فقه

جلسه سی و هشتم – آیه ۳۷ _ بخش اول: تلقی کلمات _ مطلب اول: حقیقت تلقی _ مطلب دوم: فرق تلقی کلمات و تعلیم اسماء

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم آیه ۳۷ _ بخش اول: تلقی کلمات _ مطلب اول: حقیقت تلقی _ مطلب دوم: فرق تلقی کلمات و تعلیم اسماء ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ قرائت دیگر در آیه بعد از بیان معنای مفردات آیه، نوبت به تفسیر آیه می‌رسد و نکاتی که در بخش های مختلف این آیه باید مورد تعرض واقع شود. قبل از اینکه به بحث تفسیری آیه بپردازیم، فقط اشاه می‌کنم که آیه یک قرائت مشهور دارد و آن همان است که ما در جلسه گذشته خواندیم. «فتلقی آدمُ من ربّه کلمات». لکن یک قرائت غیر مشهور هم در اینجا وجود دارد که می‌گوید: «فتلقی آدمَ من ربّه کلمات» که کلمات فاعل می‌شود و آدم مفعول. یعنی «آدم» می‌شود مفعول «فتلقی»

جلسه هفتاد و ششم – مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه سوم: آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» – محصل دو اشکال و پاسخ آن – نتیجه استدلال به آیه – کلام محقق خویی

جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه سوم: آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» – محصل دو اشکال و پاسخ آن – نتیجه استدلال به آیه – کلام محقق خویی ۱۳۹۹/۱۱/۱۴         خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» بود که تقریب استدلال به این آیه بر لزوم پوشش و ستر زن را بنا بر معنایی که ما اختیار کردیم، بیان شد. از بین آن سه احتمال، گفتیم زینت در آیه به معنای ما تتزین به المرأة است؛ بر این اساس و قرائن و شواهدی که ذکر کردیم، گفتیم آیه بر لزوم پوشش زن دلالت می‌کند. محصل دو اشکال

جلسه هفتاد و ششم – مفهوم شرط – طریق چهارم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – بررسی کلام محقق اصفهانی ونائینی – حق در اشکال به طریق چهارم

جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم مفهوم شرط – طریق چهارم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – بررسی کلام محقق اصفهانی ونائینی – حق در اشکال به طریق چهارم ۱۳۹۹/۱۱/۱۴         خلاصه جلسه گذشته در طریق چهارم متأخرین برای اثبات مفهوم شرط به اطلاق شرط تمسک شده است. محقق خراسانی بعد از تبیین این طریق اشکال کردند که اساسا جای تمسک به اطلاق نیست، زیرا یکی از ارکان مقدمات حکمت این است که متکلم در مقام بیان باشد و اینجا نمی‏توانیم در این جهت در مقام بیان بودن متکلم را احراز کنیم. در اینکه مقصود از این جمله چیست احتمالاتی داده شده است؛ محقق اصفهانی، محقق نایینی و برخی دیگر احتمالی را

جلسه سی و هفتم – آیه ۳۷ _ ارتباط آیه با آیه قبل و بعد _ مفردات آیه

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم آیه ۳۷ _ ارتباط آیه با آیه قبل و بعد _ مفردات آیه ۱۳۹۹/۱۱/۱۳ آیه ۳۷ آیه ۳۷ این است: «فتلقی آدمُ من ربّه کلماتٍ فتابَ علیه إنه هو التواب الرحیم»؛ پس آدم کلماتی را از ناحیه پروردگارش أخذ کرد و سپس او به درگاه خداوند توبه کرد و خداوند هم توبه او را پذیرفت چون خداوند تواب و رحیم است. طبق معمول ارتباط این آیه با آیات قبل را باید مورد اشاره قرار دهیم و پس از بیان مفردات این آیه به تفسیر آن بپردازیم البته آن مقداری که لازم است. ارتباط آیه با آیه قبل و بعد ارتباط این آیه با آیه قبل کاملا روشن است و نیاز به توضیح

جلسه هفتاد و پنجم – مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه سوم: آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها»

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه سوم: آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» ۱۳۹۹/۱۱/۱۳         خلاصه جلسه گذشته بحث در آیه «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» بود. عرض شد به این آیه استدلال شده برای لزوم پوشش و ستر زن. در تقریب استدلال به این آیه مقدمةً گفتیم سه معنا برای زینت ذکر شده است؛ چون سایر اجزای این آیه معنایش روشن است؛ عمده اختلاف در اینجا پیرامون معنای زینت است که در آیه ذکر شده است. البته مرحوم آقای خویی در مورد «لایبدین» یک نکته‌ای دارند که این هم به نوعی در نتیجه‌گیری از این آیه دخالت دارد که حالا آن

