جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم ۳. اجماع منقول – بررسی حجیت اجماع منقول – ۲ . حجیت اجماع منقول بنابر سایرمبانی – صورت اول: نقل سبب –  اشکال – پاسخ محقق خراسانی      ۱۴۰۳/۰۲/۲۳      خلاصه جلسه گذشته بحث ما در مورد حجیت اجماع منقول به خبر واحد بود. عرض کردیم تارتا بحث درباره نقل اجماع، بنابر این است که ناقل عن حس اجماع را نقل کرده و رأی معصوم کشف شده باشد و اخری عن حدس. بنابر اینکه اجماع عن حس نقل شده باشد که این در واقع در قالب اجماع دخولی و اجماع تشرفی تحقق دارد، گفتیم به سه صورت ممکن است نقل شود: ۱. گاهی به صورت نقل سبب است؛ ۲.گاهی به صورت نقل

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم  ۳. اجماع منقول – بررسی حجیت اجماع منقول – ۱. نقل اجماع به صور سه گانه بنابر اجماع دخولی و تشرفی – ۲. نقل اجماع بنابر سایر مبانی – صورت اول: نقل سبب      ۱۴۰۳/۰۲/۲۲          خلاصه جلسه گذشته ما عرض کردیم برای بررسی حجیت اجماع منقول به خبر واحد ابتدا باید سه مطلب را به عنوان مقدمه ذکر کنیم. این سه مقدمه این بود: ۱. دلالت سیره عقلا بر حجیت خبری که اخبار عن حس باشد و نیز مخبر به یک امر متعارف باشد. ۲. ناقل اجماع گاهی نظر معصوم را عن حس بیان می کند و گاهی عن حدس، به تعبیر دیگر اجماعات بر دو پایه استوار

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم  ۲. حجیت قول لغوی – تفاوت این بحث با بحث گذشته – کلام محقق خراسانی – مقدمه: راههای احراز ظهور ۱۴۰۳/۰۱/۲۸   ۲. حجیت قول لغوی بحث از حجیت ظواهر تمام شد. بحث بعدی درباره حجیت قول لغوی است. تفاوت این بحث با بحث گذشته مهم ترین تفاوت این بحث با بحث قبلی در این است که بحث گذشته یک بحث کبروی بود، زیرا بحث در این بود که آیا ظواهر حجیت دارند یا خیر؟ این یک بحث کبروی است. اینکه می گوییم یک بحث کبروی است یعنی اگر ما به این نتیجه رسیدیم که «کل ظاهر حجة» می توانیم آن را در قیاس استنباط قرار دهیم و حکم شرعی را استنباط

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم ۱. ظواهر – اختلاف قرائات قرآن و تأثیر آن در حکم شرعی – دو مبنا – بررسی مسئله بنابر مبنای اول ۱۴۰۳/۰۱/۲۶     اختلاف قرائات و تأثیر آن در حکم شرعی بحثی که باقی مانده و در ذیل بحث حجیت ظواهر مطرح می شود مربوط به تواتر قرائات است. این بحث را شیخ انصاری در رسائل مطرح کرده و محقق خراسانی به تبع ایشان در کفایه متعرض آن شده است. اصل مسئله این است که اگر در قرائت آیات اختلاف باشد و قراء آن را به نحو متفاوت قرائت بکنند، آیا به هر یک از این قرائات می توان استدلال کرد یا خیر؟ ما وقتی می‎گوییم ظواهر حجت است، این شامل

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم مجعول در باب امارات – مقام ثبوت – احتمال سوم (ما یصح الاحتجاج به) – شرح رساله حقوق (آثار وضعی حرام خواری) ۱۴۰۲/۱۱/۰۴   احتمال سوم در بحث از احتمالات مربوط به مجعول در باب امارات تا اینجا دو احتمال را رسیدگی کردیم و هر دو احتمال مورد خدشه قرار گرفت. احتمال سوم که محقق اصفهانی به آن ملتزم شده این است که آنچه در باب امارات جعل شده است حجیت به مفهوم لغوی آن است. ایشان تعبیرشان این است « و اما الثالث و هو اعتبار نفس معنی الحجیه» در باب امارات خود معنا و مفهوم حجیت اعتبار شده است. سپس ایشان توضیح می‏دهد از اینکه معنای حجیت و مفهوم حجیت

