی بودن یا لفظی بودن بحث اجزاء آیا بحث از اجزاء یک بحث

جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتاد اجزاء_ بررسی عنوان بحث ۱۳۹۴/۱۱/۲۷  اجزاء قبل از ورود به اصل بحث اجزاء ابتدا چند مطلب باید مورد بررسی قرار گیرد. مطلب اول: عنوان بحث عنوان بحث در کلمات اصحاب متفاوت است. صاحب فصول بحث را با یک عنوان مطرح نموده و محقق خراسانی با عنوانی دیگر این بحث را مطرح کردند و نسبت به عنوان مذکور در کلام صاحب فصول اشکال نموده اند. لذا باید این مطلب مورد بررسی قرار گیرد تا معلوم شود کدام یک از این دو عنوان بهتر می باشد. جایگاه این بحث در مباحث الفاظ بر اساس آنچه که صاحب فصول بیان نموده قابل دفاع است اما مسئله بر اساس عنوان محقق خراسانی دچار یک اشکال می شود. زیرا

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم فور و تراخی_ بقاء و عدم بقاء تکلیف بعد از به تاخیر انداختن مکلف ۱۳۹۴/۱۱/۲۶ خلاصه جلسه گذشته تاکنون مشخص شد که از نظر لغت و وضع لغوی فوریت یا تراخی در معنای صیغه امر وجود ندارد. یعنی فور و تراخی نه از ماده امر قابل استفاده است نه از هیئت امر و نه مجموع آن. قبلا بیان شد که معنای لغوی و عرفی صیغه امر عبارت است از وجوب، که  تقیید به فوریت و  تراخی از آن استفاده نمی شود و همانطور که بیان شد، حکم عقل نیز این دلالت را ندارد. پس در اوامر عرفی و عقلایی چیزی که دلالت بر تقیید امر به فوریت یا تراخی کند وجود ندارد.

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم فور و تراخی_ادله قائلین به فوریت: بررسی دلیل دوم (آیات) ۱۳۹۴/۱۱/۲۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیات برای اثبات دلالت صیغه امر بر فوریت بود تا اینجا چند اشکال نسبت به دلیل دوم بر اثبات فوریت بیان شد. اشکالات دیگری هم مطرح شده است. اشکال چهارم  آیه «و سارعوا الی مغفرة من ربکم» دلالت بر عموم ندارد. زیرا مستدل در مقام استدلال به آیه گفت:«مغفرة» نکره است و نکره افاده عموم می کند. «سارعوا الی مغفرة» هر چند تفسیر به «سارعوا الی سبب مغفره» شد ولی چون برای مغفرت یک معنای عامی در نظر گرفته شد، گفتند: شامل اطاعت اوامر الهی نیز می گردد و با این بیان آیه را

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم فور و تراخی_ ادله قائلین به فوریت : بررسی دلیل دوم( آیات) ۱۳۹۶/۱۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته برای دلالت صیغه امر بر فوریت به دو آیه استدلال شده یکی آیه« وَ سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ‏ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ»  و دیگری آیه«فاستبقوا الخیرات»  که تقریب استدلال به این آیات بیان شد. اشکالاتی به استدلال به این آیات شده که بعضی از این اشکالات مشترکا بر دو آیه وارد است و برخی به طور خاص بر هر یک از این آیات وارد است بررسی دلیل دوم اشکال اول  مستدل ادعا کرده از آنجا که مغفرت فعل خداوند است لذا سرعت گرفتن بشر به سوی فعل خداوند معنا ندارد. بر این اساس