دروس

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- بررسی روایات- طائفه اول: روایات مجوّزه- طائفه دوم: روایات مانعه ۱۳۹۷/۰۹/۰۷         خلاصه جلسه گذشته بحث در روایات دالّ بر جواز وطی المرأة دبراً بود؛ تا اینجا شش روایت مورد بررسی قرار گرفت.  ادامه بررسی روایات مجوزه روایت هفتم: روایت حماد بن عثمان است. «قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(ع) وَ أَخْبَرَنِي مَنْ سَأَلَهُ عَنِ الرَّجُلِ يَأْتِي‏ الْمَرْأَةَ فِي‏ ذَلِكَ‏ الْمَوْضِعِ وَ فِي الْبَيْتِ جَمَاعَةٌ». حماد بن عثمان می‎گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم و البته کسی هم که این را پرسیده بود به من خبر داد؛ یعنی کأنّ هم خودش پرسیده و هم دیگری پرسیده است. سؤال این بوده که آیا مرد می‎تواند با زن در موضع

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- بررسی روایات- طائفه اول: روایات مجوّزه ۱۳۹۷/۰۹/۰۶           خلاصه جلسه گذشته عرض شد در مورد وطی المرأة دبراً، برخی قائل به جواز و برخی قائل به تحریم‎اند. استدلال هر دو گروه به برخی از آیات ذکر شد و اجمالاً مشخص شد که برخی از آیات دالّ بر جوازاند؛ اما آیه‎ای که دلالت بر تحریم کند، یافت نشد. بررسی روایات دلیل و مستند دیگر برای هر دو گروه، روایات است. از برخی روایات، جواز استفاده می‎شود و از برخی دیگر، منع استفاده می‎شود. اینجا روایات را جداگانه از منظر مجوزین و مانعین ذکر نمی‎کنیم؛ به طور کلی هر دو طایفه از روایات را مورد

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- استدلال مانعین به آیات- آیه اول و دوم و بررسی آنها ۱۳۹۷/۰۹/۰۵           خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیات برای جواز یا منع وطی در دبر است. آیاتی که مجوزین به آنها استدلال کردند ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت. از مجموع سه آیه، تنها یک آیه فی‎الجمله دلالت بر جواز وطی مرأة دبراً دارد. استدلال مانعین به آیات اما در مقابل، مانعین به برخی از آیات برای حرمت وطی المرأة دبراً استناد کرده‎اند. جالب است که عمده استدلال مجوزین و مانعین، به آیه ۲۲۲ و ۲۲۳ سوره بقره است. یعنی هم مجوزین به فقراتی از این آیه برای اثبات

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- استدلال مجوزین به آیات. آیه دوم- پاسخ اشکالات به آیه دوم- آیه سوم و بررسی آن ۱۳۹۷/۰۸/۳۰           خلاصه جلسه گذشته عرض شد در بحث از جواز وطی زوجه دبراً، به آیاتی از قرآن استدلال شده است. آیه اول مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در مورد آیه دوم یعنی «نِساؤُكُمْ‏ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ»، بعد از بیان تقریب استدلال به آیه، عرض کردیم پنج اشکال نسبت به استدلال به این آیه مطرح شده است؛ یک اشکال را مرحوم آقای حکیم و چهار اشکال را مرحوم آقایی خویی ذکر کردند. بررسی اشکالات استدلال به آیه دوم به نظر می‎رسد این اشکالات

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- استدلال مجوزین به آیات. آیه دوم- پنج اشکال ۱۳۹۷/۰۸/۲۹         خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال مجوزین به آیات برای جواز وطی زوجه دبراً بود. آیه اول در جلسه گذشته مورد نقد و بررسی قرار گرفت و نتیجه آن شد که از آیه «فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحيضِ‏» نمی‎توان جواز را استفاده کرد. آیه دوم آیه دوم، فقره‎ای از آیه ۲۲۳ سوره بقره است: «نِساؤُكُمْ‏ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ». سید مرتضی به این فقره از آیه استدلال کرده و جواز وطی زوجه دبراً را استفاده کرده است. تقریب استدلال این است که «أنّی» در این آیه یا به معنای «کیف» یا به معنای

