جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم اجتماع امر و نهی– مقدمه یازدهم: شروط جریان نزاع در مقام – نسبت عموم و خصوص مطلق بین دو عنوان ۱۳۹۸/۱۰/۰۹   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم بحثی که در مقدمه یازدهم مطرح شده در کلمات محقق خراسانی به این عنوان نیامده است اما بعضی از اعاظم مثل امام خمینی متعرض این بحث شده‎اند و آن را تحت عنوان شروط جریان نزاع در این مقام بیان کردند . علتش هم این است که در این مسئله اختلاف نظر وجود دارد که در خلال بحث این اختلاف بیشتر روشن می شود. عرض کردیم نسبت بین دو عنوان که یکی متعلق امر است و دیگری متعلق نهی تارة نسبت تباین است که این قسم

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم اجتماع امر و نهی– مقدمه یازدهم: شروط جریان نزاع در مقام ۱۳۹۸/۱۰/۰۸   مقدمه یازدهم آخرین مقدمه‎ای که در بحث اجتماع امر و نهی و قبل از ورود به بیان ادله و مستندات اقوال لازم است مورد رسیدگی قرار بگیرد درباره برخی شروط جریان اختلاف و نزاع در این مقام است. البته این مقدمه در  کلمات محقق خراسانی ذکر نشده است ایشان مجموعا ده مقدمه ذکر کردند اما در برخی از کتابهای اصولی شرطی برای این نزاع ذکر شده لذا باید معلوم شود که آیا این شرط یا شروط واقعا برای نزاع در مسئله اجتماع امر و نهی لازم است یا خیر؟ مثلا میرزای قمی گفته است اگر نسبت بین دو عنوانی

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم– حق در مسئله ۱۳۹۸/۱۰/۰۷   خلاصه جلسه گذشته  بحث پیرامون مطالبی بود که محقق خراسانی در مقدمه دهم درباره ثمره نزاع در مسئله اجتماع امر و نهی بیان کردند. بعد از نقل برخی انظار و آراء گفتیم باید ببینیم حق در مسئله چیست؟ نسبت به مطلبی که محقق خراسانی درباره ثمره نزاع بنابر قول به جواز اجتماع فرمودند عرض کردیم این سخن صحیح است و با ایشان موافقیم. در صورتی که قائل به امتناع شویم و جانب امر را مقدم بداریم، گفتیم که یک ملاحظه‎ای وجود دارد که آن ملاحظه را بیان کردیم، عمده بحث در فرض قول به امتناع و تقدیم جانب نهی بود. این فرض

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم– بررسی کلام محقق بروجردی – حق در مسئله ۱۳۹۸/۱۰/۰۴   خلاصه جلسه گذشته  کلام پیرامون بررسی ثمره نزاع در بحث اجتماع امر و نهی بود، بعد از اینکه کلمات محقق خراسانی در باره ثمره نزاع را ذکر کردیم به تأملاتی که بعضی از بزرگان حول کلام محقق خراسانی داشتند اشاراتی داشتیم و آن‎ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار دادیم، از جمله آن‎ها مطلبی است که محقق بروجردی در این مقام فرمودند، ایشان با اینکه قائل به جواز امر و نهی است اما خلافا للمحقق الخراسانی و چه بسا مشهور قائل به بطلان نماز در دار غصبی شده‎اند. وجه حکم ایشان به بطلان دیروز بیان شد، محصل دلیل محقق

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم– ادامه بررسی راه حل محقق نایینی – کلام محقق بروجردی و بررسی آن ۱۳۹۸/۱۰/۰۳    خلاصه جلسه گذشته  بحث در بررسی مطلبی است که محقق خراسانی در مقدمه دهم فرموده است. ایشان در مقدمه دهم بنابر قول به جواز و بنابر قول به امتناع ثمره‎ای را برای نزاع در بحث اجتماع امر و نهی مطرح کرده‎اند و ما در صدد بررسی این مطلب محقق خراسانی برآمدیم. بزرگان نسبت به مطالبی که محقق خراسانی در این مقام گفتند تأملاتی دارند. اولین نظر که در این مقام بیان شد نظر محقق نایینی بود. گفتیم: ایشان نسبت به بیانات محقق خراسانی ایراداتی را دارد، کلام محقق نایینی را ذکر کردیم

