جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم اصل برائت – برائت شرعی – نکات پنجگانه – نکته چهارم: روش شیخ انصاری و محقق خراسانی در مسئله – نکته پنجم: ریشه اختلاف بین اصولیین و اخباریین ۱۴۰۴/۰۹/۰۹ نکته چهارم: روش شیخ انصاری و محقق خراسانی در مسئله عرض کردیم در آغاز مباحث برائت شرعی، لازم میدانیم چند نکته را متعرض شویم. سه نکته در جلسه پیشین بیان گردید. شیخ انصاری زمانی که میخواهد درباره اصالة البرائة بحث نماید، آن را در ضمن مسائل متعددی که بالغ بر دوازده مسئله میشود، مورد بررسی قرار داده است؛ لکن مرحوم آخوند، این مبحث را تحت یک عنوان و در قالب یک مسئله بیان فرمودهاند. اکنون این سؤال مطرح میگردد که چرا
جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم اصل برائت – برائت شرعی – نکات پنجگانه – نکته اول: معنای شک – نکته دوم: متعلق شک از جهت جزئیت و کلیت – نکته سوم: معنای تکلیف ۱۴۰۴/۰۹/۰۸ برائت شرعی بعد از بیان مباحث مربوط به برائت عقلی، اکنون به بررسی برائت شرعی میپردازیم. پیش از ورود به ادله برائت، ذکر چند نکته ضروری به نظر میرسد. به مناسبت، پنج نکته را پیش از طرح ادله برائت شرعی، شایسته تبیین میدانم. بدیهی است که مجاری اصول عملیه با هر تقریری که بیان گردد، محل بحث است و شک در تکلیف، مهمترین بستر اجرای برائت میباشد. از آنجا که محور بحث حاضر، برائت شرعی است، اینجا این نکته را متذکر میشویم، و
جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – بررسی نظریه حق الطاعه – اشکال دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم و هفتم و هشتم – شرح رساله حقوق – پذیرش توبه به سبب حج ۱۴۰۴/۰۸/۲۸ اشکال دوم عرض نمودیم که نظریه حقالطاعة از جهاتی مبتلا به اشکال است. اشکال اول که یک اشکالی مبنایی است، دیروز ذکر شد. اشکال دوم مربوط به این مطلب ایشان است که فرمودند: مشهور بین مولویت و منجزیت تفکیک کرده و گفتند که منجزیت ارتباطی با مولویت ندارد، زیرا تکلیف فقط با قطع و یقین و وصول منجز میشود و در غیر این صورت منجز نیست. لذا قائل
جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – آثار نظریه اثر چهارم – اثر پنجم – بررسی نظریه حق الطاعه – اشکال اول ۱۴۰۴/۰۸/۲۷ خلاصه جلسه گذشته بخشی از نظر مرحوم شهید صدر باقی مانده است و پس از بیان آن إنشاءالله به بررسی نظریه «حق الطاعه» میپردازیم. پیش از این، پیرامون اصل این نظریه و اختلاف نظر ایشان با مشهور، همچنین موضوع و قید این نظریه و قلمرو آن، مطالبی ارائه گردید. آثار این نظریه نیز مورد اشاره قرار گرفت؛ البته یک یا دو اثر دیگر باقی مانده که إنشاءالله آنها را نیز
جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – آثار نظریه ثمره حق الطاعه – اثر اول و دوم و سوم و چهارم ۱۴۰۴/۰۸/۲۶ آثار نظریه حق الطاعه در جلسه گذشته برای بررسی اشکالات شهید صدر بر وجوه چهارگانه قبح عقاب بلابیان، به اجمال نظریه «حق الطاعه» را تبیین نمودیم. در آن گفتار، هم موضوع این نظریه و هم قلمرو و قید آن بیان گردید و روشن شد که اشکال اصلی ایشان بر دیدگاه مشهور در این باب چیست. مطلب دیگری باقی است که پس از آن، إن شاء الله، به بررسی دقیقتر این نظریه خواهیم پرداخت.
جلسه ۴۱ – PDF جلسه چهل و یکم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – تبیین نظریه حق الطاعه ۱۴۰۴/۰۸/۲۵ خلاصه جلسه گذشته اشاره شد که برای قبح «عقاب بلابیان» چهار وجه و دلیل ذکر گردیده است. شهید صدر بر این چهار وجه، اشکالاتی وارد نمودهاند. اساس اشکال ایشان بر مبنای نظریه «حق الطاعه» استوار است. به هر حال، لازم است بررسی نماییم که آیا «برائت عقلی» به معنای قبح عقاب بلابیان صحیح است یا خیر. در این میان، مهمترین مانع، همان نظریه است که به عنوان «حق الطاعه» شهرت یافته و نتیجه آن، انکار برائت عقلی و التزام به این که اصل اولی، احتیاط است و نه برائت. بررسی اشکالات شهید صدر
جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهلم اصل برائت – برائت عقلی – مطلب دوم: مستند برائت عقلی – وجه چهارم – اشکال شهید صدر – اشکال اول – اشکال دوم – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه ۱۴۰۴/۰۸/۲۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد برائت عقلی به معنای مشهور در میان اصولیین در ادوار اخیر، مستندات و ادلهای ذکر شده است. سه وجه و سه دلیل در باب قبح عقاب بلابیان همراه با اشکال شهید صدر بر آنها بیان گردید. وجه چهارم دلیل چهارم را که همچون وجه سوم، محقق اصفهانی بیان نمودهاند عبارت است از اینکه حکم، تنها هنگامی حکم حقیقی است و باعثیت
جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم اصل برائت – برائت عقلی – مطلب دوم: مستند برائت عقلی – وجه سوم – اشکال شهید صدر – شرح رساله حقوق – حق حج – حق دوم : فرار از گناه ۱۴۰۴/۰۸/۲۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم قبل از ورود به مباحث متعارف برائت که ناظر به برائت شرعی است، بیان مختصری پیرامون برائت عقلی ضروری است. گفتیم دو جهت در این زمینه مطرح میباشد: نخست پیشینه و تاریخچه برائت عقلی و دوم مستند برائت عقلی. مقصود از برائت عقلی، همان قاعده «قبح عقاب بلابیان» است. این که چرا عقاب بلابیان قبیح است، وجوهی برای آن ذکر شده است. دو وجه در جلسه گذشته بیان و بررسی شد و اشکالات
جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم اصل برائت – برائت عقلی – مطلب دوم: مستند برائت عقلی – وجه اول – اشکال شهید صدر – وجه دوم – اشکال شهید صدر ۱۴۰۴/۰۸/۲۰ مطلب دوم: مستند برائت عقلی در مورد برائت عقلی عرض کردیم که دو مطلب در این زمینه مورد بررسی قرار میگیرد؛ یکی تاریخچه و پیشینه برائت عقلی است که در جلسه گذشته به آن پرداختیم؛ دیگری مستند برائت عقلی است. یعنی اینکه گفته میشود عقاب بلابیان قبیح است، به چه دلیل است، این حکم از کجا ناشی شده است، اینکه عقل ما میگوید عقاب بلا بیان قبیح است. بر چه اساسی این حکم یا این درک را دارد؟ در اینکه قاعده قبح عقاب بلابیان به
