دروس

قواعد فقهیه – جلسه سی و سوم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه پانزدهم تا بیستم

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه پانزدهم تا بیستم ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته ما به اغلب آیاتی که به عنوان شاهد در مباحث گذشته استشهاد شده بود، اشاره کردیم؛ چند آیه دیگر باقی مانده است. مجموعاً تا اینجا چهارده آیه ذکر شد که فی‌الجمله از این آیات می‌توانیم کرامت ذاتی انسان را به معنایی که گفتیم، استفاده کنیم. آیه چهاردهم مربوط به فطرت بود؛ عرض کردیم آیه «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ» چگونه بر کرامت ذاتی انسان دلالت دارد و همه انسان‌ها اعم از مسلمان و کافر، عادل و فاسق، از این مزیت و امتیاز بهره‌مند هستند. برخی از آیات هم که حدوداً

خارج فقه – جلسه پنجاه و پنجم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل دوم: آیه – اشکال سوم – دلیل سوم: مناسبت حکم و موضوع – بررسی دلیل سوم – دلیل چهارم: تعلیل در برخی روایات – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول – پاسخ – اشکال دوم – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل دوم: آیه – اشکال سوم – دلیل سوم: مناسبت حکم و موضوع – بررسی دلیل سوم – دلیل چهارم: تعلیل در برخی روایات – بررسی دلیل چهارم – اشکال اول – پاسخ – اشکال دوم – دلیل پنجم: مفهوم موافق روایت ابی‌حمزه ثمالی ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله سقوط اعتبار اذن پدر در صورتی بود که ولی از ازدواج باکره رشیده منع کند؛ عرض کردیم چند دلیل بر عدم اعتبار اذن پدر در این فرض اقامه شده است.

خارج اصول – جلسه نود و دوم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال اول

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – دو دیدگاه دیگر در مورد خروج سیره عقلایی ازآیات – ۱. خروج تخصصی سیره از آیات و بررسی آن – اشکال اول ۱۴۰۴/۰۱/۲۴ خلاصه جلسه گذشته نتیجه مباحث گذشته این شد که به نظر محقق خراسانی آیات نمی‌توانند رادع سیره عقلاییه باشند، زیرا اگر بخواهند رادعیت داشته باشند دور پیش می‏آید، لذا سیره مخصص آیات است و آیات به وسیله سیره تخصیص می‌خورند، زیرا علم به ردع شارع از سیره عقلا مبنی بر اخذ به خبر ثقه نداریم و همین برای اعتبار سیره کفایت می‌کند. وقتی سیره معتبر شد، مخصص آیات می‌شود، چون آیات از مطلق ظنون

قواعد فقهیه – جلسه سی و دوم – ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه چهارم تا چهاردهم

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل اول: آیات – آیه چهارم تا چهاردهم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله کرامت ذاتی انسان بود؛ عرض کردیم همه مواردی که به عنوان شاهد بر دسته اول از امتیازات انسان ذکر گردید، فی‌الجمله می‌تواند دال بر کرامت ذاتی انسان باشد. البته دلالت همه این شواهد بر کرامت ذاتی علی‌السویه نیست، بلکه دلالت‌ها تارة بالمطابقة است و أخری بالالتزام، تارة بالصراحة است و أخری بالاشارة یا بالکنایة. لذا چون قبلاً این شواهد ذکر شده، ما هم باید سریع از این شواهد عبور کنیم و هم از وجه استشهاد به اینها غافل نشویم. ما در جلسه گذشته سه آیه را ذکر کردیم. آیه چهارم آیه چهارم،

خارج فقه – جلسه پنجاه و چهارم – مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: آیه – اشکال اول – اشکال دوم

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – سقوط اعتبار اذن ولی در دو صورت – ادله عدم اعتبار اذن ولی در صورت عضل ولی – دلیل اول: اجماع – دلیل دوم: آیه – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدراکی بود که امام(ره) در متن مسئله ۲ فرموده‌اند؛ قبل از آن فرمودند: احوط آن است که از پدر و جد استیذان شود. بعد فرمودند: در دو صورت اعتبار اذن منتفی است که در واقع استثنا و تبصره‌ای است ذیل احتیاط وجوبی در استیذان از ولی. یکی آنجایی که ولی دختر را منع کند از ازدواج با کسی که شرعاً و عرفاً

خارج اصول – جلسه نود و یکم – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – کلام محقق اصفهانی – تفاوت تقریب محقق اصفهانی و محقق خراسانی از دور – بررسی کلام محقق اصفهانی – نظر محقق خراسانی در مورد دلیل چهارم

