بهمن ۱۳۹۸(فرمت تاریخ آرشیو ماهانه)

جلسه پنجاه و هفتم – معنای عدالت – اجتناب از صغیره

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم معنای عدالت – اجتناب از صغیره ۱۳۹۱/۱۱/۰۲              خلاصه جلسه گذشته ادله قول به عدم وجود گناه صغیره را ذکر کردیم؛ عرض کردیم مستند قائلین به اینکه همه معاصی کبیره هستند و اساساً گناه صغیره وجود ندارد، روایات است. چند طایفه از روایات را ذکر کردیم و حال به بررسی این دلیل می­پردازیم. بررسی دلیل قول اول آیا از روایاتی که برای اثبات قول اول ذکر کرده­اند، می­توان استفاده کرد که ما اساساً گناه صغیره نداریم؟ در مقام پاسخ عرض می­کنیم: اولاً: این ادله و روایات معارض دارند چون ممکن است روایاتی که دلالت می­کند بر اینکه «کل معصیة شدیدة» یا روایاتی که دال بر پرهیز از

جلسه پنجاه و ششم – معنای عدالت – اجتناب از صغیره

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم معنای عدالت– اجتناب از صغیره ۱۳۹۱/۱۰/۳۰              خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا اساساً در بین گناهان گناهی به عنوان گناه صغیره وجود دارد یا نه؛ به عبارت دیگر آیا تقسیم معاصی به معاصی کبیره و صغیره صحیح است؟ عرض کردیم که دو قول دراین مسئله وجود دارد یکی قول جمعی از قدماست که همه معاصی کبیره­اند و ما به بعضی از قائلین اشاره کردیم و یکی هم مشهور بین متأخرین که قائلند قطعاً گناه صغیره وجود دارد و این یک تقسیم صحیحی است. بعضی از آیات و روایات بر وجود معصیت صغیره دلالت می­کند. در بین روایات ما به صحیحه ابن ابی یعفور

جلسه پنجاه و پنجم – معنای عدالت – اجتناب از صغیره (مقام اول)

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم معنای عدالت – اجتناب از صغیره (مقام اول) ۱۳۹۱/۱۰/۲۷              خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم یکی از اموری که در بحث از معنای عدالت باید مورد رسیدگی قرار گیرد این است که اجتناب از صغیرة در معنای عدالت معتبر است یا نه؟ وقتی عدالت به ملکه نفسانیه باعث بر اتیان به واجبات و ترک محرمات معنی شد لازمه­اش آن است که اجتناب از گناه و معصیت یک رکن در معنای عدالت است. در اینکه اجتناب از کبیره قطعاً به اجماع فقها و بنا بر ادله جزء معنای عدالت است تردیدی نیست چنانچه سابقاً بحث کردیم لکن در مورد صغیره بحث واقع شده که آیا اجتناب از صغائر

جلسه پنجاه و چهارم – معنای عدالت – نتیجه کلی

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم معنای عدالت – نتیجه کلی ۱۳۹۱/۱۰/۲۶              خلاصه جلسه گذشته با توجه به اینکه تعطیلی دهه آخر صفر بود، لازم است خلاصه­ای از مباحث گذشته ارائه شود. بحث پیرامون مسئله بیست و هشتم بود؛ امام (ره) در مسئله بیست و هشتم درباره معنای عدالت فرمودند: عدالت عبارت است از ملکه­ی راسخه­ای که باعث بر ملازمت تقوی یعنی ترک محرمات و اتیان واجبات است. عرض شد در مورد معنای عدالت چهار مسلک وجود دارد: مسلک اول اینکه عدالت همان اسلام و عدم ظهور فسق است بعضی مثل ابن جنید قائل به این مسلک هستند که ادله این مسلک مورد نقد و بررسی قرار گرفت و بطلان آن واضح

جلسه پنجاه و سوم – بررسی اشکالات مسلک چهارم

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم بررسی اشکالات مسلک چهارم ۱۳۹۱/۱۰/۱۱              خلاصه جلسه گذشته نتیجه بحث در صحیحه ابن ابی یعفور این شد که بر اساس این صحیحه که در واقع دلیل پنجم مسلک چهارم بود عدالت عبارت است از ملکه­ی نفسانیه که موجب اتیان به واجبات و ترک محرمات است فقرات مختلف این روایت و اقوالی که در هر یک از این فقرات بود مورد بررسی قرار گرفت و قول حق یا آنچه که به نظر ما از این روایت قابل استظهار بود بیان شد. نتیجه کلی نتیجه کلی بحث این شد که برای مسلک چهارم پنج دلیل اقامه کردیم؛ سه دلیل اول مورد اشکال واقع گردید از بین این پنج

