تفسیر قرآن

تفسیر؛ جلسه یازدهم؛ آیه ۶۱؛ تفسیر بخش‌ های مختلف آیه؛ بخش پنجم

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم آیه ۶۱ –  تفسیر بخش‌های مختلف آیه – بخش پنجم: «ذلک بانهم کانوا یکفرون…» – مطلب اول: مشار الیه «ذلک» دوم – احتمالات چهارگانه – نظر برگزیده  ۱۴۰۴/۰۸/۰۵                     بخش پنجم: «ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ…» بحث از بخش پنجم آیه ۶۱ شروع شد؛ ما این قسمت را در جلسه گذشته خواندیم: «ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ». بخش پنجم در واقع جنبه تعلیل برای دو عذاب دنیوی و اخروی است که در فقره قبل ذکر شده است: «وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ»؛ عرض کردیم ضرب ذلت و مسکنت و غضب الهی، اجمالاً اشاره

تفسیر؛ جلسه دهم؛ «و ضربت علیهم الذلة و المسکنة»؛ «و باءوا بغضب من الله»

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم آیه ۶۱ – تفسیر بخش‌های مختلف آیه –  بخش چهارم – ۱. «و ضربت علیهم الذلة و المسکنة» – محصل قسمت اول – ترجیح احتمال سوم و مؤیدآن – ۲. «و باءوا بغضب من الله» – احتمال اول و دوم و بررسی آنها –  بخش پنجم: «ذلک بانهم کانوا یکفرون…»  ۱۴۰۴/۰۷/۲۹ محصل قسمت اول از بخش چهارم در بخش چهارم از آیه ۶۱ عرض کردیم سه احتمال وجود دارد؛ قسمت اول از بخش چهارم که عبارت است از «وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ». این سه احتمال عبارتند از: ۱. احتمال اول اینکه مسئله ذلت و خفت و مسکنت و خواری، مربوط به یهودیان همان زمان و این هم مجازات استبدال طعام بود. ۲. احتمال دوم اینکه

تفسیر؛ جلسه نهم؛«اهبطوا مصراً فإن لکم ما سألتم»؛ «و ضربت علیهم الذلة و المسکنة»

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم آیه ۶۱ – تفسیر بخش‌های مختلف آیه – بخش سوم: «اهبطوا مصراً فإن لکم ما سألتم» – بخش چهارم – ۱. «و ضربت علیهم الذلة و المسکنة» – احتمال اول و بررسی آن – احتمال دوم و بررسی آن – احتمال سوم و بررسی آن – مؤید احتمال سوم  ۱۴۰۴/۰۷/۲۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم بخش دیگری از آیه ۶۱ «اهْبِطُوا مِصْرًا فَإِنَّ لَكُمْ مَا سَأَلْتُمْ» است؛ دستور به هبوط در مصر صادر شد؛ محتملاتی که در مورد این دو کلمه بود بیان گردید و نظر مختار هم در مورد آن بیان شد. این بخش یک ذیلی دارد که من این را بیان کنم و سراغ بخش بعدی برویم. «فَإِنَّ لَكُمْ مَا سَأَلْتُمْ» «فَإِنَّ

تفسیر؛ جلسه هشتم؛ آیه ۶۱؛ تفسیر بخش‌های مختلف آیه؛ «اهبطوا مصراً»

متن به تفسیر بخش «اهبطوا مصراً» از آیه ۶۱ سوره بقره می‌پردازد و استدلال می‌کند که این دستور از سوی حضرت موسی، یک توبیخ نسبت به ناسپاسی و درخواست‌های زمینی بنی‌اسرائیل بوده و به معنای بازگشت آنان به همان ذلت و مسکنتِ دوران فرعون است، نه دستوری برای رفتن به شهری دیگر.

تفسیر – فایل تجمیع شده بحث تفسیر

تفسیر – PDF به منظور بهره‌مندی هرچه بهتر طلاب، دانش‌پژوهان و علاقه‌مندان به معارف قرآن کریم، مجموعه کامل دروس تفسیر استاد آیت‌الله سید مجتبی نورمفیدی (دامت برکاته) در سال تحصیلی ۱۴۰۳ به‌صورت یکجا و در قالب یک فایل منظم گردآوری شده است. این مجموعه گامی در جهت تسهیل مطالعه، نظم‌بخشی به محتوای درسی و ارتقای سطح علمی طلاب محترم حوزه علمیه محسوب می‌شود. موضوع اصلی این جلسات، تفسیر آیات ۵۷ الی ۶۰ سوره مبارکه بقره است که با رویکردی اجتهادی، تحلیلی و تربیتی دنبال شده است. استاد محترم با اتکاء به منابع معتبر تفسیری، روایی و تاریخی، و با دقت در نکات ادبی و سیاقی، به شرح آیات پرداخته‌اند. ساختار هر جلسه، شامل شرح اجمالی آیه، بررسی مفردات، تطبیق‌های کاربردی،

خارج اصول – جلسه صد و بیست و پنجم – ۵. حجیت خبر واحد – قلمرو حجیت خبر واحد – جهت چهارم – مطلب دوم:قول دوم: عدم حجیت خبر واحد در موضوعات خارجیه – دلیل دوم – بررسی دلیل دوم – دلیل سوم – بررسی دلیل سوم – قول سوم: احتیاط و توقف – مطلب سوم: حجیت خبر واحد در تفسیر – اقوال ادله عدم حجیت – دلیل اول – بررسی دلیل اول- دلیل دوم

