ایمان

شرح رساله حقوق – جلسه صد و بیست و سوم – ۴. ترساندن خویش از نافرمانی

جلسه ۱۲۳ – PDF جلسه صد و بیست و سوم  ۴. ترساندن خویش از نافرمانی ۱۴۰۳/۱۰/۱۹ تا اینجا گفتیم امام سجاد(ع) می‎فرمایند حق فرج این است که انسان مراقب باشد آن را در مسیر حرام قرار ندهد. برای این منظور نیز استعانت از چند امر را توصیه می‎کنند: ۱. غض البصر؛ ۲. کثرة ذکر الموت؛ ۳. التهدد لنفسک بالله. ۴. ترساندن خویش از نافرمانی اینجا در ادامه می‎فرماید «و التخویف لها به» از یک جهت این می‎تواند ادامه آن امر سوم باشد. زیرا الفاظی مثل تهدید و تخویف و ارعاب و انذار اینها مرادف با هم هستند، ابتدا فرمود «و التهدد لنفسک بالله»، تهدید خویشتن به خداوند که گفتیم منظور تهدید خویشتن به کیفر الهی است، به مجازات و عقوبت

جمال ظاهری و باطنی

روز شنبه ولادت امام عسکری(ع) است؛ یک روایت کوتاه می‌خوانم و معنا می‌کنم. می‌فرماید: «حُسْنُ الصُّورَةِ جَمَالٌ ظَاهِرٌ، وَ حُسْنُ الْعَقْلِ جَمَالٌ بَاطِنٌ». نیکویی و زیبایی صورت یک جمال ظاهری است؛ اما حسن عقل؛ جمال باطنی است. لازم نیست که توضیح بدهیم که جمال ظاهری به سرعت زائل می‌شود اما جمال باطنی زائل نمی‌شود. آنچه با انسان به عالم آخرت منتقل می‌شود، جمال باطنی است یا نقطه مقابلش زشتی باطنی. جمال ظاهری هر چه هم باشد، یا در این دنیا از بین می‌رود یا به محض مردن زوال آن شروع می‌شود و بعد از دو سه روز در زیر خاک از بین می‌رود. اما جمال باطن است که با انسان منتقل می‌شود به عالم برزخ و عالم قیامت. آنچه که

تفسیر – جلسه سی و دوم – آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ پاسخ به شبهه تنافی _ توجیه برخی روایات _ شمول خطاب نسبت به همه عالمان

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ پاسخ به شبهه تنافی _ توجیه برخی روایات _ شمول خطاب نسبت به همه عالمان ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم آیه ۴۴ مشتمل بر دو بخش است. سخن در بخش اول بود که خداوند متعال عالمان یهود و سران آن‌ها را توبیخ کرد که چرا به برّ امر می‌کنید اما خود به آن عمل نمی‌کنید. موضوع این توبیخ عمل نکردن خود آن‌ها و نسیان خودشان است. یعنی خود فراموشی که به آن مبتلا شدند. نه اینکه بخواهد توبیخ کند چرا در حالی که خود عمل نمی‌کنید مشغول به امر به معروف هستید. گفتیم امر به برّ یک تکلیف است، عمل کردن به برّ و

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ موضوع توبیخ _ دو احتمال _ حق در مسئله _ شبهه تنافی

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ موضوع توبیخ _ دو احتمال _ حق در مسئله _ شبهه تنافی ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در تفسیر بخش اول آیه ۴۴ سوره بقره بود. بخش اول در واقع توبیخ خداوند متعال نسبت به سران یهود و عالمان آن‌ها بود. ما وجوهی برای توبیخ ذکر کردیم، یعنی اینکه موضوع توبیخ چیست و چرا خداوند آن‌ها را توبیخ می‌کند، احتمالات و وجوهی را ذکر کردیم که چه بسا برخی قابل بازگشت به بعضی دیگر هست. موضوع توبیخ بحثی که جلسه قبل مطرح کردیم به عنوان وجوه هشت گانه توبیخ، مربوط به چرایی توبیخ بود؛ اما این درباره چیستی توبیخ است. در بحث قبل سخن در

تفسیر – جلسه بیست و هشتم – آیه ۴۳ _ تکلیف دوم: «آتوا الزّکاه» _ معنای زکات در آیه _ معنای ایتاء زکات _ وجه ذکر زکات پس از نماز

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم آیه ۴۳ _ تکلیف دوم: «آتوا الزّکاه» _ معنای زکات در آیه _ معنای ایتاء زکات _ وجه ذکر زکات پس از نماز ۱۴۰۰/۰۹/۲۴ تکلیف دوم: «آتوا الزّکاه» در آیه ۴۳ سه تکلیف بیان شده که در جلسه گذشته درباره تکلیف اول مطالبی را عرض کردیم. تکلیف دوم «وَ آتوا الزّکاۀ» است. همان پرسش هایی که در مورد تکلیف اول مطرح بود، در اینجا هم مطرح است و باید به آن پرداخته شود. معنای زکات در آیه اولا باید دید زکات در اینجا به چه معناست. زکات در اینجا به معنای انفاق مالی خاصی است که در عالم اسلام تشریع شد. همان زکاتی که بین مسلمانان شایع است. این مطلب مخصوصا با

تفسیر – جلسه بیست و هفتم – آیه ۴۳ _ تکلیف اول _ معنای إقامه الصلاه _ وجه قرار دادن نماز به عنوان تکلیف _ دلالت آیه بر تکلیف کفار به فروع   

