محقق خراسانی

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل اول: کتاب – آیه نبأ – بررسی استدلال به مفهوم وصف – تقریب دوم مفهوم وصف و بررسی آن – استدلال به مفهوم شرط – تقریب اول (شیخ انصاری) ۱۴۰۳/۰۸/۲۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در تقریب استدلال به آیه نبأ از طریق مفهوم وصف بود. عرض کردیم چند اشکال به این تقریب وارده شده، هر چند بعضی از این اشکالات قابل دفع است اما برخی به قوت خود باقی است. تقریب دوم مفهوم وصف برای استدلال به این آیه از راه مفهوم وصف یک تقریب دیگری هم در کلمات شیخ انصاری وجود دارد و همانطور که اشاره کردیم بعضی از بزرگان

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد –بررسی دلیل سوم – کلام محقق نایینی و محقق بروجردی در مورد اشکال محقق خراسانی به دلیل سوم و بررسی آن – بررسی دلیل چهارم ۱۴۰۳/۰۸/۱۴   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قائلین به عدم حجیت خبر واحد بود. دلیل اول یعنی آیات مورد بررسی قرار گرفت. دلیل دوم نیز که روایات بود مورد بررسی قرار گرفت؛ رسیدیم به دلیل سوم یعنی اجماع.اشکالات محقق خراسانی به این دلیل را بیان کردیم عرض کردیم مجموعا ایشان پنج اشکال به ادعای اجماع بر عدم حجیت خبر واحد مطرح کرده اند. کلام محقق نایینی محقق نایینی نسبت به یکی از اشکالات محقق خراسانی

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد –بررسی دلیل دوم –  کلام محقق بروجردی – جمع بندی – دلیل سوم: اجماع – بررسی دلیل سوم – اشکالات محقق خراسانی   ۱۴۰۳/۰۸/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم نسبت به روایات مورد استناد منکرین حجیت خبر واحد، اعلام و بزرگان اشکالاتی را مطرح کرده اند. ما نظر محقق خراسانی، محقق خویی را بیان کردیم. لکن در مقام ارزیابی سخن محقق خراسانی، محقق خویی عرض کردیم پاسخ آنها فی الجمله قابل قبول است لکن جامع همه طوائف روایات نیست. البته یک راه حل کلی این است که ما روایات مطلقه را حمل بر فرض تعارض کنیم، لکن اگر این راه را نپذیریم بالاخره

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد –بررسی دلیل دوم – نظریه برگزیده در مورد دلیل دوم   ۱۴۰۳/۰۸/۱۲   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل دوم قائلین به عدم حجیت خبر واحد بود. منکرین حجیت به چند طائفه از روایات استناد کردند. نسبت به این دلیل، اشکالاتی مطرح شد، خود محقق خراسانی اشکال کردند، عرض کردیم بعضی از بزرگان از جمله محقق نایینی و محقق خویی اشکال کردند، ما اشکال محقق خویی را بیان کردیم. محقق خویی یک اشکال به طائفه اول روایات داشتند و دو اشکال به طائفه دوم. به هر حال ایشان روایات را به دو طائفه تقسیم کرد و نسبت به هر کدام اشکالی

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد –بررسی دلیل دوم – اشکال محقق خویی به دلیل دوم – اشکال اول و دوم محقق خویی به طائفه دوم روایات – شرح رساله حقوق – راه های کمک به رعایت حق عورت – راه اول (غض بصر) – غض بصر مهمترین راه حفظ عورت ۱۴۰۳/۰۸/۰۹   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل دوم قائلین به عدم حجیت خبر واحد بود. اینها به برخی از روایات استناد کردند برای اثبات عدم حجیت خبر واحد. محقق خراسانی دو اشکال به این دلیل داشتند. عرض کردیم محقق خویی نیز به این روایات پاسخ داده و به استدلال به آنها اشکال کرده است. ایشان

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل دوم – اشکال محقق خویی به دلیل دوم  – ۱. اشکال به طایفه اول روایات      ۱۴۰۳/۰۸/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم نسبت به دلیل دوم قائلین به عدم حجیت خبر واحد اشکالاتی مطرح شده است. دلیل دوم طوائفی از روایات بود. محقق خراسانی دو اشکال به روایات کردند؛ خلاصه اشکال محقق خراسانی این بود که این روایات با حجیت خبر واحد منافات ندارد، زیرا مستدل به دنبال اثبات عدم حجیت به صورت کلی است اما ما می خواهیم حجیت خبر واحد را به نحو موجبه جزئیه اثبات کنیم؛ تفصیل اشکال محقق خراسانی به دلیل دوم گذشت.

