جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم تنقیح موضوع بحث _ جهت پنجم: احکام ثابت و متغیر _ بررسی دیدگاه ها، نظریات و حق در مسئله _ جمع بندی نهایی ۱۴۰۰/۰۱/۳۰   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در میان دیدگاه های سه گانه، آن دیدگاهی می‌توان نام دیدگاه اعتدالی بر آن نهاد، چهار نظریه در درون این دیدگاه قرار می‌گیرد. آخرین نظریه که در جلسه قبل متعرض شدیم، نظریه امام (ره) بود که گفتیم در واقع شامل دو بخش و قسمت است گرچه این‌ها هر کدام می‌تواند یک نظریه مستقلی هم محسوب شود. یکی نظریه دخالت زمان و مکان در اجتهاد و استنباط، و دیگری نظریه ولایت مطلقه فقیه بود. به دنبال این اشاره ای به تعبیرات مختلف امام

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم تنقیح موضوع بحث _ جهت پنجم: احکام ثابت و متغیر _نظریه چهارم (امام ره) ۱۴۰۰/۰۱/۲۹   ادامه بررسی دیدگاه سوم بحث در جهت پنجم یعنی احکام ثابت و متغیر در اسلام بود. عرض کردیم دیدگاه های مختلفی در این زمینه وجود دارد، سه دیدگاه کلی را بیان کردیم. در دیدگاه سوم انظار مختلفی ارائه شده و ما تا اینجا به چند نظریه در چارچوب دیدگاه سوم اشاره کردیم. نظریه چهارم (امام ره) نظریه چهارم مربوط به امام (ره) است. البته امام دو نظریه دارند که می‌توان این دو نظریه را از هم تفکیک کرد. یعنی به نوعی یکی را به عنوان نظریه چهارم و دیگری را به عنوان نظریه پنجم ارائه داد.

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صد تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – قول اول (فخر المحققین) و بررسی آن – قول دوم (مشهور) ۱۴۰۰/۰۱/۱۸         اقوال نکاتی که در ابتدای بحث از تنبیه چهارم لازم بود مورد اشاره قرار بگیرد مطرح شد. نوبت به بررسی اقوال در مسئله می‎رسد. عرض کردیم در این مسئله چهار قول وجود دارد که البته یک قول چندان اهمیتی ندارد و لذا ما در ابتدا آن قول که از فخر المحققین حکایت شده را ذکر می‎کنیم و کنار می‎گذاریم و باقی می ماند آن سه قولی که به عنوان اقوال اصلی در کفایه مطرح شده و دیگران نیز به آنها پرداختند. قول اول (فخر المحققین) از فخر المحققین حکایت شده

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم تنبیه چهارم – مقام اول: تداخل اسباب – تنقیح موضوع بحث – کلام محقق بروجردی در جهت دوم و بررسی آن – کلام محقق نایینی در جهت سوم و بررسی آن ۱۴۰۰/۰۱/۱۷         خلاصه جلسه گذشته بحث ما در تنبیه چهارم درباره تداخل اسباب بود. عرض کردیم جهاتی برای تنقیح موضوع بحث می‎بایست مورد تعرض قرار بگیرد که سه جهت را ذکر کردیم. جهت اول این بود که اینجا بحث از مقتضای قاعده است و ما با صرف نظر از دلیل خاص در موارد مختلف بحث می‎کنیم. جهت دوم این بودکه اینجا بحث در مقام اثبات است نه مقام ثبوت. جهت سوم این بود که بحث در جایی است

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – ادله قول اول (مشروعیت): دلیل اول و بررسی اشکالات آن ۱۴۰۰/۰۱/۱۶         مروری بر بحث‌های گذشته بحث در مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی و حکومت دینی است. مقدماتی برای این بحث ذکر کردیم؛ هم به جهات دهگانه‌ای اشاره کردیم برای تنقیح موضوع بحث و هم به دو مطلب مقدمی که اهمیت بسیاری دارد پرداختیم؛ یکی اینکه آیا اساساً حجاب موضوعاً یک امر فردی است یا اجتماعی تا حکم آن فردی باشد یا اجتماعی؛ دیگر اینکه به طور کلی حکومت اسلامی دارای اهداف میانی و غایی است. هدف غایی حکومت دینی سعادت انسان و وصول به

