بایگانی‌های خارج فقه

خارج فقه – جلسه ده – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – حق در دو احتمال در طایفه اول – اشکال محقق خویی به طایفه اول و بررسی آن

جلسه ۱۰ – PDF جلسه ده مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – حق در دو احتمال در طایفه اول – اشکال محقق خویی به طایفه اول و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۷/۲۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در روایات مربوط به استقلال یا عدم استقلال ثیبه در امر ازدواج بود؛ یک طایفه از روایات که در جلسه گذشته خواندیم، برای امر ازدواج این شرط را ذکر کرده بودند که قبلاً ازدواج کرده باشد. گفتیم در این روایات، دو احتمال وجود دارد؛ یک احتمال اینکه در ازدواج چنانچه موجب زوال بکارت شده باشد علت استقلال و عدم نیاز به اذن است؛ احتمال

خارج فقه – جلسه نهم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – روایت اول تا پنجم – دو احتمال در طایفه اول و ثمره آن

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – روایت اول تا پنجم – دو احتمال در طایفه اول و ثمره آن ۱۴۰۳/۰۷/۲۱ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که اگر زنی ثیبه باشد، آیا در امر ازدواج و نکاح استقلال دارد یا خیر. به عبارت دیگر، آیا ولایت پدر از او ساقط می‌شود یا همچنان تحت ولایت پدر است؟ ما معنای ثیب را بیان کردیم و نتیجه بحث ما در معنای ثیب این شد که ثیب همانطور که در لغت و عرف و نیز در معدود روایات آمده، عبارت است از زنی که بکارت

خارج فقه – جلسه هشتم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره – بررسی استناد به روایات برای تبیین معنای ثیب – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن – نتیجه بحث در معنای ثیب

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره – بررسی استناد به روایات برای تبیین معنای ثیب – کلام بعضی از بزرگان و بررسی آن – نتیجه بحث در معنای ثیب ۱۴۰۳/۰۷/۱۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در معنای ثیب و باکره بود؛ عرض شد در لغت و عرف و همچنین برخی روایات، ثیب به معنای کسی است که بکارت او زائل شده و باکره کسی است که بکارت او زائل نشده است. به دو سه دلیل تمسک شده برای اینکه اثبات کنند ثیب به معنای زنی است که مدخوله است، در مقابل باکره به معنای زنی که مدخوله نیست. این دو سه دلیل مورد بررسی قرار

خارج فقه – جلسه هفتم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – بررسی دلیل دوم – بررسی دلیل سوم – نظر برگزیده – شواهد نظر برگزیده

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – بررسی دلیل دوم – بررسی دلیل سوم – نظر برگزیده – شواهد نظر برگزیده ۱۴۰۳/۰۷/۱۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در معنای ثیب بود؛ عرض کردیم ادعا شده مرحوم آقای خویی سه دلیل ذکر کرده‌اند برای اینکه ثیب به معنای زنی است که مدخوله باشد، اعم از اینکه دخول به سبب نکاح باشد یا غیر آن. دلیل اول ایشان تمسک به لغت و عرف بود مورد بررسی قرار گرفت و معلوم شد این ادعا ناتمام است. بررسی دلیل دوم دلیل دوم ایشان، استناد به دو آیه از آیات قرآن است که یکی در مقام تفسیر

خارج فقه – جلسه ششم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – بررسی دلیل اول – مقتضای تحقیق در لغت و عرف و روایات – نتیجه

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – بررسی دلیل اول – مقتضای تحقیق در لغت و عرف و روایات – نتیجه ۱۴۰۳/۰۷/۱۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد معنای ثیب، اختلاف است؛ چند قول میان فقها درباره ثیب ذکر شده است. ما فعلاً درباره معنای این واژه بحث می‌کنیم؛ حالا اینکه ملاک و معیار استقلال زنی که ثیبه است در امر ازدواج کدام است، این بحث دیگری است؛ دقت بفرمایید، چون گاهی در بیان مطالب بین این دو به خوبی تفکیک نمی‌شود. ادعا شده مرحوم آقای خویی

خارج فقه – جلسه پنجم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – دلیل اول، دوم و سوم – بررسی دلیل اول