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – بررسی اشکال سوم به دلیل اول – حق در مسئله – بررسی دلیل دوم – اشکالات محقق خراسانی – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۳/۰۸/۰۷ خلاصه جلسه گذشته در بحث از اینکه ادله حجیت خبر واحد نسبت به آیات ناهیه از ظن چه وضعیتی دارند، آیا حاکم بر آن آیاتند یا مخصص آن آیات یا بر آن آیات واردند یا اساسا خبر واحد تخصصا از شمول آن آیات خارج است، ملاحظه فرمودید هر یک از این احتمالات قائلی دارد به علاوه اینکه برخی نیز تفصیل دادند. محقق خراسانی قائل به تخصیص شدند، امام خمینی قائل به

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – بررسی اشکال سوم به دلیل اول – پاسخ دوم به اشکال سوم – بررسی دیدگاه چهارم (تفصیل محقق نایینی) : اشکال اول و دوم و سوم و چهارم و پنجم ۱۴۰۳/۰۸/۰۶   خلاصه جلسه گذشته در مورد اشکال سوم محقق خراسانی به دلیل اول عدم حجیت خبر واحد گفتیم بسیاری معتقدند که ادله حجیت خبر واحد نسبت به این آیات تخصیص محسوب نمی شوند. یک عده ای گفتند تخصص است و یک عده ای قائل به ورود شدند؛ محقق نایینی تفصیل دادند بین سیره عقلایی و غیر از سیره عقلایی. گفتند اگر دلیل حجیت خبر واحد

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – بررسی اشکال سوم به دلیل اول – پاسخ دوم به اشکال سوم – دیدگاه سوم: ورود – تقریب اول – تقریب دوم – شرح رساله حقوق – لزوم اعتدال در ارضای غریزه جنسی – قرآن و حفظ فرج ۱۴۰۳/۰۸/۰۲   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مقابل این نظر محقق خراسانی که ادله حجیت خبر واحد مخصص آیات محسوب می شوند چند دیدگاه دیگر نیز وجود دارد. یک دیدگاه که دیروز ذکر شد این بود که خبر واحد تخصصا از آیات خارج است، آیات نهی از توجه به ظن و پیروی از ظن می کند در

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – بررسی اشکال سوم به دلیل اول – پاسخ دوم به اشکال سوم ۱۴۰۳/۰۸/۰۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکال سومی بود که محقق خراسانی به دلیل اول از ادله عدم حجیت خبر واحد ایراد کرده بودند. محصل اشکال سوم این بود که ادله حجیت خبر واحد نسبت به آن دو آیه، مخصص محسوب می شوند، این ادله تخصیص می زنند دو آیه «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ» و آیه «إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا». عرض کردیم نسبت به این اشکال پاسخ هایی مطرح شده است. یک پاسخ را در دو جلسه

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – بررسی اشکال سوم به دلیل اول – بررسی پاسخ اول ۱۴۰۳/۰۷/۳۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکالاتی بود که محقق خراسانی به ادله عدم حجیت خبر واحد کرده اند. چهار دلیل بر عدم حجیت اقامه شد، دلیل اول آیاتی از قرآن بود که محقق خراسانی سه اشکال به استدلال به این آیات ایراد کردند. اشکال اول و اشکال دوم محقق خراسانی پاسخ داده شد. اشکال سوم محقق خراسانی این بود که این آیات به ادله حجیت خبر واحد تخصیص خورده، یعنی «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ» و آیه «إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیست  ۵. حجیت خبر واحد – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – اشکال دوم و سوم – بررسی اشکالات سه گانه – پاسخ اشکال اول – پاسخ اشکال دوم – پاسخ اول به اشکال سوم     ۱۴۰۳/۰۷/۲۹                      خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم حجیت خبر واحد بود. عرض شد به ادله اربعه تمسک شده برای اینکه اثبات کنند خبر واحد حجت نیست. دلیل اول دو آیه از آیات قرآن بود؛ تقریب استدلال به این دو آیه بیان شد. عرض کردیم اشکالاتی نسبت به این دلیل مطرح شده است. سه اشکال را محقق خراسانی در کفایه مطرح کردند. دیروز اشکال اول

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم  ۵. حجیت خبر واحد –اقوال – ادله عدم حجیت خبر واحد: ادله چهارگانه (کتاب، سنت، اجماع، عقل) – بررسی ادله عدم حجیت خبر واحد – بررسی دلیل اول – اشکال اول ۱۴۰۳/۰۷/۲۸   اقوال عرض کردیم درباره حجیت خبر واحد، اقوال مختلف است. برخی قائل به عدم حجیت شده اند؛ از جمله سید مرتضی، قاضی ابن براج، ابن زهره، ابن ادریس و صاحب مجمع البیان. سید مرتضی حتی در رساله مستقلی به ابطال عمل به خبر واحد پرداخته و ادعا کرده است که بطلان عمل به خبر واحد نزد امامیه همانند بطلان عمل به قیاس است. اما در مقابل، مشهور قائل به حجیت شده اند. قهرا باید ادله قائلین به حجیت و عدم حجیت

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم  ۵. حجیت خبر واحد – مقدمات – مقدمه دوم: حجیت خبر واحد از مسائل علم اصول است یا خیر؟ – نظر بعضی از بزرگان – نظر محقق اصفهانی – جمع بندی – مقدمه سوم – شرح رساله حقوق – حق عورت – بیان کلی – به رسمیت شناخته شدن نیاز جنسی ۱۴۰۳/۰۷/۲۵ خلاصه جلسه گذشته در بحث از اینکه آیا حجیت خبر واحد مسئله اصولی محسوب می شود یا خیر، به نظر صاحب فصول، شیخ انصاری، محقق خراسانی اشاره کردیم. قهرا با توجه به اشکالاتی که به صاحب فصول و شیخ انصاری وارد شد این دو نظر قابل قبول نیست. نظر محقق خراسانی هم از سوی برخی از اعاظم مورد اشکال واقع شده است.