جلسه هفتاد و پنجم – مفهوم شرط – طریق سوم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و و بررسی آن – طریق چهارم و بررسی آن

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم مفهوم شرط – طریق سوم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و و بررسی آن – طریق چهارم و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۱۳         خلاصه جلسه گذشته بحث در کلام محقق اصفهانی بود که در مقام ایراد و اشکال به سخن محقق خراسانی مطالبی را فرمودند. عرض کردیم محقق خراسانی دو اشکال به طریق سوم متأخرین برای اثبات مهفوم شرط ذکر کردند که محقق اصفهانی ایراد اول را مورد اشکال قرار داد و البته بحث‏هایی نیز به دنبالش مطرح شد که گذشت. توضیح محقق اصفهانی در مورد اشکال دوم محقق خراسانی ایراد دوم محقق خراسانی این بود که اساسا قیاس ما نحن فیه به دوران بین نفسیت و غیریت نادرست است؛

جلسه هفتاد و چهارم – مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه دوم: آیه ۵۹ احزاب –جمع‌بندی مطالب آیه سوم: «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها»

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات –آیه دوم: آیه ۵۹ احزاب –جمع‌بندی مطالب آیه سوم: «ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها» ۱۳۹۹/۱۱/۱۲         جمع‌بندی یک جمع‌بندی نهایی از آیه ۵۹ سوره احزاب داشته باشیم و سپس وارد آیه بعدی یعنی بخشی از آیه ۳۱ سوره نور شویم. بعد از بیان معنای جلباب و معنای «یدنین علیهن» و حکمتی که برای این حکم گفته شده، می‌توانیم بگوییم آیه در واقع می‌خواهد بگوید زنان غیر از لباس‌های معمولی که در خانه می‌پوشند، یک پوششی نسبتاً بلند و گشاد که روی سر آنان را هم بپوشاند باید بیرون از خانه داشته باشند. البته لزوماً جلباب (که عبارت از

جلسه هفتاد و چهارم – مفهوم شرط – طریق سوم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی و بررسی آن

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم مفهوم شرط – طریق سوم متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن – اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۱۲         خلاصه جلسه گذشته بحث در طرق متأخرین در اثبات مفهوم شرط بود، عرض کردیم تکیه متأخرین بر استفاده علیت منحصره از جمله شرطیه است، لکن در کیفیت دلالت جمله شرطیه بر علیت منحصره با هم اختلاف دارند. تا اینجا سه طریق از متأخرین بیان شد. اشکال محقق اصفهانی به محقق خراسانی طریق سوم این بود که از راه اطلاق ادات شرط علیت منحصره را استفاده کنیم. ما این طریق را بیان کردیم، اجمالا نظر محقق خراسانی را بیان کردیم و نسبت به آن هم

جلسه هشتم – پیشینه مصلحت در فقه شیعه

در بحث از پیشینه حضور مصلحت در فقه امامیه به بعضی از انظار و آراء در این باره اشاره کردیم و معلوم شد در ابواب مختلف فقهی و در مسائل گوناگون از زمان شیخ مفید به بعد این مسئله مورد توجه بوده و در استنباط و یا به تعبیر دقیق تر و بهتر در تطبیق احکام و فتاوا و اجرای آن‌ها مدخلیت داشته.

جلسه هفتاد و سوم – مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات – آیه دوم: آیه ۵۹ احزاب و بررسی آن – «ذلک أدنی أن یعرفن» علت یا حکمت؟ – نتیجه کلی

بحث در آیه دوم مورد استناد برای اثبات لزوم حجاب و پوشش در مورد زنان بود. تقریباً سه بخش و سه مطلب را در مورد این آیه ذکر کردیم؛ بخش اول در مورد معنای جلباب بود؛ بخش دوم پیرامون معنای «یدنین علیهن» بود و بخش سوم درباره «ذلک أدنی أن یعرفن فلا یؤذین» بود. از بخش سوم یک نکته‌ای باقی مانده که این را عرض می‌کنیم و آنگاه به جمع‌بندی مطالب این سه بخش می‌پردازیم و نهایتاً این آیه را از حیث دلالت بر لزوم و پوشش حجاب مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.