جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۳۰  خلاصه جلسه گذشته همان طور که در جلسه قبل بیان شد نسبت به دلیل دوم مرحوم شیخ انصاری مبنی بر رجوع قید به ماده در فرض شک، اشکالات و بحث هایی مطرح است. محقق خویی مقدمه¬ای بیان کردند و بر اساس آن به مرحوم شیخ انصاری، محقق خراسانی و محقق نایینی اشکال کردند و نظر سومی در مسئله تاسیس نمودند . مقدمه ایشان عبارت بود از این بود که قید گاهی به ماده و گاهی به هیئت و گاهی به هر دو رجوع می¬کند؛ لذا تقیید هیئت مستلزم تقیید ماده نیست. همین مقدار که نسبت بین تقیید هیئت و تقیید ماده را نسبت

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ خلاصه جلسه گذشته در جلسه قبل بیان شد که محقق خراسانی دلیل دوم مرحوم شیخ انصاری را در مورد قید متصل صحیح نمی دانند. یعنی این ادعا که تقیید هیئت مستلزم تقیید ماده است، لذا در صورت رجوع قید به هیئت مرتکب دو خلاف اصل می شویم  ولی اگر قید به ماده رجوع کند مرتکب یک خلاف اصل می شویم را در قید متصل رد نمودند، ولی ادعای ایشان را در قید منفصل قبول کردند. محقق خراسانی در مورد قید متصل می فرماید: اگر مولا خودش کاری کند که زمینه اطلاق را از بین ببرد، دیگر خلاف اصلی اتفاق نیفتاده زیرا در قید

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۲۶  خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در موضوع شک در رجوع قید به هیئت یا ماده مرحوم شیخ انصاری قائلند که قید رجوع به ماده می¬کند و همان طور که بیان شد دو دلیل بر مدعای خود اقامه کردند. دلیل اول ایشان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و معلوم گردید که ناتمام است. دلیل دوم ایشان نیز عبارت بود از این که، اگر قید رجوع به هیئت کند، موجب رفع ید از اطلاق هیئت و ماده معا است، در صورتی که اگر قید رجوع به ماده کند، فقط موجب رفع ید از اطلاق ماده است و در دوران امر بین رفع ید از

جلسه ۶۶ – PDF جلسه شصت و ششم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۲۰ تا کنون دو دلیل از ادله محقق نایینی بر تقدم اطلاق شمولی بر اطلاق بدلی بیان شد و هردو مورد اشکال قرار گرفت. دلیل سوم حجیت اطلاق بدلی نسبت به همه افراد، متوقف بر این است که مانعی در مقابل انطباق مطلق بر بعضی از افراد نباشد. یعنی وقتی می¬گوییم اطلاق بدلی عبارت است از لفظی که دلالت بر مطلق می کند؛ منتهی تنها یک حکم برای یک فرد علی سبیل البدلیه ثابت می¬شود، معنایش این است که قابلیت انطباق این عنوان بر همه افراد هست ولی فقط بر یک فرد ثابت است ولی نباید مانعی در برابر آن باشد لذا اکرم عالما

دانلود-جلسه شصت و پنجم-PDF جلسه شصت و پنجم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط ۱۳۹۵/۱۱/۱۹ خلاصه جلسه گذشته دلیل اول مرحوم شیخ انصاری که به غرض اثبات رجوع قید به ماده در شک رجوع قید به هیئت یا ماده اقامه شده بود، هم صغرویا و هم کبرویا مورد اشکال قرار گرفت. صغرای دلیل ایشان عبارت بود از این که اطلاق هیئت شمولی است و اطلاق ماده بدلی. کبری نیز عبارت بود از این که اطلاق شمولی بر اطلاق بدلی مقدم است، لذا در دوران بین تقیید اطلاق بدلی و تقیید اطلاق شمولی، تقیید اطلاق بدلی را اختیار می کنیم. همانطور که در جلسه قبل بیان شد سه اشکال بر این دلیل هم صغرویا و هم کبرویا وارد شد.

