جلسه ۶۴ – PDF جلسه شصت و چهارم  مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج –– ادله حرمت بررسی کلام محقق خویی – سه احتمال در عبارت تحریر ۱۴۰۰/۱۰/۲۵ ادامه بررسی کلام مرحوم حکیم تتمه‌ای از مسأله ۲۹ باقی مانده و بعد یک موضوعی که به مسأله ۲۹ مربوط می‌شود را متعرض خواهیم شد. کلمات صاحب جواهر و مرحوم آقای حکیم در مورد خضوع بالقول و اسماع صوتی که موجب تهییج سامع شود، بیان شد و مورد بررسی قرار گرفت. یک اشکالی متوجه صاحب جواهر بود و اشکالی هم متوجه مرحوم آقای حکیم شد. فقط یک نکته از کلام مرحوم آقای حکیم باقی مانده و آن اینکه ایشان حرمت اسماع چنین صوتی را مستند به ارتکاز متشرعه کردند؛ ایشان

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – ادله حرمت بررسی مقتضای تحقیق در آیه – پاسخ به دو اشکال – بررسی کلام صاحب جواهر و کلام مرحوم حکیم ۱۴۰۰/۱۰/۲۲ خلاصه جلسه گذشته ادله قائلین به عدم حرمت مکالمه مع الرجال بکیفیة مهیجة را ذکر کردیم و دو تقریب مبنی بر عدم دلالت آیه بر حرمت نیز بیان شد. در مقابل، گفتیم مقتضای تحقیق این است که آیه دلالت می‌کند بر حرمت خضوع در قول و مراد از خضوع در قول معنایی است که شامل هر سه مصداق مذکور در کلام امام(ره) می‌شود. بعد طمع را معنا کردیم و گفتیم تعلیلی که در آیه ذکر شده، شاهد بر عدم اختصاص این

جلسه ۶۲ – PDF جلسه شصت و دوم مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – ادله حرمت – بررسی دلیل اول (آیه) – مقتضای تحقیق در آیه ۱۴۰۰/۱۰/۲۱ خلاصه جلسه گذشته عرض شد در مورد تحریم سماع و اسماع صوت زن یا به تعبیر امام(ره) المکالمة مع الرجال بکیفیة مهیجة، عمدتاً به آیه «فلا تخضعن بالقول» استناد شده است. تقریب استدلال به این آیه بیان شد؛ اشکالی که به این آیه شده یا به تعبیر دیگر دیدگاه مخالفین هم مورد اشاره قرار گرفت. گفتند این آیه از اختصاصات زنان پیامبر(ص) است و لذا شامل غیر آنها نمی‌شود. کلام مرحوم صاحب جواهر هم ذکر شد و گفتیم باید این آیه مورد بررسی قرار گیرد که بالاخره آیا دلالت بر

جلسه ۶۱ – PDF جلسه شصت و یکم  مسئله ۲۹ – بررسی حرمت اسماع صوت مهیج – فرق عبارت تحریر و عروه – ادله حرمت دلیل اول: آیه – کلام مرحوم حکیم – دلیل دوم: ارتکاز متشرعه ۱۴۰۰/۱۰/۲۰  بررسی حرمت اسماع صوت مهیج از مسأله ۲۹ یک قسمت باقی مانده و آن این است که امام(ره) می‌فرماید: «نعم، یحرم علیها المکالمة مع الرجال بکیفیة مهیجة بترقیق القول و تلیین الکلام و تحسین الصوت فیطمع الذی فی قلبه مرض». این استدراک از حکمی است که در صدر مسأله بیان شده؛ یعنی جواز سماع صوت اجنبیه و جواز اسماع صوتها للاجانب. اینجا بحث سماع و اسماع نیست. کلام امام می‌فرماید: «یحرم علیها المکالمة مع الرجال»، بر زن حرام است مکالمه و تکلم

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصتم  مسئله ۲۹ – ادله تقیید جواز سماع – قید عدم تلذذ و ریبه – دلیل دوم: روایات – دلیل سوم – دلیل چهارم: آیات – نتیجه کلی بحث ۱۴۰۰/۱۰/۱۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در تقیید ادله جواز سماع و اسماع به قید تلذذ و ریبه و خوف فتنه بود. عرض کردیم تعابیر فقها در مورد این قید متفاوت است؛ اشاره‌ای به تفاوت عبارت تحریر و عروه هم داشتیم. اما عمده این است که دلیل بر این تقیید چیست و چرا جواز مقید شده به قید عدم لذت. نوع فقها بین سماع و اسماع در مسأله تقیید فرق نگذاشته‌اند، و همچنین در مسأله لذت و ریبه؛ اما اگر بخواهیم موضوع را دقیق‌تر بررسی کنیم، باید

