جلسه ۱۳ -PDF جلسه سیزدهم مسئله ۱۷- جهت ثانیه: مقصود از عورت ۱۳۹۸/۰۷/۱۷           خلاصه جلسه گذشته در مسأله هفدهم که موضوع آن نظر به بدن محارم است، گفته شد سه جهت باید مورد بررسی قرار گیرد. جهت اول درباره حکم نظر به بدن محارم بود؛ در این باره به تفصیل بحث شد و ادله و مستندات اقوال مختلف را بیان کردیم و حق در مسأله معلوم شد. جهت دوم: مقصود از عورت همانطور که در بحث گذشته، مسأله استثناء عورت مطرح بود، اینجا هم مطرح است و نیز چون در تفسیر عورت اختلاف شده، می‌بایست در این باره بحث کنیم. طبق آنچه گفته شد و مشهور هم به آن ملتزم شده‌اند نظر به همه بدن

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- بررسی قول دوم و سوم و چهارم ۱۳۹۸/۰۷/۱۶         خلاصه جلسه گذشته در جهت اول بحث از جهات سه‌گانه در مسأله هفدهم عرض شد چهار قول وجود دارد، یعنی در مورد حکم نظر به بدن مرد محرم و زن محرم. یکی قول مشهور بود که قائل به جواز نظر به جمیع البدن شدند؛ ادله شش‌گانه این قول را ذکر کردیم و همه را مورد بررسی قرار دادیم. نتیجه این شد که به جز یک دلیل سایر ادله توانایی اثبات مطلوب را ندارند.   قول دوم: جواز نظر به محاسن قول دوم که صاحب ریاض و مرحوم نراقی آن را در کتب

جلسه ۱۱ -PDF جلسه یازدهم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله( دلیل پنجم و ششم و بررسی آنها) ۱۳۹۸/۰۷/۱۵           خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول اول یعنی قول مشهور مبنی بر جواز نظر به بدن محارم الا العورة بود. تا اینجا چهار دلیل ذکر شد؛ دلیل اول ـ یعنی ضرورت ـ و دوم ـ یعنی اجماع ـ و سوم ـ یعنی آیه ـ هیچ کدام وافی به مقصود نبود و نتوانست مدعای مشهور را ثابت کند. اما دلیل چهارم ـ یعنی روایات ـ آن هم تنها روایات دال بر جواز تغسیل محارم با بیانی که عرض کردیم می‌تواند جواز نظر به بدن محارم را اثبات کند. البته یک ملاحظه

جلسه ۱۰ – PDF جلسه ده مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله( جمع بندی دلیل چهارم) ۱۳۹۸/۰۷/۱۳         خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل چهارمی است که بر جواز نظر به بدن یا جسد محارم اقامه شده است. دلیل چهارم روایاتی است که دال بر جواز تغسیل هر یک از محارم است؛ یعنی مرد محرم، زن محرم را غسل دهد و بالعکس. عرض کردیم به این روایات دو اشکال اساسی شده؛ یکی اینکه این روایات فقط جواز تغسیل را در حال اضطرار ثابت می‌کند، چون در کثیری از آنها قید سفر بیان شده است. اشکال این بود که در کثیری از این روایات امر شده به اینکه تغسیل مِن وراء الثیاب باشد.

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل چهارم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۱۰         خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل چهارم جواز نظر به جمیع بدن محارم بود. عرض کردیم روایاتی مورد استدلال قرار گرفته است؛ طایفه اول ذکر شد و اشکال استدلال به طایفه اول نیز بیان شد. طایفه دوم روایاتی است که دال بر جواز تغسیل زن و مرد به‌وسیله شوهر یا همسر و یا یکی از محارم است. چند روایت از این طایفه نقل شد. عرض کردیم اگر بخواهیم اشکالاتی که نسبت به این طایفه ایراد شده را بیان کنیم، عمدتاً دو اشکال اصلی به استدلال به این طایفه شده؛ با اینکه مشهور فتوا به