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- کلام محقق خویی – دلیل اول، دوم و سوم – بررسی دلیل اول ۱۴۰۳/۰۷/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث درباره معنای ثیب و باکره بود؛ ما اقوال لغویین و انظار فقها را در این رابطه مطرح کردیم. معلوم شد همه این اقوال و انظار در چهار دسته قابل گنجاندن است؛ هم آنچه که در کتاب‌های لغت بیان شده و هم آنچه در کتب فقهی مطرح شده است. این چهار دسته عبارتند از: ۱.ثیب یا ثیبه به کسی می‌گویند که پرده بکارت در او زائل شده به هر دلیلی، چه ارادی و چه غیر ارادی، چه به دخول و

خارج فقه – جلسه چهارم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- ب) نظر فقها

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره- ب) نظر فقها ۱۴۰۳/۰۷/۰۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در معنای ثیب و باکره بود؛ چون این دو عنوان موضوع برای بسیاری از احکام شرعی واقع شده‌اند. ابتداءً ما نظر اهل لغت را درباره معنای ثیبوبت و بکارت ذکر کردیم؛ محصل بررسی آراء لغویین در مورد معنای ثیب و باکره این شد که چهار قول یا به تعبیری پنج قول در این باره وجود دارد. یعنی نظر اهل لغت مختلف است؛ آنها معانی متعددی را برای بکر و ثیبوبت ذکر کرده‌اند. ۱. یک معنا این بود که منظور از ثیب، کسی است که پرده بکارت او زائل شده

خارج فقه – جلسه سوم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره – اهمیت بحث – جهات مختلف در بحث – الف) نظر اهل لغت – اقوال چهارگانه

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – معنای ثیبه و باکره – اهمیت بحث – جهات مختلف در بحث – الف) نظر اهل لغت – اقوال چهارگانه ۱۴۰۳/۰۷/۰۱ ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه در مسئله دوم عرض کردیم امام(ره) درباره ولایت پدر و جد پدری بر سه گروه سخن گفته‌اند؛ یکی در مورد پسر بالغ رشید، که بحث آن گذشت. مورد دوم ،دختر بالغه رشیده ثیبه است، در مقابلِ مورد سوم که دختر بالغه رشیده باکره است. قبل از اینکه به بررسی حکم مسئله بپردازیم، مهم این است که معنای عنوان «ثیب» معلوم شود. معنای ثیبه و باکره این یک مطلب بسیار مهمی است که

خارج فقه – جلسه دوم – مسئله ۲ – بیان اجمالی مسئله – کلام مرحوم سید – ۱. بررسی ولایت پدر بر بالغ رشید – ادله عدم ولایت – دلیل اول، دوم و سوم

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم مسئله ۲ – بیان اجمالی مسئله – کلام مرحوم سید – ۱. بررسی ولایت پدر بر بالغ رشید – ادله عدم ولایت – دلیل اول، دوم و سوم ۱۴۰۳/۰۶/۲۶ بیان اجمالی مسئله مسئله دوم در فصل اولیاء عقد درباره ولایت پدر و جد پدری نسبت به سه گروه است؛ یکی بالغ رشید، دیگری بالغه رشیده و غیرباکره، سوم بالغه رشیده باکره. متن مسئله را مرور کنیم و بعد ان‌شاءالله وارد بحث شویم. مسئله ۲: «ليس للأب و الجد للأب ولاية على البالغ الرشيد، و لا على البالغة الرشيدة إذا كانت ثيبة»، پدر و جد پدری بر پسری که به بلوغ و رشد رسیده، ولایت ندارد؛ همچنین بر دختر رشیده و بالغه که باکره

