آیه نبأ

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نفر – شأن نزول آیه – بیان اول و دوم و سوم ۱۴۰۳/۰۹/۲۴ خلاصه جلسه گذشته تا کنون هفت اشکال در مورد آیه نبأ مطرح کردیم و نتیجه این شد که بعضی از این اشکالات وارد است و برخی قابل پاسخ است. برای اینکه اصل بحث در خاطر شریفتان یادآوری شود عرض می‎کنم که موضوع کلی بحث ما حجیت خبر واحد بود. گفتیم برای حجیت خبر واحد به ادله‎ای تمسک شده است و البته به روایات و سنت نمی‎توانیم استدلال کنیم، به خاطر مشکل آشکاری که وجود دارد و نیاز بپه توضیح ندارد. بحث ما در مورد آیات

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – بررسی اشکال ششم – پاسخ محقق نایینی به اشکال ششم – بررسی پاسخ محقق نایینی ۱۴۰۳/۰۹/۲۰ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکال ششم به استدلال به آیه نبأ از طریق مفهوم شرط بود. محصل اشکال ششم این است که اگر بخواهیم برای این آیه مفهوم قائل شویم یکی از این دو تالی فاسد را شاهد خواهیم بود؛ یا باید بگوییم خبر عادل در موضوعات حجت است که این خلاف مشهور است، یا باید ملتزم به خروج مورد آیه (که اخبار به ارتداد بنی المصطلق بود) از آیه بشویم که این نیز مستهجن

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – اشکال پنجم و بررسی آن – اشکال ششم ۱۴۰۳/۰۹/۱۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکالاتی بود که نسبت به استدلال به آیه نبأ برای اثبات مفهوم شرط شده است. تا اینجا ما چهار اشکال را مطرح کردیم. برخی از این اشکالات به درازا کشید و نیازمند بررسی بیشتر بود و بعضی نیز بحث کمتر داشت. اشکال پنجم به طور کلی در قضایای شرطیه باید بین جمله شرطیه و جمله جزاء سنخیت و ارتباط باشد. سنخیت و ارتباط هم نوعا به نحو علیت است یعنی مثلا اگر گفته می‎شود «ان جائک

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – اشکال دوم – بررسی پاسخ محقق نایینی – اشکال سوم به محقق نایینی – اشکال چهارم به محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۹/۱۱   خلاصه جلسه گذشته در مورد اشکال دوم نسبت به استدلال به مفهوم شرط در آیه نبأ، عرض کردیم محقق نایینی یک پاسخی ذکر کرده‎اند که مورد اشکال قرار گرفته است. اصل اشکال این بود که بین مفهوم و تعلیل تعارض وجود دارد و لذا ما نمی‎توانیم به مفهوم این آیه استدلال کنیم. محقق نایینی در پاسخ فرمود که مهفوم بر تعلیل حکومت دارد و اصلا مسئله

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – اشکال دوم -بررسی پاسخ محقق خراسانی به اشکال دوم – اشکالات امام خمینی: اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۳/۰۹/۰۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکال دوم به استدلال به مفهوم شرط در آیه نبأ و مفهوم شرط بود. عرض کردیم یک اشکالی از قدیم الایام مطرح بود که محقق خراسانی در کفایه این اشکال را به همراه جوابی که از این اشکال دادند، متعرض شدند. پاسخ محقق خراسانی به ضمیمه توضیحی از ناحیه محقق نایینی و محقق عراقی دیروز بیان شد، این دو توضیح از آن جهت بیان شد که این پاسخ به نحو کاملتری ارائه

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم  ۵ . حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – اشکال دوم – بررسی اشکال دوم – پاسخ محقق خراسانی ۱۴۰۳/۰۹/۰۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیه نبأ برای حجیت خبر واحد بود. تا اینجا در مورد مفهوم شرط و چگونگی استدلال به آن برای اثبات مدعا یک اشکال را از شیخ انصاری نقل کردیم که در واقع اشکال اول بود. این اشکال معطوف به جهت اقتضا در این آیه بود، به این معنا که آیا اساسا اقتضای مفهوم شرط در آیه وجود دارد یا خیر؟ شیخ انصاری فرمودند ما اگر کبرای حجیت مفهوم شرط را هم بپذیریم این آیه دلالت بر حجیت

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – بررسی پاسخ محقق خراسانی به شیخ انصاری – اشکال بعضی از بزرگان به محقق اصفهانی – حق در مسئله: احتمالات سه گانه در آیه و بررسی آن – نتیجه ۱۴۰۳/۰۹/۰۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیه نبأ از طریق مفهوم شرط بود. عرض کردیم صرف نظر از کبری و اینکه آیا اساسا شرط مفهوم دارد یا ندارد، بحث در این بود که این آیه دارای مفهوم است یا خیر؟ به عبارت دیگر اقتضای مفهوم شرط در این آیه وجود دارد یا خیر؟ شیخ انصاری فرمودند چون شرط در

جلسه ۴۱ – PDF جلسه چهل و یکم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – بررسی پاسخ محقق خراسانی به شیخ انصاری – کلام محقق عراقی و بررسی آن – کلام محقق اصفهانی و بررسی آن – رساله الحقوق – آثار ترک نگاه حرام       ۱۴۰۳/۰۸/۳۰   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم نسبت به پاسخ محقق خراسانی به شیخ انصاری اشکالات و ایراداتی مطرح شده است. شیخ انصاری شرط را در آیه نبأ محقق موضوع می‎دانست و به همین جهت قائل به عدم وجود مفهوم شرط در این آیه شد، اما محقق خراسانی بر خلاف ایشان معتقدند شرط در آیه نبأ از قبیل شرط

جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهل  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – بررسی پاسخ محقق خراسانی به شیخ انصاری – اشکال محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۸/۲۹   خلاصه جلسه گذشته بحث در سخن شیخ انصاری و پاسخی بود که محقق خراسانی به ایشان دادند. شیخ انصاری فرمود آیه نبأ قابلیت استدلال برای حجیت خبر واحد را ندارد، زیرا شرط در این آیه محقق موضوع است و در مواردی که شرط محقق موضوع باشد مفهوم ندارد. محقق خراسانی به این سخن شیخ انصاری پاسخ دادند؛ دو پاسخ را ما دیروز نقل کردیم؛ عمده پاسخ اول بود که مورد نقد و اشکال قرار گرفته است.