جلسه ۶۴ – PDF جلسه شصت و چهارم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۱۸ خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد مرحوم شیخ انصاری در فرض شک در رجوع قید به ماده یا هیئت دو دلیل اقامه کردند. خلاصه دلیل اول که در  جلسه قبل بیان شد عبارت بود از این که اطلاق هیئت شمولی و اطلاق ماده بدلی است و در دوران امر بین اطلاق شمولی و اطلاق بدلی، اطلاق شمولی مقدم است. به عبارت دیگر در صورت دوران امر بین تقیید این دو اطلاق، باید اطلاق بدلی را مقید کرد. نتیجه این استدلال این است که اگر قیدی در کلام باشد و شک داشته باشیم که آیا رجوع به قید می کند یا ماده

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۱۷ خلاصه جلسه گذشته موضوع بحث، شک در رجوع قید به هیئت یا ماده است. این مسئله را خود مرحوم شیخ انصاری که قائل به عدم امکان رجوع قید به هیئت می¬باشد نیز مطرح کرده است. سوالی که این جا مطرح است این است که چگونه ممکن است مرحوم شیخ انصاری قائل به عدم امکان رجوع قید به هیئت شود ولی فرض شک در رجوع قید به هیئت یا ماده را در مباحث خود مطرح کند. همان طور که در جلسه قبل بیان شد، شاید به این دلیل باشد که ایشان علی فرض تنزل و تسلیم نسبت به امکان رجوع قید به هیئت این

جلسه ۶۲ – PDF جلسه شصت و دوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۱۶ خلاصه جلسه گذشته نتیجه و محصل نزاع بین شیخ انصاری و مشهور این شد که قیود امکان رجوع به هیئت را دارند و همان طور که مقتضای ظاهر قضایای شرطیه است، شرط و قید رجوع به هیئت یا حکم می کند. لذا در واجب مشروط، وجوب بعد از تحقق شرط تحقق پیدا می¬کند، برخلاف نظر شیخ. به عبارت دیگر تقسیم واجب به مطلق و مشروط صحیح است و نیازی به راهی که مرحوم شیخ انصاری برای تصحیح واجب مشروط طی کردند نیست، لذا در واجب مشروط، وجوب تا زمانی که قید محقق نشده فعلیت ندارد. مؤید قول مشهور مؤید قول مشهور تقسیمی است

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط ۱۳۹۵/۱۱/۱۳ تا کنون قول مرحوم شیخ انصاری مبنی بر عدم امکان رجوع قید به هیئت و لزوم رجوع قید به ماده به همراه ادله این قول مورد بررسی قرار گرفت و نه تنها امکان رجوع قید به هیئت ثابت گردید کما ذهب الیه المشهور، بلکه به اشکالاتی که متوجه نظر مشهور بود نیز پاسخ دادیم. اما همان طور که در ابتدای بحث بیان شد محقق نایینی معتقد رجوع قید به ماده منتسبه است که باید بیان و بررسی گردد. قول محقق نایینی محقق نایینی در بخش اول مدعای مرحوم شیخ انصاری با ایشان هم عقیده است، اما در بخش دوم نظر متفاوتی با مرحوم

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصت مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ۱۳۹۵/۱۱/۱۲ خلاصه جلسه گذشته اشکال دوم به مسلک مشهور عبارت بود از این که اگر وجوب را مقید بدانیم، تا زمانی که قید محقق نشده وجوب نیز ثابت نمی شود،و این منجر به تفویت واجب در بعضی از مواقع می شود. به بیان دیگر اگر واجب محتاج مقدماتی باشد که از قبل باید فراهم شود، و از طرفی تا زمان تحقق قید حکم را ثابت ندانیم، مقدمات آن نیز لازم الاتیان نیستند و اگر مقدمات لازم الاتیان نباشند به علت عدم امکان اتیان آن ها در وقت تحقق قید خود واجب نیز از بین می رود. عدم ورود اشکال دوم بر مسلک شیخ و محقق عراقی