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل چهارم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۰۹           خلاصه جلسه گذشته تا اینجا سه دلیل بر جواز نظر زن و مرد به بدن محارم ذکر شد و بعد از بررسی معلوم شد این سه دلیل هیچ یک دلالت بر جواز نظر به جمیع الجسد را ندارند. دلیل چهارم: روایات روایات بر دو طایفه هستند: طائفه اول طایفه اولی روایاتی است که دلالت بر جواز نظر به بعضی از اعضای زن می‌کند، مثل مو؛ آن وقت این احتیاج به یک ضمیمه دارد و بدون این ضمیمه استدلال تمام نیست. اول روایت را نقل می‌کنیم و بعد هم ضمیمه‌اش را بیان می‌کنیم. روایت

جلسه ۷ -PDF جلسه هفتم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل سوم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۰۸         ادامه بررسی دلیل سوم بحث در ادله جواز نظر به همه بدن زن محرم بود. دلیل سوم آیه ۳۱ سوره نور است؛ محصّل بحث ما در این قسمت از آیه این شد که آیه دلالت بر جواز نظر به همه بدن زن محرم را ندارد. احتمالاتی که در این آیه وجود دارد و مفسرین به آن اشاره کرده‌اند، احتمالات متعددی است؛ اقوال و آراء اینجا مختلف است. ما به تفصیل درباره این آیه در بحث نظر به اجنبیه و ستر و پوشش و حجاب مرأة، ان شاء الله بحث خواهیم کرد. چون این آیه از

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل سوم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۰۷         خلاصه جلسه گذشته در مسأله هفدهم بحث درباره نظر به بدن محارم است؛ عورت که استثنا شده و موضوع هم نظر بدون تلذذ و ریبه است. عرض شد چهار قول در این مسأله وجود دارد؛ قول اول که مشهور است، جواز النظر الی جمیع بدن المحارم است. بر این قول، ادله‌ای اقامه شده است. دلیل اول و دوم را ذکر کردیم و معلوم شد این دو دلیل نمی‌تواند نظر مشهور را ثابت کند. دلیل سوم: کتاب دلیل سوم از کتاب است، یعنی آیه ۳۱ سوره نور: «… وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مسئله ۱۶- جواز نظر زن و مرد به بدن مماثل- ادله – مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل اول و دوم و بررسی آنها) ۱۳۹۸/۰۷/۰۶         خلاصه جلسه گذشته در مسأله شانزدهم بحث در «جواز نظر کل من الرجل و المرأة الی جسد مماثله ما عدا العورة» بود. عرض کردیم در این جهت فرقی بین شاب و شیخ، و نیز بین حسن الصورة و قبیح الصورة نیست. لکن دو شرط دارد: یکی اینکه با تلذذ و ریبه نباشد و دیگر اینکه نگاه به عورت نباشد؛ یعنی نگاه به غیر تلذذ و ریبة و همچنین به غیر عورت من الجسد، اشکالی ندارد. ادله جواز نظر به بدن

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم مسئله ۱۵- بررسی جواز نظر زوج و زوجه به بدن یکدیگر- توجیه قول به کراهت نظر به عورت زن – مسئله ۱۶- جواز نظر زن و مرد به مماثل ۱۳۹۸/۰۷/۰۲         توجیه قول به کراهت مقدمه آخرین نکته‌ای که از مسأله پانزدهم باقی مانده، این است که موضوع اختلاف و نزاع در نظر به عورت یا به طور خاص نظر مرد به فرج مرأة، آیا ظاهر العورة است یا باطن العورة یا هر دو. همانطور که در توضیح عبارت امام(ره) عرض کردیم، اینجا دو احتمال و بلکه سه احتمال وجود دارد. عبارت امام این بود: «یجوز النظر الی جسد الآخر ظاهره و باطنه حتی العورة»؛ این «حتی العورة»: ۱. یحتمل مصداق