جلسه پنجاه و دوم – معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور)

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم معنای عدالت–ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور) ۱۳۹۱/۱۰/۱۰              خلاصه جلسه گذشته بحث در قول دوم در رابطه با فقره خامسه از روایت بود «و یکون منه التعاهد للصلوات الخمس» ما یک احتمال را ذکر کردیم که طبق آن این جمله در واقع به عنوان متمم جمله قبل که عطف بر آن شده «أن یکون ساتراً لجمیع عیوبه» مجموعاً حسن ظاهر را دلالت می­کنند در واقع در این دو جمله امام (ع) حسن ظاهر را بیان کرده­اند که در واقع عبارت است از ستر جمیع عیوب و اتیان به واجبات که اهم واجبات نماز است و وجوه اختصاص نماز در بین واجبات به ذکر را بیان

جلسه پنجاه و یکم – معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور)

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم معنای عدالت– ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور) ۱۳۹۱/۱۰/۰۹              خلاصه جلسه گذشته بحث در فقرات صحیحه ابن ابی یعفور بود. تا اینجا تقریب استدلال به این روایت مبنی بر اینکه عدالت عبارت است از یک ملکه نفسانیه، بیان شد؛ اشکالاتی متوجه اجزاء و مقدمات این استدلال بود که آنها هم مورد بررسی قرار گرفت. بعضی از بخش­های این روایت برای تکمیل استدلال و تتمیم فائده لازم است که مورد بحث قرار بگیرد. در قسمت­های مختلف این روایت نکاتی است که به روشن شدن ابعاد مختلف این روایت کمک می­کند و استدلال به این روایت را قوی­تر می­کند. نکته یک نکته­ای که در ذیل جمله­ی «و

جلسه پنجاه – معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور)

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور) ۱۳۹۱/۱۰/۰۶              خلاصه جلسه گذشته بحث در صحیحه عبدالله ابن ابی یعفور بود؛ عرض شد در این روایت سائل از حقیقت و مفهوم عدالت سؤال می­کند امام (ع) هم در پاسخ مفهوم و ماهیت و حقیقت عدالت را تبیین می­کنند؛ اگر فرمودند «أن تعرفوه بالستر و العفاف و کف البطن» این در واقع بیان حقیقت عدالت است نه اینکه طریق برای تشخیص معنای عدالت باشد. عرض کردیم این جمله اشاره به ملکه بودن عدالت دارد چون ستر و عفاف و کف از اوصاف نفسانیه هستند. جمله دوم «و یعرف بإجتناب الکبائر» هم از آنجا که به افعال و اعمال

جلسه چهل و نهم – معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور)

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور) ۱۳۹۱/۱۰/۰۵              خلاصه جلسه گذشته عرض شد در مورد جمله «و یعرف بإجتناب الکبائر» چند احتمال وجود دارد؛ بحث در بررسی احتمالاتی است که در این جمله توسط بزرگان و اعلام مطرح شده؛ احتمالی که مرحوم محقق خویی ذکر کردند، مورد بررسی قرار گرفت. یک احتمال هم توسط بعضی از کسانی که قائلند عدالت عبارت است از مجرد ترک المعاصی یا ترک الکبائر، مطرح شده؛ طبق نظر آنها سؤال در روایت، سؤال از طریق تشخیص عدالت است نه سؤال از معنی و مفهوم عدالت، لذا ستر و عفاف و کف نفس بیان برای طریق تشخیص عدالت است

جلسه چهل و هشتم – معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور)

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم معنای عدالت – ادله مسلک چهارم (صحیحه ابن ابی یعفور) ۱۳۹۱/۱۰/۰۴              خلاصه جلسه گذشته عرض شد که در صحیحه عبدالله ابن ابی یعفور سؤال راوی از حقیقت و مفهوم و ماهیت عدالت است؛ قرائن این ادعا هم ذکر شد جوابی هم که امام داده­اند درواقع بیان مفهوم عدالت است یعنی ستر و عفاف و کفّ اینها عبارت از خود عدالت و مبیِّن و معرف ماهیت و مفهوم عدالت هستند نه اینکه طریق و کاشف از عدالت باشند. جمله­ی بعدی یعنی «یعرف باجتناب الکبائر» در واقع ممکن است که مثل یک مانعی در برابر این ادعا مطرح شود کما اینکه بعضی به استناد این جمله گفته­اند که