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- استدلال مجوزین به آیات. آیه اول و بررسی آن ۱۳۹۷/۰۸/۲۸         استدلال مجوزین به آیات بعد از معرفت اقوال در وطی زوجه دبراً، نوبت به بحث از ادله می‎رسد. قائلین به جواز، به آیاتی از قرآن استدلال کرده‎اند. آیه اول اولین آیه، آیه ۲۲۲ سوره بقره است. البته این آیه شامل فقراتی است که مجوزین به برخی از فقرات این آیه استناد کرده‎اند و به برخی دیگر از فقرات این آیه، مانعین استدلال کرده‎اند.اما یک بخش و فقره‎ای از آیه که مجوزین به آن استدلال کرده‎اند، این بخش است: «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي‏ الْمَحيضِ‏». محقق حلی به این فقره

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم مسأله ۱۱- وطی زوجة دبراً- اقوال ۱۳۹۷/۰۸/۲۷           مسأله ۱۱- وطی زوجه دبراً مسأله ۱۱: «المشهور الأقوى جواز وطء الزوجة دبرا على كراهية شديدة،و الأحوط تركه خصوصا مع عدم رضاها». مسأله یازدهم درباره وطی زوجه دبراً است. البته مرحوم سید در عروه این بحث را مؤخر از احکام نظر و لمس قرار داده و در فصلی تحت عنوان «ما یتعلق بأحکام الدخول علی الزوجة» گنجانده است. البته عنوان این فصل را خودِ مرحوم سید ننوشته بلکه در چاپ عروه، این عنوان را برای این بحث اختیار کرده‎اند. چه بسا تقدیم احکام نظر و لمس، اولی باشد بر احکام مربوط به وطی و دخول به زوجه. علی أی حال

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم مسأله ۹- استحباب تعجیل در تزویج دختر، مسأله ۱۰- استحباب سعی در تزویج دو نفر ۱۳۹۷/۰۸/۲۶           مسأله ۹ مسأله ۹: «يستحب التعجيل في تزويج البنت و تحصينها بالزوج عند بلوغها»، مستحب است شتاب در شوهر دادن دختر و محافظت دختر به سبب زوج.  «تحصينها بالزوج» یعنی اینکه دختر و زن به سبب شوهر حفظ شود؛ «عند بلوغها»، در زمانی که بالغ می‎شود. «فعن الصادق عليه السلام: من سعادة المرء أن لا تطمث ابنته في بيته».  از امام صادق(ع) روایت نقل شده که از جمله سعادت‎های یک شخص آن است که دختر او در خانه او حیض نبیند؛ یعنی حتی بلوغش در خانه شوهر واقع شود. پاسخ به

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم مسأله ۸- مستحبات و مکروهات مواقعه ۱۳۹۷/۰۸/۲۳         خلاصه جلسه گذشته بحث در یکی از مستحباتی است که در مسأله هشتم مطرح شده و آن این بود: «و منها: أن يسأل اللّه تعالى أن يرزقه ولدا تقيا مباركا زكيا ذكرا سويا». سؤال این بود که چطور اینجا به عنوان یک امر مستحب، دعایی در هنگام مواقعه وارد شده که ضمن آن، درخواست ولد و فرزند ذکور آمده است. عرض شد این استحباب مطلق نیست؛ یعنی آنچه که مسلّماً می‎توان اینجا گفت، آن است که ممکن است این استحباب در یک فرض و شرایط خاصی باشد؛ یا به حسب حال افراد متفاوت باشد. توجیهاتی از این قبیل می‎توانیم برای آن

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم مسأله ۳-۴-۵-۶-۷-۸ ۱۳۹۷/۰۸/۲۲   خلاصه جلسه گذشته عرض شد کسی که به عنوان شریک زندگی می‎خواهد قرار داده شود، سزاوار است که صفاتی پسندیده در او باشد و صفاتی ناپسند در او نباشد. به برخی از این صفات و اهمّ آنها اشاره شد. امام(ره) در ادامه، از مسأله ۳ تا مسأله ۱۲ به برخی از مستحبات و مکروهات مربوط به ازدواج با برخی از زنان و مردان و نیز آداب عقد و همچنین آداب خلوت مع النساء اشاره می‎کنند. چون مستحبات و مکروهات نوعاً نیاز به دلیل محکم و قوی ندارد و بررسی‎های آنچنانی لازم ندارد، باید مسائل را فقط در حد توضیح و ترجمه بیان کرد و بحث‎های استدلالی عمدتاً از