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – پاسخ محقق خراسانی به شیخ انصاری – بررسی پاسخ محقق خراسانی – اشکال امام خمینی به محقق خراسانی ۱۴۰۳/۰۸/۲۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیه نبأ از طریق مفهوم شرط برای حجیت خبر واحد بود. ما کلام شیخ انصاری پیرامون مفهوم شرط در این آیه را بیان کردیم و اشکالی که خود شیخ انصاری به این بیان داشتند ذکر شد. شیخ انصاری به گونه‎ای مفهوم شرط را بیان کردند که آن اشکال قهرا طرح می‎شد ولی محقق خراسانی می‎فرماید ایشان موضوع را به گونه‎ای مطرح کرده که در

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم شرط – اشکال شیخ انصاری به تقریب اول – شرح رساله حقوق – پیامدهای منفی نگاه حرام – ۵. رنج و مشقت – ۶. بیماری عقل ۱۴۰۳/۰۸/۲۳   خلاصه جلسه گذشته بحث در تقریب اول مفهوم شرط در آیه نبأ بود، عرض کردیم شیخ انصاری در تبیین چگونگی استدلال فرمودند مفهوم آیه «إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا» این است که اگر عادل خبری بیاورد تبین لازم نیست؛ یعنی بدون تبین می‎توان به خبر عادل ترتیب اثر داد و بر طبق آن عمل کرد. این معنای حجیت خبر عادل است. البته ایشان فرمودند

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم وصف – تقریب دوم مفهوم وصف و بررسی آن – استدلال به مفهوم شرط – تقریب اول (شیخ انصاری) ۱۴۰۳/۰۸/۲۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در تقریب استدلال به آیه نبأ از طریق مفهوم وصف بود. عرض کردیم چند اشکال به این تقریب وارده شده، هر چند بعضی از این اشکالات قابل دفع است اما برخی به قوت خود باقی است. تقریب دوم مفهوم وصف برای استدلال به این آیه از راه مفهوم وصف یک تقریب دیگری هم در کلمات شیخ انصاری وجود دارد و همانطور که اشاره کردیم بعضی از بزرگان

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم وصف – اشکال سوم و چهارم و بررسی آنها ۱۴۰۳/۰۸/۲۰   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به آیه نبأ استدلال شده برای حجیت خبر واحد. منتهی طرق استدلال متفاوت است. طریق اول برای استدلال مفهوم وصف است. تقریب استدلال برای مفهوم به وصف این آیه را بیان کردیم و گفتیم مبتلا به اشکالاتی است. دو اشکال بیان شد: اشکال اول یک اشکال کبروی بود به این معنا که اساسا وصف مفهوم ندارد، لذا «إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا » دلالت نمی کند بر اینکه اگر عادل خبری را برای شما آورد تبین

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم وصف – اشکال اول – اشکال دوم           ۱۴۰۳/۰۸/۱۹   بررسی استدلال به مفهوم وصف ما در مقام بیان ادله حجیت خبر واحد، درباره آیه نبأ گفتیم یکی از طرق استدلال به این آیه طریقی است که به عنوان مفهوم وصف معرفی شده است. البته این طریقی که گفته شد معروف و مشهور است. یک بیان دیگری برای استدلال به این آیه توسط شیخ انصاری ذکر شده که محقق نایینی آن را به عنوان تقریر دیگری از همین مفهوم وصف تلقی کرده است. ظاهر بیان برخی این است که این یک راه مستقلی

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – اشکال محقق اصفهانی به شیخ انصاری – شرح رساله حقوق – پیامدهای نظر حرام – مهم ترین نتیجه ترک نگاه حرام ۱۴۰۳/۰۸/۱۶   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای اثبات حجیت خبر واحد به آیاتی از قرآن استناد شده؛ اولین آیه، آیه معروف به نبأ است، عمدتا دو تقریب برای استدلال به این آیه ذکر شده، ضمن اینکه تقریب های دیگری نیز وجود دارد. این دو تقریب یکی مفهوم وصف است و دیگری مفهوم شرط. شیخ انصاری تقریب استدلال از طریق مفهوم وصف را آمیخته با یک اضافه ای ارائه کردند که برخی به ایشان اشکال

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – شأن نزول آیه – معنای آیه – تقریب استدلال – تقریب اول (مفهوم وصف) – کلام شیخ انصاری      ۱۴۰۳/۰۸/۱۵          ادله حجیت خبر واحد بحث ما به ادله حجیت خبر واحد رسید. چند دلیل بر حجیت خبر واحد اقامه شده است. من الادله الاربعه؛ الکتاب، و السنه و الاجماع و العقل و بناء عقلاء؛ این را بعد توضیح می دهیم. دلیل اول: کتاب از قرآن به آیاتی استناد شده است: آیه نبأ اولین آیه ای که مورد استناد قرار گرفته، آیه نبأ است. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