جلسه ۱۲۵ – PDF جلسه صد و بیست و پنجم  ۵. حجیت خبر واحد – قلمرو حجیت خبر واحد – جهت چهارم – مطلب دوم:قول دوم: عدم حجیت خبر واحد در موضوعات خارجیه – دلیل دوم – بررسی دلیل دوم – دلیل سوم – بررسی دلیل سوم – قول سوم: احتیاط و توقف – مطلب سوم: حجیت خبر واحد در تفسیر – اقوال ادله عدم حجیت – دلیل اول – بررسی دلیل اول- دلیل دوم ۱۴۰۴/۰۳/۱۱ ادامه بحث از ادله عدم حجیت خبر واحد در موضوعات بحث در ادله عدم حجیت خبر واحد در موضوعات بود. دلیل اول دیروز ذکر شد و برخی از اشکالاتی که متوجه این دلیل است بیان گردید. البته اشکالات دیگری هم می‌توان بر دلیل اول

تفسیر – جلسه بیست و نهم – آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  آیه ۶۰ – بخش‌های پنج‌گانه آیه – بخش اول: «و اذ استسقی موسی لقومه – مطلب اول – نتیجه – مطلب دوم: استسقاء؛ یک یا چند بار – بخش دوم: «فقلنا اضرب بعصاک الحجر» – مطلب اول: عصا – مطلب دوم: حجر ۱۴۰۴/۰۱/۲۵   خلاصه جلسه گذشته عرض شد در آیه ۶۰ سوره بقره، چندین بخش وجود دارد که مشتمل بر مطالبی است که باید به آن پرداخته شود. بخش اول این فقره از آیه بود: «وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ». درباره این بخش، مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد این است که استسقاء موسی برای قوم و سپس ضرب‌ العصا و انفجار الماء در چه موقعیتی اتفاق افتاد. ما سه احتمال را ذکر

تفسیر – جلسه بیست و هفتم – آیه ۶۰ – اختلاف در قرائت «عشرة» – مفردات آیه – ۲. «فانفجرت» – ۳. و لا تعثوا» – دو قول در معنای «عثی» – بخش‌های پنج‌گانه آیه

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  آیه ۶۰ – مفردات آیه – ۲. «فانفجرت» – ۳. و لا تعثوا» – دو قول در معنای «عثی» – بخش‌های پنج‌گانه آیه ۱۴۰۳/۱۱/۲۹ مفردات آیه سخن در مفردات آیه ۶۰ سوره بقره بود؛ اولین واژه‌‌ای که به اجمال درباره آن مطالبی را عرض کردیم، کلمه «حجر» بود. ۲. «فانفجرت» «فانفجرت» در واقع فضربت فانفجرت بوده و فاء در فانفجرت متعلق به فعل محذوف «ضرب» است؛ یا به این ترتیب بوده «فان ضربت فقد انفجرت». به هرحال اصل «فانفجرت» این بوده است. معنای انفجار از نظر لغوی معلوم است. در آیه ۱۶۰ سوره اعراف به جای «انفجرت»، «انبجست» آمده است. ما در ادامه همانند دو آیه قبل (که به برخی تفاوت‌های این

آیت الله سید مجتبی نورمفیدی در گفتگوی اختصاصی با فقه‌هنر: در شرایط کنونی نمی‌توان گفت مطلقِ موسیقی حرام است

رئیس پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، در گفتگوی اختصاصی با فقه‌هنر: در شرایط کنونی نمی‌توان گفت مطلقِ موسیقی حرام است  امروز می‌توان از ابزار موسیقی یا آوازی که از مفاسد و لهوی بودن به دور باشد، مفاهیم اخلاقی و انسانی و معنوی را منتقل کرد؛ مثلاً موسیقی که در جنگ‌ها برای تقویت روحیه رزمندگان به کار می‌رود و مارش‌های نظامی و یا طبل و سنجی که در مراسم تعزیه استفاده می‌شود، نه‌تنها مقارنات مفسده‌انگیز را ندارند بلکه کارکرد مثبت هم دارند؛ بنابراین در شرایط کنونی نمی‌توان گفت مطلق موسیقی حرام است؛ لااقل حرام دانستن موسیقی غیر مطرب دلیل می‌خواهد. اشاره: بحث از حکم فقهی موسیقی گویا هیچ‌گاه قدیمی نمی‌شود. شاید بتوان گفت قرن‌هاست که موسیقی به چالش مهمی برای دانش فقه

تفسیر – جلسه سی و ششم – آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۴. «أنجیناکم» – ۵. «آل فرعون»  

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  آیه ۵۰ – مفردات آیه: ۴. «أنجیناکم» – ۵. «آل فرعون»   ۱۴۰۲/۰۲/۱۲ ۴. «أنجیناکم» بحث در مفردات آیه ۵۰ بود؛ بعضی از این مفردات را شرح دادیم. چند واژه دیگر باقی مانده و بعد از آن سراغ تفسیر آیه می‌رویم. واژه دیگری که در این آیه ذکر شده، «أنجیناکم» است. معنای «أنجیناکم» روشن است؛ قبلاً درباره این واژه و ریشه و برخی از مشتقات آن سخن گفته‌ایم؛ لکن آنچه که اینجا ممکن است سؤال باشد، این است که چرا در آیه قبل وقتی سخن از نجات بنی‌اسرائیل از دست آل فرعون مطرح شده، با صیغه تفعیل این مطلب را بیان کرده است: «وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ»؛ اما اینجا