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم مجعول در باب امارات – مقام ثبوت – احتمالات پنج گانه – احتمال اول (منجزیت و معذریت) و بررسی آنها – احتمال دوم (تتمیم کشف و طریقیت) و بررسی آن ۱۴۰۲/۱۱/۰۲   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم درباره مجعول در باب امارات هم به حسب مقام ثبوت و هم به حسب مقام اثبات باید بحث کنیم. به حسب مقام ثبوت گفتیم چند احتمال در این باره وجود دارد. یکی از این احتمالات این بود که مجعول در باب امارات عبارت است از منجزیت و معذریت. این نظر محقق خراسانی نیز می‏باشد، با قطع نظر از ادله می‏خواهیم این را بررسی کنیم که آیا درست است یا خیر؟ ما خیلی اجمالی این را

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم  مقام اول: اثبات تکلیف – احتمالات چهارگانه در مقام – احتمال دوم (محقق خراسانی) – اشکال محقق اصفهانی و بررسی آن – حق در مسئله ۱۴۰۲/۰۹/۰۵   کلام محقق اصفهانی عرض کردیم محقق اصفهانی در مورد مقدمه سوم کلام استادشان محقق خراسانی تردید کردند. گفتند در این عبارت که مرتبه حکم ظاهری در این مقام محفوظ است چهار احتمال وجود دارد. همین که در این مقدمه چهار احتمال ذکر کردند به نوعی اشکال بر این مقدمه می‎شود که این احتمالات را عرض خواهیم کرد. احتمال اول ایشان که گفته مرتبه حکم ظاهری در اطراف علم اجمالی محفوظ است یعنی اینکه عقل که حکم به حجیت و منجزیت علم می‎کند، این حجیت، حجیت

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم  مقام اول: اثبات تکلیف – احتمالات چهارگانه در مقام –  احتمال دوم (محقق خراسانی) ۱۴۰۲/۰۸/۳۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در مقام اول از دو مقام مرتبط با علم اجمالی بود. در مقام اول بحث در این بود که آیا با علم اجمالی تکلیف منجز و قطعی می‏شود یا خیر؟ عرض کردیم ثبوتا چهار احتمال می‏توان ذکر کرد. احتمال اول که مورد خدشه قرار گرفت و بطلانش ثابت شد، این بود که علم اجمالی هیچ نقش و تأثیر و دخالتی در اثبات و تنجز تکلیف ندارد. ملاحظه کردید که این احتمال مردود است. احتمال دوم (محقق خراسانی) محقق خراسانی به این احتمال ملتزم شده است که علم اجمالی مقتضی تنجز تکلیف است

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم  مقام اول: اثبات تکلیف – احتمالات چهارگانه در مقام – احتمال اول و بررسی آن ۱۴۰۲/۰۸/۲۹       علم اجمالی آخرین بحثی که در مبحث قطع مطرح می‎شود بحث علم اجمالی یا قطع اجمالی است. علم اجمالی در چند موضع از علم اصول مورد بررسی قرار می‏گیرد: ۱. اوایل بحث قطع که آیا مخالفت قطعیه با علم اجمالی و قطع اجمالی جایز است یا خیر؟ ۲. بحثی که اینجا مطرح می‎شود از دو زاویه است: یکی اینکه آیا علم اجمالی مانند علم تفصیلی منجز است یا خیر؟ و دیگری اینکه آیا اگر کسی به تبع علم اجمالی امتثال اجمالی داشته باشد، کفایت از امتثال تفصیلی می کند یا خیر؟ ۳. بحث

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  مقدمه – مقام دوم: بررسی حجیت قطع قطاع – مبنای مختار – کلام محقق عراقی ۱۴۰۲/۰۸/۲۷   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد حجیت قطع مبانی مختلف است و چند دیدگاه وجود دارد، لذا در مورد قطع قطاع نیز اثر خودش را می گذارد. بر این اساس گفتیم باید ببینیم قطع چرا حجت است و آنچه که به عنوان آثار قطع دانسته می‎شود آیا فی الواقع اثر قطع است یا خیر؟ به چند مبنا در جلسه گذشته اشاره کردیم، در مورد آن سه مطلبی که به عنوان اثر قطع بیان شده است، انظار مختلف بود. شیخ انصاری و محقق خراسانی مثلا دو اثر را به عنوان اثر قطع پذیرفتند، برخی دیگر