پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی

جلسه ۹۴ – PDF جلسه نود و چهارم قسم سوم وضع- وضع هیئات – نظریه امام (ره) در جمل انشائیه ۱۳۹۲/۰۱/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث درباره نظریه پنجم پیرامون هیئات جمل خبریه و انشائیه بود، عرض کردیم امام (ره) در این رابطه نظری دارند که مختار ما هم همین نظر است، نظر ایشان را در باب جملات خبریه در جلسه گذشته عرض کردیم، محصل نظر ایشان در باب جملات خبریه این شد که هیئت جمل خبریه برای دلالت بر اتحاد و هوهویت تصدیقیه بین موضوع و محمول وضع شده، در مقابل هوهویت تصوریه که در مرکبات ناقصه مطرح می‏شود لذا اینکه مشهور گفته‏اند جملات خبریه برای حکایت از نسبت وضع شده‏اند صحیح نیست، این نظر مبتنی بر مقدمه‏ای درباره

جلسه ۹۳ – PDF جلسه نود و سوم قسم سوم وضع- وضع هیئات- نظریه امام (ره) در جُمل خبریه ۱۳۹۲/۰۱/۱۹   تا اینجا چهار نظریه درباره معنای جمله خبریه و انشائیه را بیان کردیم و تقریباً هر چهار نظر به نوعی مورد نقد و اشکال واقع شد، البته نظر مرحوم آخوند در اینکه معنای جمله خبریه و انشائیه یکی است، فی‏الجمله رد نشد اما اینکه آن معنی چیست ما با ایشان اختلاف نظر داریم. نظریه پنجم: نظر امام (ره) مقدمه نظریه امام (ره) که نظر مختار هم می‏باشد مبتنی است بر مقدمه‏ای مربوط به قضایا که امام (ره) بر تکیه با همین مقدمه به نظریه مشهور هم اشکال کرده‏اند، ما در مقام بررسی نظریه مشهور این مقدمه را در حدی

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم قسم سوم وضع- وضع هیئات- بررسی نظر محقق خویی ۱۳۹۲/۰۱/۱۸   خلاصه جلسه گذشته در مورد معنای جُمل تامّه یعنی جمله خبریه و انشائیه نظریات مختلفی بیان شد، نظریه چهارم نظریه مرحوم آقای خویی بود، محصل فرمایش ایشان این بود که جمله خبریه برای ابراز قصد حکایت وضع شده و جمله انشائیه برای ابراز یک اعتبار نفسانی وضع شده است، بر این اساس هم جمله خبریه و هم جمله انشائیه دال بر ابراز یک امر نفسانی هستند ولی در جمله خبریه آن امر نفسانی عبارت از قصد حکایت است و در جمله انشائیه آن امر نفسانی، اعتبار است، پس فرق بین این دو جمله در متعلق ابراز است و الا در اصل

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم قسم سوم وضع- وضع هیئات- نظر محقق خویی ۱۳۹۲/۰۱/۱۷   مروری بر مباحث گذشته بحث در وضع هیئات بود، با توجه به اینکه فاصله‏ای نسبتاً طولانی بین این جلسه و جلسات گذشته پیش آمده، اجمالی از مباحث گذشته را عرض می‏کنیم و سپس به ادامه مباحث می‏پردازیم. بعد از اینکه در مورد حروف بحث کردیم که آیا از قسم سوم وضع یعنی وضع عام و موضوع‏له خاص محسوب می‏شود یا نه نوبت به بحث از هیئات رسید. در مورد حروف در دو مقام بحث کردیم؛ یکی بحث از معانی حرفیه و دیگری در مورد وضع حروف بود که گفتیم وضع حروف از کدام یک از اقسام اربعه وضع است. در مورد هیئات

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود وضع هیئات- اشکال امام (ره) به نظر مشهور درباره جمله خبریه و انشائیه ۱۳۹۱/۱۲/۲۳   خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون اشکالات امام (ره) به نظر مشهور در باب جملات خبریه و انشائیه بود، عرض کردیم امام مقدمه‏ای را بیان کردند و در ضمن این مقدمه چند مطلب ذکر کرده‏اند، مطلب اول این بود که قضایا به دو قسم حملیه به حمل اولی ذاتی و حملیه به حمل شایع صناعی تقسیم می‏شوند و هر کدام از این دو قسم هم خودشان دارای دو قسم هستند که ما امثله این اقسام را در جلسه گذشته ذکر کردیم. مطلب دوم این بود که قضایا از جهت دیگری به سه قسم تقسیم می‏شوند که عبارتند از: قضایای محکیه،