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم ۵. حجیت خبر واحد – مقدمات – مقدمه دوم: حجیت خبر واحد از مسائل علم اصول است یا نه؟ نظر شیخ انصاری – اشکال محقق خراسانی به شیخ انصاری – نظر محقق خراسانی ۱۴۰۳/۰۷/۲۴   خلاصه جلسه گذشته در مقدمه دوم از مقدمات بحث از حجیت خبر واحد سخن در این بود که آیا این بحث و این مسئله از مسائل علم اصول محسوب می شود یا خیر؟ اینکه ما بحث می کنیم خیر الواحد حجة ام لا؟ آیا این به عنوان یک مسئله اصولی شناخته می شود و آیا معیار و ملاک مسئله اصولی بر این مسئله منطبق است یا خیر؟ عرض کردیم اینجا انظار مختلفی وجود دارد، نظر صاحب فصول این بود

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم  ۴. شهرت – ادله حجیت – نتیجه بحث در مورد مقبوله–  بررسی کلام  شیخ انصاری و محقق خراسانی– جمع بندی در مورد حجیت شهرت فتوایی – ۱. شمول مقبوله نسبت به شهرت  عملی و شهرت فتوایی – ۲. اختصاص مقبوله به شهرت قدمایی       ۱۴۰۳/۰۷/۱۵ خلاصه جلسه گذشته ما تقریب استدلال به دلیل چهارم برای حجیت شهرت فتوایی را ذکر کردیم، اشکالاتی که نسبت به این دلیل بود بیان شد. اشاره ای به کلمات بعضی از اعاظم مثل محقق خراسانی و شیخ انصاری داشتیم زیرا بعضی از این اشکالات نسبت به این مقبوله را آنها مطرح کردند، پس از آن کلام محقق نایینی، امام خمینی، محقق بروجردی نسبت به این مقبوله بیان

جلسه ۱۰۸ – PDF جلسه صد و هشتم  ۳. اجماع منقول – بررسی حجیت اجماع منقول – ۲ . حجیت اجماع منقول بنابر سایر مبانی – صورت دوم: نقل مسبب – صورت سوم: نقل سبب و مسبب      ۱۴۰۳/۰۲/۲۵           خلاصه جلسه گذشته بحث در حجیت اجماع منقول بنابر مبانی مختلف در حجیت اجماع بود. عرض کردیم چنانچه ما حجیت اجماع را بر مبنای ملازمه، اعم از عقلی، عادی و اتفاقی بپذیریم خودش چند صورت دارد، گاهی به صورت نقل سبب است و گاهی به صورت نقل مسبب و گاهی هم به صورت نقل سبب و مسبب. اگر اجماع به صورت نقل سبب باشد، معلوم شد که حجیت دارد ولی اینکه نهایت اعتبارش چیست و چه چیزی

جلسه ۱۰۷ – PDF جلسه صد و هفتم  ۳. اجماع منقول – بررسی حجیت اجماع منقول – ۲ . حجیت اجماع منقول بنابر سایر مبانی – بررسی پاسخ محقق خراسانی به اشکال مقدر – اشکال اول – اشکال دوم    ۱۴۰۳/۰۲/۲۴   خلاصه جلسه گذشته عرض شد چنانچه اجماع از باب ملازمه، اعم از عقلی، عادی واتفاقی حجت باشد و توسط یکی از فقها نقل شود، تارة این به صورت نقل سبب آن را نقل می کند و اخری به صورت نقل مسبب و ثالثة به صورت نقل هر دو. پس مفروض بحث ما یکی این است که مبنای حجیت اجماع نه دخولی است و نه تشرفی بلکه یا لطفی است یا از راه ملازمه عادی کاشف از رأی معصوم

جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم ۳. اجماع منقول – بررسی حجیت اجماع منقول – ۲ . حجیت اجماع منقول بنابر سایرمبانی – صورت اول: نقل سبب –  اشکال – پاسخ محقق خراسانی      ۱۴۰۳/۰۲/۲۳      خلاصه جلسه گذشته بحث ما در مورد حجیت اجماع منقول به خبر واحد بود. عرض کردیم تارتا بحث درباره نقل اجماع، بنابر این است که ناقل عن حس اجماع را نقل کرده و رأی معصوم کشف شده باشد و اخری عن حدس. بنابر اینکه اجماع عن حس نقل شده باشد که این در واقع در قالب اجماع دخولی و اجماع تشرفی تحقق دارد، گفتیم به سه صورت ممکن است نقل شود: ۱. گاهی به صورت نقل سبب است؛ ۲.گاهی به صورت نقل