خارج فقه – جلسه اول – تذکر اخلاقی – مسئله ۲

جلسه ۱ – PDF جلسه اول تذکر اخلاقی – مسئله ۲ ۱۴۰۳/۰۶/۲۵ تعلیم علم و ادب به خانواده قبل از شروع بحث، چون در ابتدای سال تحصیلی جدید هستیم و امروز اولین جلسه درسی فقه است، به روال معمول، تیمناً و تبرکاً روایتی را می‌خوانیم که ان‌شاءالله برای خودم و شما راهنما و مشعل فروزانی باشد تا بتوانیم در پرتو این تعالیم و توصیه‌ها و دستورات، راه صحیح را طی کنیم و بهترین استفاده را از زندگی و عمرمان داشته باشیم. قال الصادق(ع): «لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ يُورِثُ أَهْلَ بَيْتِهِ الْعِلْمَ وَ الْأَدَبَ الصَّالِحَ حَتَّى يُدْخِلَهُمُ الْجَنَّةَ جَمِيعاً». مؤمن همواره دو چیز را به خانواده و اهل‌بیتش می‌آموزد، دو چیز را در میان آنها قرار می‌دهد؛ یکی علم و دانش

خارج فقه ۴۰۳ – ۴۰۴

جلسه صد – مقام سوم: ملکیت کنز (جهت دوم: موارد استثناء)

جلسه ۱۰۰ – PDF خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل سوم لزوم تعریف کنزی بود که واجد آن را در مملوک خود پیدا کرده است. گفتیم سه روایت مورد استناد قرار گرفته که هر سه روایت را نقل کردیم و تقریب به استدلال به آنها بیان شد. استدلال به روایت اول مورد اشکال قرار گرفت. محصّل اشکال این شد که این روایت مربوط به مال مجهول المالک است و ربطی به کنز ندارد. ان قلت اینجا ممکن است یک اشکالی به ذهن برسد که در مورد روایات بعدی هم قابل طرح است و آن اینکه: لقائلٍ ان یقول که درست است این روایت مربوط به حیوانی است که در درون شکم او چیزی پیدا شده ولی آن حیثی که در

خارج فقه – جلسه هفتاد و پنجم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل هفتم و بررسی آن – دلیل هشتم و بررسی آن – دلیل نهم و بررسی آن – جمع‌بندی ادله ولایت – نتیجه

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل هفتم و بررسی آن – دلیل هشتم و بررسی آن – دلیل نهم و بررسی آن – جمع‌بندی ادله ولایت – نتیجه ۱۴۰۳/۰۳/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله ولایت پدر و جد بر مجنون بود؛ تا اینجا شش دلیل ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت؛ بعضی از این ادله مورد قبول واقع شد و بعضی هم مورد اشکال قرار گرفت. دلیل هفتم دلیل هفتم که چه‌بسا در بعضی عبارات از آن تعبیر به مؤید شده است، این است که صغیر و مجنون در امور مالی تحت ولایت

خارج فقه – جلسه هفتاد و چهارم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل پنجم: سیره – بررسی دلیل پنجم – دلیل ششم و بررسی آن

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل پنجم: سیره – بررسی دلیل پنجم – دلیل ششم و بررسی آن ۱۴۰۶۳/۰۳/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله ولایت پدر و جد نسبت به مجنون و مجنونه بود؛ تا اینجا چهار دلیل ذکر شد؛ بعضی از این ادله مورد قبول قرار گرفت و بعضی هم مورد اشکال واقع شد. دلیل پنجم: سیره دلیل پنجم سیره است؛ سیره عقلا بر این است که اگر فرزندی گرفتار جنون شود، پدر یا جد او متکفل اداره شئون آنها در امر نکاح و غیر نکاح می‌شوند. این یک سیره قطعی

خارج فقه – جلسه هفتاد و سوم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل چهارم: استصحاب – بررسی دلیل چهارم – بررسی اشکال سوم – نتیجه بحث در دلیل چهارم

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل چهارم: استصحاب – بررسی دلیل چهارم – بررسی اشکال سوم – نتیجه بحث در دلیل چهارم ۱۴۰۳/۰۳/۰۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله ولایت پدر و جد بر مجنون بود، اعم از مجنونی که جنون او متصل به زمان بلوغ است و مجنونی که جنون او متصل به زمان بلوغ نیست؛ چند دلیل بر این مدعا اقامه شد. دلیل چهارم، استصحاب ولایت پدر و جد بر مجنون بود؛ عرض کردیم به این دلیل اشکالاتی شده است. یک اشکال که مبنایی بود و

خارج فقه – جلسه هفتاد و دوم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته سوم روایات – نتیجه دلیل سوم – دلیل چهارم: استصحاب – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول، دوم و سوم