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم وضع هیئات- اشکال امام (ره) به نظر مشهور درباره جمله خبریه و انشائیه ۱۳۹۱/۱۲/۲۲   بحث پیرامون نظریه مشهور درباره جملات خبریه و انشائیه بود، عرض کردیم مشهور معتقدند جمله خبریه برای نسبتی وضع شده که دارای واقعی است که گاهی با آن واقع مطابق و گاهی مطابق نیست ولی جمله انشائیه برای ایجاد معنی وضع شده است. مرحوم آقای خویی اشکالی را به مشهور ایراد کردند که عرض کردیم این اشکال وارد نیست، اشکال دیگر اشکالی است که امام (ره) به مشهور دارند. اشکال امام (ره) به مشهور مقدمه برای اینکه اشکال امام (ره) به مشهور روشن شود باید مقدمه‏ای ذکر شود، ایشان بحثی در رابطه با قضایا مطرح می‏کنند که

جلسه ۸۸ – PDF جلسه هشتاد و هشتم وضع هیئات- نظر مشهور درباره جمله خبریه و انشائیه ۱۳۹۱/۱۲/۲۱   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مرحوم آقای خویی سه دلیل بر رد کلام مشهور ارائه کرده‏اند، مشهور معتقدند موضوع‏له جمل خبریه با موضوع‏له جمل انشائیه متفاوت است، بر این اساس معنای جمل خبریه ثبوت یا عدم ثبوت نسبت در خارج است و معنای جمل انشائیه ایجاد معنی در خارج است. مرحوم آقای خویی دو دلیل در کتاب محاضرات بر رد قول مشهور ذکر کردند، یک دلیل هم در کتاب اجود التقریرات ذکر کرده‏اند که ما اشکال سوم ایشان را ذکر و سپس ادله ارائه شده از طرف ایشان را مورد بررسی قرار می‏دهیم ببینیم ادله ایشان برای بطلان قول مشهور کفایت

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم وضع هیئات- نظر مشهور درباره جمله خبریه و انشائیه ۱۳۹۱/۱۲/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در اقوال مختلف درباره وضع قسم اول از هیئات یعنی جمله خبریه و انشائیه بود، نظر مرحوم آخوند بیان شد، محصل نظر ایشان این بود که وضع جملات انشائیه و خبریه از قبیل وضع حروف و اسماء است، موضوع‏له و مستعمل‏فیه در آنها یکی است و تفاوتی که بین جمله خبریه و انشائیه وجود دارد خارج از دائره موضوع‏له است چون این تفاوت فقط مربوط به داعی استعمال است، هر دو جمله برای نسبت وضع شده‏اند لکن اگر قصد و داعی، حکایت باشد جمله خبریه و اگر قصد و داعی، انشاء و ایجاد نسبت باشد جمله انشائیه

جلسه ۸۶ – PDF جلسه هشتاد و ششم قسم سوم وضع – وضع هیئات ۱۳۹۱/۱۲/۱۶   بحث در تفاوت جمل خبریه و انشائیه بود، در این رابطه نظر مرحوم آخوند ذکر شد و اشکالی هم از طرف محقق اصفهانی به فرمایش مرحوم آخوند ایراد شده بود که ذکر آن گذشت. البته نظر محقق اصفهانی محل تأمل است که توضیح آن را در بیان نظریه مختار عرض خواهیم کرد. اشکال دوم: (محقق خویی) اگر معنای جمله خبریه و معنای جمله انشائیه یکسان باشد- مرحوم آخوند فرمود جمله خبریه و جمله انشائیه در موضوع‏له و مستعملٌ‏فیه یکسان هستند و تفاوت بین آنها تنها به لحاظ داعی استعمال است، یعنی فقط ظرف استعمال این دو متفاوت است- پس باید استعمال هر یک به

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم قسم سوم وضع – وضع هیئات ۱۳۹۱/۱۲/۱۵   خلاصه جلسه گذشته بحث در وضع هیئات جُمل بود، عرض کردیم چهار قسم جمله داریم، ابتدائاً نظر مرحوم آخوند را درباره فرق بین جُمل انشائیه و خبریه عرض کردیم، محصل فرمایش ایشان این شد که همان گونه که در اسم و حرف فرقی بین موضوع‏له و مستعملٌ‏فیه نیست و تنها تفاوت بین آنها به اعتبار نحوه استعمال و لحاظ آلیت و استقلالیت است، در مورد هیئات جمل انشائیه و خبریه هم مطلب از همین قرار است، یعنی موضوع‏له و مستعملٌ‏فیه در جمله خبریه و انشائیه یکسان است، البته اگر چه گفتیم که موضوع بحث و محل نظر مرحوم آخوند جملاتی است که هم قابلیت