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – کلام محقق اصفهانی – تفاوت تقریب محقق اصفهانی و محقق خراسانی از دور – بررسی کلام محقق اصفهانی – نظر محقق خراسانی در مورد دلیل چهارم ۱۴۰۴/۰۱/۲۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در سیره عقلاییه بر عمل به خبر واحد و ترتیب اثر بر آن بود. محقق خراسانی سیره عقلایی را به عنوان دلیل چهارم بر حجیت خبر واحد ذکر کردند. اشکالاتی نسبت به این دلیل ایراد شده بود (اشکال صغروی و اشکال کبروی). محقق خراسانی نسبت به اشکال کبروی فرمودند: اگر آیات بخواهند رادعیت از سیره داشته باشند، دور لازم می‌آید، لذا فرمودند: آیات

شرح رساله حقوق – جلسه صد و بیست و ششم – خلاصه جلسه گذشته – حق عبادات – حق نماز

جلسه ۱۲۶ – PDF جلسه صد و بیست و ششم  خلاصه جلسه گذشته – حق عبادات – حق نماز ۱۴۰۴/۰۱/۲۰ خلاصه جلسه گذشته ما از ابتدا تا اینجا درباره حق خداوند بر انسان و حق انسان بر خود و حق برخی از اعضای بدن مطالبی را از رساله حقوق امام سجاد(ع) نقل کردیم و توضیح دادیم. اولین حق، حق الله بود که توضیح داده شد، بعد حق انسان بر خودش، اولی حق خداوند بر انسان، دومی حق انسان بر خودش و بعد هفت عضو از اعضای اصلی و مهم انسان را برشمردند که هر یک حقوقی بر عهده صاحب حق می‌گذارند. حق عبادات از اینجا به بعد حضرت درباره برخی از عبادات حقوقی را بیان می‌کنند، نماز، روزه، حج و

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و هفتم – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل دوم (راه دوم) – بررسی مجدد اشکال اول

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دلیل دوم (راه دوم) – بررسی مجدد اشکال اول ۱۴۰۴/۰۱/۲۰   بررسی مجدد اشکال اول در مورد راه دوم یا دلیل دوم از راه‌ها یا ادله ضمان در صورت کاهش ارزش پول، اشکالی همچنان از دید برخی از دوستان وارد بوده و پاسخی که داده شده به نظر آنها مکفی نیست. این اشکال، اولین اشکال از اشکالات دوازده‌گانه‌ای است که ما در ضمن بررسی راه دوم مطرح کردیم. گفتیم این اشکال نسبت به راه اول وارد است، اما با توجه به تفاوت‌هایی که بین راه دوم و راه اول وجود دارد، این اشکال از راه دوم مرتفع است. ما قبلاً به این

خارج اصول – جلسه نود – ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – بررسی پاسخ‎های محقق خراسانی به اشکال کبروی – شرح رساله حقوق – حق عبادات – ۱. حق نماز

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل چهارم – اشکال کبروی – بررسی پاسخ‎های محقق خراسانی به اشکال کبروی – شرح رساله حقوق – حق عبادات – ۱. حق نماز ۱۴۰۴/۰۱/۲۰   خلاصه جلسه گذشته در مورد دلیل چهارم بر حجیت خبر واحد، عرض کردیم هم اشکال صغروی مطرح شده و هم اشکال کبروی. اشکال صغروی مورد بررسی قرار گرفت. اما در مورد اشکال کبروی محقق خراسانی سه پاسخ دادند. خلاصه اشکال کبروی این بود که سیره عقلا در صورتی معتبر و حجت است که ردع و منعی از آن صورت نگرفته باشد در حالی که ما آیات و روایات متعددی داریم که از عمل به ظن منع

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه سی و ششم – جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – مروری بر مباحث گذشته

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – مروری بر مباحث گذشته ۱۴۰۴/۰۱/۱۹   مروری بر مباحث گذشته به واسطه تعطیلی دروس در ماه مبارک رمضان بین آخرین جلسه این بحث و جلسه امروز یک فاصله نسبتاً طولانی ایجاد شد. لذا از باب یادآوری و اینکه ما در چه نقطه‌ای از بحث قرار داریم، مطالبی را عرض می‌کنم. بعد از مقدماتی که در بحث از کاهش ارزش پول مطرح کردیم، گفتیم چند قول در مسئله وجود دارد؛ قول به لزوم جبران مطلقا، قول به عدم لزوم جبران مطلقا و قول به تفصیل. گفتیم چند تفصیل هم در مسئله وجود دارد؛ برخی بین تفاوت فاحش و غیر فاحش، برخی بین غصب