حکومت

قواعد فقهیه – جلسه دوازدهم – نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – بررسی کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایت – بررسی حکومت اصل اول – بررسی حکومت اصل دوم 

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر – بررسی کلام بعض الاعلام در حکومت چهار اصل بر اصل عدم ولایت – بررسی حکومت اصل اول – بررسی حکومت اصل دوم        ۱۴۰۱/۰۸/۲۸                         خلاصه جلسه گذشته بحثی درباره نسبت سایر ولایات با اصل عدم ولایت بر غیر مطرح کردیم و گفتیم بعضی از بزرگان معتقدند چهار حکم عقلی داریم، وجوب اطاعة الله، وجوب اطاعة المرشد الصادق، وجوب تعظیم المنعم، وجوب اطاعة الحاکم، که این بر اصل عدم ولایت حکومت دارد. البته در عبارتی می‌فرماید «نحو حکومة» و در عبارت دیگری می‌گوید حاکم بر اصل عدم ولایت است. ما می‌خواستیم

قواعد فقهیه – جلسه اول – قاعده عدم ولایت بر غیر – بیان اهمیت قاعده

جلسه اول – PDF جلسه اول  قاعده عدم ولایت بر غیر – بیان اهمیت قاعده ۱۴۰۱/۰۶/۱۲ قاعده عدم ولایت بر غیر قاعده‎ای که قرار است درباره آن بحث شود، قاعده عدم ولایت بر غیر است. این قاعده ممکن است به نظر بدوی چندان اهمیت نداشته باشد؛ چون اینکه کسی بر دیگری ولایت ندارد، واضح و بدیهی است و اساساً شاید در ذهن بعضی این باشد که این اصلاً قاعده فقهی نیست؛ همانطور که در بسیاری از کتاب‌های فقهی از آن تعبیر اصل عدم ولایت کسی بر دیگری شده است. لذا برخی می‎گویند این اساساً یک اصل عملی است یا چیزی شبیه به بعضی از اصولی که در فقه مورد استفاده قرار می‌گیرد، مثل اصالة اللزوم و امثال اینها. اما با

آیت الله سید مجتبی نورمفیدی در مصاحبه با نشریه حریم امام: اسلام فقاهتی و فقه جواهری

«اسلام فقاهتی» مورد نظر امام (ره) جامعیت داشته و یک اسلام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و انقلابی است و در بردارنده احکام مربوط به زندگی بشر از گهواره تا گور است و حکومت لازمه آن است.  این اسلام ضمن اینکه با تجدد مخالف نیست بر حفظ سنت هم تأکید دارد.  «فقه جواهری» ضمن حفظ چارچوب های اصیل استنباط، قابلیت پاسخگویی به مسائل نوپدید را داراست.  یکی از ویژگیهای «فقه جواهری» توجه به عنصر مصلحت و تأثیری است که این امر در استنباط و اجرای احکام شرعی دارد.   بحث ما در رابطه با اسلام فقاهتی و فقه جواهری در اندیشه حضرت امام(ره) است؛ ابتدا از منظر حضرت امام(ره) بپردازید به تعریف فقه جواهری و اسلام فقاهتی، تا به موضوعات دیگر برسیم.

جلسه صد و هفتم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – بررسی اشکالات دلیل ششم – اشکال دوم و بررسی آن

جلسه ۱۰۷ – PDF جلسه صد و هفتم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – بررسی اشکالات دلیل ششم – اشکال دوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۳/۰۳         خلاصه جلسه گذشته دلیل ششم از ادله مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی، در حقیقت متشکل از یک صغری و کبری بود. مستدل گفت صغری روشن است و برای اثبات کبری هم به شواهدی استناد کرد؛ حدوداً چهار شاهد ذکر شد. نتیجه این شد که هم بی‌حجابی از مصادیق منکر و حجاب از مصادیق معروف است، و هم از آنجا که دولت اسلامی نسبت به مسأله امر به معروف و نهی از منکر مسئولیت دارد، بنابراین نسبت به یکی از

جلسه صد و چهارم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – اثبات کبری – ادله اثبات مسئولیت حکومت اسلامی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر – آیه دوم، سوم و چهارم