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – تقیید جواز به قید عدم لذت و ریبه و خوف فتنه تفاوت عبارت تحریر و عروه – ادله تقیید – دلیل اول: اجماع و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۱۱ تقیید جواز به قید عدم لذت و ریبه و خوف فتنه عرض شد در مسأله ۲۹ دو موضوع که به نوعی به هم پیوستگی دارند مطرح شده است؛ یکی سماع صوت الاجنبیة و دیگری اسماع صوتها للاجانب. البته در متن تحریر، امام(ره) این دو را از هم تفکیک کرده‌اند و در مقام استدلال ادله‌ اینها به هم پیوستگی دارد؛ لذا ما در مقام استدلال، دلیل سماع صوت الاجنبیة را از جواز اسماع صوتها للاجانب جدا نکردیم؛ ادله را

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل دوم روایات: طایفه اول تا چهارم و بررسی آنها – دلیل سوم: سیره معصومین(ع) – دلیل چهارم: سیره متصل به زمان معصوم(ع)  ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض شد برای جواز سماع و استماع صوت زن توسط مرد نامحرم و نیز سخن گفتن زن با مرد نامحرم و اسماع صوتها للاجانب، ادله‌ای اقامه شده است. دلیل اول دو طایفه از آیات بود که در هر طایفه چند آیه وجود دارد که به آنها اشاره کردیم؛ نتیجه این شد که از آیات می‌توانیم استفاده کنیم سماع و اسماع جایز است. دلیل دوم: روایات در بین روایات هم طوایفی وجود دارد که دلالت بر جواز می‌کند. طایفه

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل اول: آیات ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته در مورد شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم و سخن گفتن زن با مرد نامحرم دو دیدگاه وجود دارد؛ یک دیدگاه قائل به عدم جواز است که ادله این دیدگاه مورد بررسی قرار گرفت و در همه آنها خدشه وارد شد. در مقابل، برخی قائل به جواز هستند و چه‌بسا مشهور بین متأخرین هم جواز شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم است و هم جواز سخن گفتن زن با مرد نامحرم. این عده هم بر مدعای خودشان ادله‌ای اقامه کرده‌اند مِن الکتاب و السنة و السیرة. دلیل اول: آیات به چند آیه از قرآن برای جواز استناد شده

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم  مسئله ۲۹ – پیوند دو موضوع مسأله ۲۹ – ادله حرمت سماع – دلیل دوم: طایفه چهارم و بررسی آن طایفه پنجم و بررسی آن – طایفه ششم و بررسی آن – نتیجه ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم جواز سماع و استماع صوت زن نامحرم بود و همچنین عدم جواز اسماع زن صدایش را به نامحرم؛ اینکه شنیدن صدای زن نامحرم طبق نظر برخی حرام است، سخن گفتن و تکلم زن با مرد نامحرم هم حرام است. تا اینجا برخی ادله را ذکر کردیم؛ سخن در روایات بود. گفتیم چند طایفه از روایات مورد استناد قرار گرفته است؛ سه طایفه را ذکر کردیم و معلوم شد هیچ کدام از

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم مسئله ۲۹ –ادله حرمت سماع – دلیل دوم: بررسی طایفه دوم ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم جواز شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم بود و همچنین عدم جواز سخن گفتن و تکلم زن نامحرم با مرد اجنبی. عرض کردیم ادله‌ای برای عدم جواز اقامه شده است؛ دلیل اول ادعای اتفاق یا اجماع یا شهرت قویه در مسأله بود که معلوم شد چنین شهرتی نیست و قول مقابل هم مشهور است. علاوه بر این، متعلق اجماع یا ادعای اجماع و اتفاق حرمت شنیدن صدای زن نیست بلکه ادعا شده صوت المرأة عورة مجمع علیه یا متفق علیه یا مشهور است. این را بررسی کردیم و در آن خدشه کردیم. دلیل