جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم اجتماع امر و نهی –مقدمه اول: معنای واحد – ۱. کلام محقق خراسانی و بررسی آن ۲. کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۳۹۸/۰۸/۲۸   خلاصه جلسه گذشته  بحث در جواز یا امتناع اجتماع امر و نهی بود. محقق خراسانی مقدماتی را متعرض شده‎اند. اولین مقدمه این بود که معنای واحد در عنوان بحث چیست؟ عنوان بحث این بود که «هل یجوز اجتماع الامر و النهی فی واحد او لا؟» محقق خراسانی فرمودند: واحد اینجا یک معنای عامی دارد که هم وحدت شخصی و هم وحدت نوعی و هم وحدت جنسی را در بر می‎گیرد. ایشان اینجا در واقع دو ادعا دارند: ادعای اول ایشان عمومیت معنای وحدت بود، ادعای دوم ایشان

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم اجتماع امر و نهی –مقدمه اول: معنای واحد – ۱. کلام محقق خراسانی ۱۳۹۸/۰۸/۲۷   بعد از اینکه عنوان بحث در مسئله اجتماع امر و نهی معلوم شد محقق خراسانی مقدماتی را جهت بیتشر معلوم شدن موضوع و نتیجه‎گیری ذکر کردند. مقدمه اول: معنای واحد منظور از «واحد» در این عنوان چیست؟ چون بحث در این است آیا اجتماع امر و نهی در واحدی که دارای دو وجه است جایز است یا ممتنع؟ «هل یجوز اجتماع الامر و النهی فی واحد ام لا؟» که محقق خراسانی کلمه «ذو وجهین» را نیاورده ولی قبل از ایشان مشهور این کلمه را ذکر کردند. حال این مهم نیست عمده این است که کلمه «واحد» به

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم اجتماع امر و نهی – عنوان بحث ۱۳۹۸/۰۸/۲۶   اجتماع امر و نهی  بحث اجتماع امر و نهی از مباحث مهم علم اصول است و نیازمند دقت نظر و انشاء الله با پیگری و همت شما بتوانیم به خوبی این مباحث را به نتیجه برسانیم. عنوان بحث آن‎طور که محقق خراسانی در کفایه مطرح کردند این است: «اختلفوا فی جواز اجتماع الامر و النهی فی واحد و امتناعه علی اقوال» اختلاف کردند در جواز اجتماع امر و نهی فی واحد و امتناعه سپس ایشان سه قول را نقل کرده است که عبارتند از: ۱: عدم جواز اجتماع عقلا و عرفا.  ۲: جواز الاجتماع، عقلا و عرفا. ۳: : جواز الاجتماع عقلا و

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم استمرار نهی پس از مخالفت با آن – وجه پنجم- حق در مسئله ۱۳۹۸/۰۸/۲۵   خلاصه جلسه گذشته  بحث در استمرار و بقاء نهی بعد از مخالفت با آن بود و اینکه به چه وجه و دلایلی بعد از آنکه با نهی مخالفت شد همچنان نهی باقی است و به عنوان یک تکلیف گریبان مکلف را می‎گیرد (به خلاف امر که بعد از امتثال و حتی المخالفه تکلیف باقی نیست) تا کنون چهار وجه برای استمرار نهی بعد از مخالف از محقق خراسانی، محقق نایینی، صاحب منتقی الاصول و محقق اصفهانی ذکر شد. وجه پنجم (کلام محقق بروجردی) ایشان با اتکاء به دو مقدمه راه مورد نظر خودشان را بیان می‎کند. مقدمه

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم استمرار نهی پس از مخالف با آن – وجه چهارم و بررسی آن ۱۳۹۸/۰۸/۲۲   خلاصه جلسه گذشته  عرض کردیم درباره وجه استمرار نهی و بقاء آن بعد از مخالفت با نهی، بین بزرگان اختلاف شده است. تا اینجا سه وجه را بیان کردیم، محقق خراسانی از یک طریق قائل به استمرار شدند، محقق نایینی راه دیگری را برای بقاء نهی بعد از مخالفت ذکر کردند و سرانجام بعضی از بزرگان نیز تلفیقی از دو وجه محقق خراسانی و محقق نایینی را اختیار کردند که ما هر سه راه را رد کردیم و گفتیم: هر سه طریق و وجه محل اشکال است. وجه چهارم (بیان محقق اصفهانی)  ایشان نیز از طریقی خواستند

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم استمرار نهی بعد از مخالف با آن – بررسی وجه اول – وجه دوم و بررسی آن ۱۳۹۸/۰۸/۲۱   خلاصه جلسه گذشته  بحث در این بود که آیا بعد از مخالفت نهی، این نهی اقتضاء استمرار و بقاء دارد یا خیر؟ یعنی اگر کسی به نهی از شرب خمر توجه نکرد و آن را مرتکب شد، بعد از مخالفت عملی با نهی، کماکان این نهی به قوت خودش باقی است و گریبان مکلف را می‎گیرد یا خیر؟ محقق خراسانی فرمودند: صیغه نهی نه اقتضاء استمرار دارد و نه اقتضاء عدم استمرار و ما باید از دلیل دیگری بفهمیم که نهی استمرار دارد و آن عبارت است از اطلاق متعلق نهی. عرض کردیم

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم مراتب اخلاص ۱۳۹۸/۱۰/۲۵ مراتب اخلاص «فَأَمَّا حَقُ‏ اللَّهِ‏ الْأَكْبَرُ فَإِنَّكَ تَعْبُدُهُ لَا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً». تا اینجا درباره اصل این حق یعنی عبادت و شرط آن که اخلاص باشد، مطالبی را عرض کردیم. همانطور که اشاره شد در باب اخلاص مطلب بسیار است؛ ما به دو نکته مهم اشاره کردیم. یکی اینکه حقیقت اخلاص چیست و اینکه چگونه می‌توان مخلص شد؛ شاه کلید اخلاص، اصلاح ملکات نفسانی است. چون اگر ملکات نفسانی اصلاح شد، این باعث اصلاح نیت می‌شود و نیت که اصلاح شد، عمل اصلاح می‌شود. نکته مهم دیگری که اینجا خوب است به آن اشاره شود، مراتب اخلاص است و به قرینه مقابله با مراتب اخلاص، مراتب ریا معلوم می‎شود.

امام علی(عليه السلام) فرمودند: «عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ أَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ»[۱] عجب و خود بینی یکی از حسودان عقل آدم است. به عبارت دیگر خود بینی رشک برنده به عقل است. این جمله عجیبی است، اینکه حضرت علی(ع) می فرماید: «عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ أَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ». گاهی انسان کارهایی انجام می‏دهد که باعث عجب و خودبینی و خودپسندی می‎شود. گاهی انسان کار کوچکی انجام می‏دهد ولی در ذهنش بزرگ می‎آید و برایش خودپسندی حاصل می‎شود، البته عجب، غرور و تکبر اموری هستند که به هم نزدیک هستند ولی با هم فرق می‏کنند، غرور غیر از عجب است، غیر از تکبر است. اگر انسان کاری انجام دهد و این کار را بزرگ ببیند و باعث خودپسندی او شود که بله، بالاخره ما