جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۴. نیکوترین خلقت – معنای احسن تقویم – احتمالات سه‌گانه در احسن تقویم ۱۴۰۳/۰۹/۰۳ ۴. نیکوترین خلقت بحث ما درباره دسته اول از مبانی کرامت ذاتی در انسان بود؛ تا اینجا سه مورد را ذکر کردیم. یکی عقل بود؛ عقل به معنای قوه درک و تمیز امور، نه عقل به معنای فطرت. دوم، اراده و اختیار بود؛ سوم، فطرت بود. چهارمین مورد که بعضاً به عنوان یکی از مبانی کرامت ذاتی مطرح می‌شود، این است که انسان دارای نیکوترین خلقت است. نیکوترین خلقت در لسان قرآن با «احسن تقویم» بیان شده است؛ البته همه موجودات در

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۳. فطرت – معنای فطرت – تفاوت فطرت با غریزه و طبیعت – انواع فطریات – ۱. فطریات مربوط به شناخت‌ها – ۲. فطریات مربوط به گرایش‌ها – نتیجه ۱۴۰۳/۰۸/۱۹   ۳. فطرت سومین امری که می‌تواند مبنای کرامت ذاتی باشد و به تعبیر دیگر سومین مصداق از مصادیق کرامت ذاتی انسان، مسئله فطرت است. فطرت از جهتی ممکن است در بعضی شعب آن با عقل همپوشانی داشته باشد یا بر هم منطبق شوند یا اساساً برخی فطرت را به معنای عقل بدانند، مخصوصاً با معنای دومی که برای عقل کردیم یا توسعه‌ای که در معنای

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – شأن نزول آیه – معنای آیه – تقریب استدلال – تقریب اول (مفهوم وصف) – کلام شیخ انصاری      ۱۴۰۳/۰۸/۱۵          ادله حجیت خبر واحد بحث ما به ادله حجیت خبر واحد رسید. چند دلیل بر حجیت خبر واحد اقامه شده است. من الادله الاربعه؛ الکتاب، و السنه و الاجماع و العقل و بناء عقلاء؛ این را بعد توضیح می دهیم. دلیل اول: کتاب از قرآن به آیاتی استناد شده است: آیه نبأ اولین آیه ای که مورد استناد قرار گرفته، آیه نبأ است. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۲. اراده و اختیار – نظر ملاصدرا درباره کرامت ذاتی اراده – شواهد – شاهد اول تا نهم ۱۴۰۳/۰۸/۱۲   خلاصه جلسه گذشته بحث ما درباره مبانی کرامت ذاتی انسان بود؛ درباره عقل و ذاتی بودن این کرامت اعطایی خداوند، شواهدی را بیان کردیم. دومین مورد اراده و اختیار است، هر چند در مورد اینکه این عاملی مستقل محسوب می‌شود یا از شعب عقل به حساب می‌آید، بحث‌هایی جریان پیدا کرده است؛ ما این را مستقلاً ذکر کردیم، برای اینکه مبنای دعوت الهی و دعوت انبیا و ثبوت تکلیف و اوامر و نواهی، همین مسئله است.

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – یک شبهه در ذاتی بودن کرامت و بررسی آن – ۲. اراده و اختیار – شواهد – شاهد اول    ۱۴۰۳/۰۸/۰۶     یک شبهه در ذاتی بودن کرامت ما شواهد ذاتی بودن کرامت اعطایی خداوند به انسان را ذکر کردیم؛ یک سؤالی که در جلسه گذشته مطرح شد و البته قبلاً هم به آن اشاره کرده بودیم، این بود که اگر عقل به عنوان یک کرامت ذاتی برای انسان مطرح است، پس چرا خداوند متعال این همه انسان را مورد عتاب قرار داده و در بعضی موارد او را از حیوان هم پست‌تر

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم  ۵. حجیت خبر واحد –اقوال – ادله عدم حجیت خبر واحد: ادله چهارگانه (کتاب، سنت، اجماع، عقل) – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – اشکال اول ۱۴۰۳/۰۷/۲۸   اقوال عرض کردیم درباره حجیت خبر واحد، اقوال مختلف است. برخی قائل به عدم حجیت شده اند؛ از جمله سید مرتضی، قاضی ابن براج، ابن زهره، ابن ادریس و صاحب مجمع البیان. سید مرتضی حتی در رساله مستقلی به ابطال عمل به خبر واحد پرداخته و ادعا کرده است که بطلان عمل به خبر واحد نزد امامیه همانند بطلان عمل به قیاس است. اما در مقابل، مشهور قائل به حجیت شده اند. قهرا باید ادله قائلین به حجیت و عدم حجیت

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  مقدمه – مقام اول: بررسی حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلی – پاسخ محقق نایینی به شبهه اخباریین و بررسی آن – پاسخ صاحب منتقی الاصول به شبهه اخباریین و بررسی آن ۱۴۰۲/۰۸/۲۰     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اخباریین با استناد به برخی روایات تلاش کردند اثبات کنند که اگر حکم شرعی از طریقی غیر از نقل و سماع از معصوم به دست ما برسد اعتبار ندارد. به نظر آنها حتی احکامی که عقل استقلالا به آنها حکم دارد و آن را درک می‏کند مثل احسان و صدقه به فقیر، اگر غیر از طریق معصوم و به وسیله عقل درک شود اعتبار و حجیت ندارد؛ همه چیز دائر مدار نقل

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم  احکام عقد – مسأله ۱۱ –  شروط معتبر در عاقد – شرط سوم: قصد – پرسش دوم: درباره تفاوت حکم عقد مرد مست و حکم عقد زن مست – سه دیدگاه درباره روایت اسماعیل بن بزیع – دیدگاه سوم – توجیه دوم و سوم و بررسی آنها ۱۴۰۲/۰۲/۱۷                 خلاصه جلسه گذشته بحث در وجه تفاوت بین حکم عقد مرد مست و بین حکم عقد زن مست بود؛ عرض کردیم درباره این مسأله اختلاف وجود دارد. مشهور قائل به بطلان هر دو شده‌اند؛ یعنی معتقدند عقد مست به طور کلی باطل است، چه زن و چه مرد؛ اما برخی تفاوت قائل شده‌ و گفته‌اند عقد