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم– بررسی راه حل محقق نایینی برای تصحیح عمل عبادی ۱۳۹۸/۱۰/۰۲   خلاصه جلسه گذشته  بحث در مقدمه دهم عمدتا پیرامون ثمره نزاع در مسئله اجتماع امر و نهی بود. ابتدائا کلام محقق خراسانی را نقل کردیم مبنی بر اینکه نزاع هم علی القول بالامتناع و هم علی القول بالاجتماع ثمره دارد. ملاحظه فرمودید که محقق خراسانی بنابر قول به جواز اجتماع، قائل به صحت نماز در دار مغصوبه در بعضی فروض شدند. بنابر قول به امتناع نیز ایشان سه صورت تصویر کردند، در بعضی صور قائل به صحت شدند و در برخی صور قائل به بطلان. ما غرض از بیان این مقدمه و بعضی مسائلی که حول

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم – راه حل محقق نایینی برای تصحیح عمل عبادی ۱۳۹۸/۱۰/۰۱   خلاصه جلسه گذشته  عرض کردیم محقق نایینی به سه وجهی که محقق خراسانی برای تصحیح عمل عبادی بیان کردند ایراد گرفتند. ایشان فرمود: هیچ‎ کدام از این وجوه و طرق نمی‎تواند مبنای حکم به صحت نماز در دار مغصوبه شود. ایشان طریق دیگری را برای تصحیح عمل عبادی ذکر کرده‏اند. (الان بحث در این نیست که آیا اجتماع امر و نهی جایز است یا خیر؟ این بحثی است که بعدا پیگیری می‏کنیم، فعلا بحث در ثمره است که آیا می‏توانیم بگوییم این نماز صحیح ام لا ؟ پس این دو مسئله از هم جدا شود، ما

جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم – غرض از ذکر این مقدمه – اشکالات محقق نایینی به وجوه سه گانه محقق خراسانی برای تصحیح عمل عبادی ۱۳۹۸/۰۹/۳۰    خلاصه جلسه گذشته کلام محقق خراسانی و راه‎هایی که ایشان برای تصحیح عمل عبادی در جایی که آن عمل متصادق شده با چیزی که مورد نهی قرار گرفته است – بنابر قول به امتناع و تقدیم جانب نهی و جهل قصوری – بیان شد. غرض اصلی از مقدمه دهم بیان ثمره برای مسئله اجتماع امر و نهی و نیز بیان ثمره برای آن چیزی بود که در مقدمه هشتم و نهم بیان شد. محقق خراسانی گفتند: فارق بین باب تعارض و باب اجتماع امر و

جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم اجتماع امر و نهی–مقدمه دهم – غرض از ذکر این مقدمه – راههای تصحیح عمل عبادی در کلام محقق خراسانی ۱۳۹۸/۰۹/۲۶   غرض از ذکر مقدمه دهم  در مقدمه دهم بحث پیرامون ثمره نزاع در مسئله اجتماع امر و نهی بود. گفتیم بنابر قول به جواز و بنابر قول به امتناع در فروض مختلف چه نتیجه و ثمره‎ای حاصل می‏شود، حال قبل از اینکه وارد بررسی کلمات دیگران بشویم مناسب است اشاره کنیم که غرض اصلی محقق خراسانی از بیان این ثمره چه بوده؟ زیرا این مهم است که مقدماتی که محقق خراسانی در بحث اجتماع امر و نهی مطرح کردند به چه هدفی مطرح شده و غرض از طرح این مقدمات

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم اجتماع امر و نهی– مقدمه دهم: ثمره نزاع در اجتماع امر و نهی ۱۳۹۸/۰۹/۲۵    خلاصه جلسه گذشته در مقدمه دهم بحث درباره ثمره نزاع در مسئله اجتماع امر و نهی است. عرض کردیم محقق خراسانی ثمره این نزاع را بنابر قول بر جواز و همچنین بنابر قول به امتناع مستقلا بیان کرده است. بنابر قول به جواز فرمودند: به طور کلی ثمره این است که نماز در دار غصبی صحیح است اما به خاطر غصب معصیت هم محقق شده است، در این جهت نیز فرقی بین واجبات تعبدی و توصلی نیست. اما بنابر قول به امتناع فرمودند: چون بین خود قائلین به امتناع اختلاف است، برخی جانب امر را ترجیح می‎دهند