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم تنبیه چهارم – تفاوت تنبیه سوم و چهارم – معنای تداخل اسباب و تداخل مسببات – مقام اول: تداخل اسباب ۱۴۰۰/۰۱/۱۶         تنبیه چهارم بحث در تنبیهات مفهوم شرط بود. در تنبیه سوم بحث این بود که اگر شرط متعدد باشد و جزاء واحد باشد، مثل «اذا خفی الجدران فقصر» و «اذا خفی الاذان فقصر» آیا تأثیر این شرط‎های متعدد در جزاء به چه نحو است؟ تنبیه چهارم درباره تعدد شرط و اتحاد جزاء است لکن از منظر تداخل و عدم تداخل، عنوانی که برای تنبیه چهارم معمولا ذکر می‎کنند «تداخل اسباب و تداخل مسببات» است، دو عنوان و دو بحث است که در دو مقام دنبال می‎شود، تداخل

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم تنقیح موضوع بحث _ جهت اول: معنای ضرر، اضطرار، ضرورت، حرج ۱۳۹۹/۱۲/۲۳   ما تا اینجا طی پانزده جلسه که مقداری هم طولانی شد درباره معنای مصلحت به نحو اجمال و همچنین عرصه ها و ساحت های حضور مصلحت در علوم مختلف مطالبی را عرض کردیم و عمدتا درباره پیشینه حضور مصلحت در فقه شیعه و فقه اهل سنت _ آنچه که در این مقام لازم بود _ عرض شد. لزوم تمایز قاعده مصلحت از سایر قواعد موضوع بحث ما قاعده مصلحت است؛ وقتی می‌گوییم قاعده مصلحت، حتما مفاد و قلمرویی دارد و قهرا باید از قواعد فقهی دیگر متمایز و ممتاز باشد. ممکن است ما برخی از قواعد فقهی دیگر را هم به

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم مفهوم شرط – تنبیه سوم: بررسی لزوم تطابق بین منطوق و مفهوم – کلام امام خمینی – حق در مسئله ۱۳۹۹/۱۲/۱۸         خلاصه جلسه گذشته تنبیه سوم درباره تطابق بین منطوق و مفهوم از حیث عموم بود. عرض کردیم اصل تطابق بین منطوق و مفهوم در قیودی که در منطوق ذکر شده، امری است که بحثی در آن نیست لکن در مورد عام و اینکه اگر منطوق قضیه به نحو موجبه کلیه باشد یا سالبه کلیه، آیا مفهوم نیز باید اینطور باشد یا خیر؟ اختلاف شده است. البته در عام مجموعی تکلیف روشن است، آنجا قهرا اگر عامی در منطوق به نحو مجموعی بود، در مفهوم قهرا حکم از

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم مسئله ۲۳- تتمه: بررسی مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی – دیدگاه‌ها ۱۳۹۹/۱۲/۱۸         خلاصه جلسه گذشته در بحث از مشروعیت الزام به حجاب در حکومت اسلامی، تا اینجا جهات دهگانه‌ای را ذکر کردیم برای اینکه موضوع بحث به درستی مشخص شود. بعد دو مقدمه گفتیم که این دو مقدمه از مقدمات تأثیرگذار در بحث است؛ یکی اینکه حجاب یک امر فردی دارای اثر اجتماعی است، و دوم اینکه حکومت اسلامی ماهیتاً با سایر حکومت‌ها از جهات مختلف و مهم‌ترین آن، اهداف، چه اهداف میانی و چه هدف غایی تفاوت دارد. مسئولیت‌هایی بر عهده حاکم اسلامی هست که سایر حاکمان در حکومت‌های دیگر این مسئولیت‌ها را چه بسا