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته سوم روایات – نتیجه دلیل سوم – دلیل چهارم: استصحاب – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول، دوم و سوم ۱۴۰۳/۰۲/۳۰ ادامه دلیل سوم: روایات در بحث از ادله ولایت پدر و جد بر مجنون و مجنونه چند دلیل مورد بررسی قرار گرفت. دلیل سوم روایات بود؛ دو دسته از روایات نقل شد و نتیجه این شد که دسته دوم بر ولایت دلالت دارد. دسته سوم دسته سوم روایاتی است که در ذیل آیه «أَوْ يَعْفُوَ الَّذِي بِيَدِهِ عُقْدَةُ النِّكَاحِ» وارد شده است. قبلاً

خارج فقه – جلسه هفتاد و یکم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته دوم – روایت اول، دوم، سوم و بررسی آن – تقریب استدلال – بررسی دسته دوم روایات – اشکال اول، دوم، سوم و بررسی آنها

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته دوم – روایت اول، دوم، سوم و بررسی آن – تقریب استدلال – بررسی دسته دوم روایات – اشکال اول، دوم، سوم و بررسی آنها ۱۴۰۳/۰۲/۲۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله ولایت پدر بر مجنون و مجنونه بود؛ عرض کردیم به چند دلیل بر این مدعا تمسک شده است. دلیل اول، اجماع بود؛ دلیل دوم برخی آیات و دلیل سوم روایات. عرض کردیم روایات هم چند دسته‌اند؛ حداقل سه دسته از روایات مورد

خارج فقه – جلسه هفتادم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته اول – روایت دوم و بررسی آن – روایت سوم و بررسی آن

جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتادم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل سوم: روایات – دسته اول – روایت دوم و بررسی آن – روایت سوم و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۲/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در مورد کسانی بود که پدر و جد نسبت به آنها ولایت در امر نکاح دارند؛ دسته دوم، مجانین هستند، یعنی کسانی که گرفتار جنون شده‌اند؛ اعم از اینکه جنون آنها متصل به زمان بلوغ باشد یا منفصل از زمان بلوغ باشد. ادله‌ای بر ولایت پدر و جد نسبت به این گروه ذکر شده است. دلیل اول اجماع بود که

خارج فقه – جلسه شصت و نهم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل دوم: آیات – آیه اول، دوم، سوم و بررسی آنها – دلیل سوم: روایات – دسته اول

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم اولیاء عقد – مسئله ۱ – ولایت پدر و جد بر گروه‌های سه‌گانه – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل دوم: آیات – آیه اول، دوم، سوم و بررسی آنها – دلیل سوم: روایات – دسته اول ۱۴۰۳/۰۲/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در گروه دوم از اشخاصی است که تحت ولایت پدر و جد قرار دارند؛ یعنی مجنون و مجنونه. ادله این مدعا باید مورد بررسی قرار بگیرد؛ دلیل اول اجماع بود. عرض کردیم اجماع نسبت به مجنونی که جنون او متصل به زمان بلوغ است، قابل قبول است اما در مورد مجنونی که جنون او منفصل از زمان

خارج فقه – جلسه شصت و هشتم – اولیاء عقد – مسئله ۱ – بررسی ولایت پدر و جد بر سه دسته – ۱. صغیر و صغیره – ادله ولایت – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل اول: اجماع – بررسی دلیل اول

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم اولیاء عقد – مسئله ۱ – بررسی ولایت پدر و جد بر سه دسته – ۱. صغیر و صغیره – ادله ولایت – ۲. مجنون و مجنونه – ادله ولایت – دلیل اول: اجماع – بررسی دلیل اول ۱۴۰۳/۰۲/۲۲ مروری بر مباحث گذشته در مسأله اول از فصل مربوط به اولیاء عقد گفتیم پدر و جد از ناحیه پدر، ولایت دارند؛ ادله ولایت پدر و جد بیان شد و اصل ولایت ثابت شد. اما مادر، برادر، عمو، دایی و فرزندان برادر و عمو و دایی، ولایت ندارند؛ ادله این هم بیان شد. پس تا اینجا دسته اول و دوم از کسانی که ولایت برای آنها ثابت شده، تکلیف