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – اثبات کبری – ادله اثبات مسئولیت حکومت اسلامی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر – آیه دوم، سوم و چهارم ۱۴۰۰/۰۲/۲۹         خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل ششم بود؛ عرض کردیم کبرای دلیل ششم احتیاج به اثبات دارد. کبری این بود که حکومت اسلامی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر مسئولیت و ولایت دارد. عرض کردیم برای اثبات این مدعا به برخی آیات و روایات و نیز سیره پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) استناد شده است. آیه اول را ذکر کردیم و تقریب استدلال به آن را

جلسه صد و سوم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – اثبات کبری – ادله اثبات مسئولیت حکومت اسلامی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر – آیه اول

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل ششم – اثبات کبری – ادله اثبات مسئولیت حکومت اسلامی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر – آیه اول ۱۴۰۰/۰۳/۰۱         دلیل ششم بحث در ادله مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی بود. تا اینجا پنج دلیل را ذکر کردیم و مورد بررسی و ارزیابی قرار دادیم؛ بعضی از این ادله را پذیرفتیم و برخی دیگر محل اشکال و شبهه قرار گرفت. دلیل ششم یک قیاس متشکل از یک صغری و کبری است؛ صغرای قیاس این است که حجاب و پوشش به عنوان معروف شناخته می‌شود و بی‌حجابی و بدپوششی به‌عنوان

جلسه صد و دوم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل چهارم و پنجم و بررسی آنها

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل چهارم و پنجم و بررسی آنها ۱۴۰۰/۰۱/۲۲         خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی است. عرض کردیم به چند دلیل برای اثبات مشروعیت استدلال شده است. تا اینجا سه دلیل ذکر شد و برخی از این ادله مورد قبول واقع شد و برخی هم مردود و مخدوش اعلام شد. ادله دیگری هم اینجا وجود دارد که البته برخی از این ادله طبیعتا بحث بیشتری باید درباره‌اش صورت بگیرد و مهم‌تر هم هست و چه بسا قابلیت بیشتری برای استدلال دارند. ما این‌ها را مؤخر می‌اندازیم چون بحث ما

جلسه صد و یکم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل دوم (آیات) – آیه دوم و سوم و بررسی آن – دلیل سوم و بررسی آن

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله: دلیل دوم (آیات) – آیه دوم و سوم و بررسی آن – دلیل سوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۱/۲۱         خلاصه جلسه گذشته عرض شد برای اثبات مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی، به ادله‌ای تمسک شده است؛ تا اینجا به دو دلیل اشاره کردیم. البته دلیل دوم برخی از آیات قرآن بود که یک آیه ذکر شد و اجمالاً دلالت آن بر مشروعیت الزام به اثبات رسید. یکی دو آیه دیگر هم در این مقام مورد استناد قرار گرفته است. آیه دوم یکی دیگر از آیات آیه ۵۵ سوره مریم است: «وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ

جلسه نود و هشتم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله قول اول (مشروعیت): دلیل اول و بررسی اشکالات آن

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله قول اول (مشروعیت): دلیل اول و بررسی اشکالات آن ۱۴۰۰/۰۱/۱۶         مروری بر بحث‌های گذشته بحث در مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی و حکومت دینی است. مقدماتی برای این بحث ذکر کردیم؛ هم به جهات دهگانه‌ای اشاره کردیم برای تنقیح موضوع بحث و هم به دو مطلب مقدمی که اهمیت بسیاری دارد پرداختیم؛ یکی اینکه آیا اساساً حجاب موضوعاً یک امر فردی است یا اجتماعی تا حکم آن فردی باشد یا اجتماعی؛ دیگر اینکه به طور کلی حکومت اسلامی دارای اهداف میانی و غایی است. هدف غایی حکومت دینی سعادت انسان و وصول به

جلسه نود و هفتم – مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – دیدگاه‌ها                                 

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – دیدگاه‌ها ۱۳۹۹/۱۲/۱۸         خلاصه جلسه گذشته در بحث از مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی، تا اینجا جهات دهگانه‌ای را ذکر کردیم برای اینکه موضوع بحث به درستی مشخص شود. بعد دو مقدمه گفتیم که این دو مقدمه از مقدمات تأثیرگذار در بحث است؛ یکی اینکه حجاب یک امر فردی دارای اثر اجتماعی است، و دوم اینکه حکومت اسلامی ماهیتاً با سایر حکومت‌ها از جهات مختلف و مهم‌ترین آن، اهداف، چه اهداف میانی و چه هدف غایی تفاوت دارد. مسئولیت‌هایی بر عهده حاکم اسلامی هست که سایر حاکمان در حکومت‌های دیگر این مسئولیت‌ها را چه بسا