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم  آیه ۴۳ _ تکلیف اول _ معنای إقامه الصلاه _ وجه قرار دادن نماز به عنوان تکلیف _ دلالت آیه بر تکلیف کفار به فروع     ۱۴۰۰/۰۹/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در این آیه سه تکلیف بیان شده که عبارت است از «إقامۀ الصلاۀ»، «ایتاء الزکاۀ» و «رکوع مع الراکعین». در مورد تکلیف اول گفتیم چند مطلب باید مورد رسیدگی قرار گیرد. یکی اینکه اساسا صلاۀ در این آیه که خداوند یهودیان و بنی اسرائیل را مکلف به آن کرده، آیا صلاۀ خود آن‌ها است یا روح صلاۀ و خضوع و خشوع و یا صلاۀ رایج و متداول بین مسلمین؟ گفتیم منظور از صلاۀ همین نمازی است که در بین مسلمانان

تفسیر – جلسه بیست و ششم – آیه ۴۳ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل و بعد _ تکلیف اول: اقامه صلوه _ معنای صلوه در آیه

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم آیه ۴۳ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل و بعد _ تکلیف اول: اقامه صلوه _ معنای صلوه در آیه ۱۴۰۰/۰۹/۲۲ آیه ۴۳ «وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ». میفرماید شما اقامه نماز کنید و ایتاء زکات داشته باشید و همراه رکوع کنندگان هم رکوع داشته باشیم. معنای اجمالی آیه اگر بخواهیم تصویری اجمالی از این آیه ارائه دهیم، می‌گوییم در حقیقت خداوند تبارک و تعالی امر می‌کند به بنی اسرائیل و یهودیان اعم از عالمان و عامه مردم که شما به اقامه نماز بپردازید و زکات بدهید یا به تعبیر دقیق تر ایتاء زکات داشته باشید و رکوع شما همراه سایر رکوع کنندگان باشد. این آیه

تفسیر – جلسه بیست و دوم – آیه ۴۱ _ بخش چهارم: «و إیّایَ فاتّقون» _ فرق رهبت و تقوا _ توحید در تقوا

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم  آیه ۴۱ _ بخش چهارم: «و إیّایَ فاتّقون» _ فرق رهبت و تقوا _ توحید در تقوا ۱۴۰۰/۰۹/۱۰ بررسی یک روایت درباره بخش سوم بحث در بخش سوم آیه ۴۱ به پایان رسید. معنای کلی بخش سوم معلوم شد که بالاخره در این آیه نهی شده از اینکه بنی اسرائیل و عالمان آن‌ها آیات الهی را در مقابل ثمن قلیل بفروشند. این اگرچه یک دستور کلی است و به صورت کلی بیان شده و شامل همه مردمان می‌‌شود، اما بالاخره در بعضی روایات مواردی ذکر شده که ممکن است موجب اشکال شود ولی باید توجه داشت مورد نمی‌تواند موجب تخصیص این آیه شود. یا اگر در روایتی تطبیق داده شده بر یک

تفسیر – جلسه نوزدهم – آیه ۴۱ _ بخش دوم: «و لا تَکونوا أوّلَ کافَرٍ به» _ ۳. معنای «به» _ بخش سوم: «و لا تشتروا بآیاتی ثمناً قلیلا» _ سه دیدگاه درباره معنای اشتراء

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم  آیه ۴۱ _ بخش دوم: «و لا تَکونوا أوّلَ کافَرٍ به» _ ۳. معنای «به» _ بخش سوم: «و لا تشتروا بآیاتی ثمناً قلیلا» _ سه دیدگاه درباره معنای اشتراء ۱۴۰۰/۰۹/۰۳ خلاصه جلسه گذشته بخش دوم یعنی «وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ» عرض کردیم سه جزء دارد. اول «تَکُونوا» است که به چه معناست و مخاطبش چه کسانی هستند. دوم «أَوَّلَ كَافِرٍ» که اساسا معنای اولین کافر چیست. و سوم اینکه ضمیر «به» به کجا بر می‌گردد و به چه معناست. میفرماید شما اولین کافر نباشید به… که متعلق «به» باید مشخص شود. در مورد آن دو جزء اجمالا گفتیم که خطاب «لاتَکونوا» با توجه به سیاق آیه قبل و امر به ایمان که

تفسیر – جلسه هجدهم – آیه ۴۱ _ بخش دوم: «و لا تَکونوا أوّلَ کافرٍ به» _ ۱. معنای «و لا تَکونوا» _ ۲. معنای «أوّلَ کافرٍ»         

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم  آیه ۴۱ _ بخش دوم: «و لا تَکونوا أوّلَ کافرٍ به» _ ۱. معنای «و لا تَکونوا» _ ۲. معنای «أوّلَ کافرٍ» ۱۴۰۰/۰۹/۰۲ بخش دوم: «و لا تَکونوا أوّلَ کافرٍ به» در آیه ۴۱ عرض کردیم چهار بخش وجود دارد که بخش اول آن گذشت. معنای «وَآمِنُوا بِمَا أَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ» معلوم شد. بخش اول چهار جزء داشت که این اجزاء را ما بیان کردیم و توضیح دادیم. بخش دوم این است: «وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ». این نهی از این است که این‌ها اولین کافران به آن چیز باشند. البته اگر بخواهیم ترجمه ای از این بخش از آیه ذکر کنیم، بستگی به این دارد که اولا مخاطبان «لا تَکونوا» چه کسانی