جلسه ۷ -PDF جلسه هفتم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل سوم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۰۸         ادامه بررسی دلیل سوم بحث در ادله جواز نظر به همه بدن زن محرم بود. دلیل سوم آیه ۳۱ سوره نور است؛ محصّل بحث ما در این قسمت از آیه این شد که آیه دلالت بر جواز نظر به همه بدن زن محرم را ندارد. احتمالاتی که در این آیه وجود دارد و مفسرین به آن اشاره کرده‌اند، احتمالات متعددی است؛ اقوال و آراء اینجا مختلف است. ما به تفصیل درباره این آیه در بحث نظر به اجنبیه و ستر و پوشش و حجاب مرأة، ان شاء الله بحث خواهیم کرد. چون این آیه از

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل سوم و بررسی آن) ۱۳۹۸/۰۷/۰۷         خلاصه جلسه گذشته در مسأله هفدهم بحث درباره نظر به بدن محارم است؛ عورت که استثنا شده و موضوع هم نظر بدون تلذذ و ریبه است. عرض شد چهار قول در این مسأله وجود دارد؛ قول اول که مشهور است، جواز النظر الی جمیع بدن المحارم است. بر این قول، ادله‌ای اقامه شده است. دلیل اول و دوم را ذکر کردیم و معلوم شد این دو دلیل نمی‌تواند نظر مشهور را ثابت کند. دلیل سوم: کتاب دلیل سوم از کتاب است، یعنی آیه ۳۱ سوره نور: «… وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مسئله ۱۶- جواز نظر زن و مرد به بدن مماثل- ادله – مسئله ۱۷- جواز نظر زن و مرد به بدن محارم- ادله(دلیل اول و دوم و بررسی آنها) ۱۳۹۸/۰۷/۰۶         خلاصه جلسه گذشته در مسأله شانزدهم بحث در «جواز نظر کل من الرجل و المرأة الی جسد مماثله ما عدا العورة» بود. عرض کردیم در این جهت فرقی بین شاب و شیخ، و نیز بین حسن الصورة و قبیح الصورة نیست. لکن دو شرط دارد: یکی اینکه با تلذذ و ریبه نباشد و دیگر اینکه نگاه به عورت نباشد؛ یعنی نگاه به غیر تلذذ و ریبة و همچنین به غیر عورت من الجسد، اشکالی ندارد. ادله جواز نظر به بدن

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم مسئله ۱۵- بررسی جواز نظر زوج و زوجه به بدن یکدیگر- توجیه قول به کراهت نظر به عورت زن – مسئله ۱۶- جواز نظر زن و مرد به مماثل ۱۳۹۸/۰۷/۰۲         توجیه قول به کراهت مقدمه آخرین نکته‌ای که از مسأله پانزدهم باقی مانده، این است که موضوع اختلاف و نزاع در نظر به عورت یا به طور خاص نظر مرد به فرج مرأة، آیا ظاهر العورة است یا باطن العورة یا هر دو. همانطور که در توضیح عبارت امام(ره) عرض کردیم، اینجا دو احتمال و بلکه سه احتمال وجود دارد. عبارت امام این بود: «یجوز النظر الی جسد الآخر ظاهره و باطنه حتی العورة»؛ این «حتی العورة»: ۱. یحتمل مصداق

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم مسئله ۱۵- بررسی جواز نظر زوج و زوجه به بدن یکدیگر- نظر زوج به عورة زوجة ۱۳۹۸/۰۷/۰۱         خلاصه جلسه گذشته در مورد نظر کل من الزوج و الزوجة الی جسد الآخر عرض شد اجمالاً این حکم مما لا اشکال و لاخلاف فیه است. لکن در مورد نظر به عورت یک بحثی واقع شده؛ یعنی نظر الرجل إلی فرج امراته. پنج قول در این مسأله ذکر شد؛ گفتیم برخی قائل به جواز نظر اند مطلقا، برخی قائل به کراهت نظر اند مطلقا، برخی قائل به کراهت نظر می‎باشد فی حال الجماع، برخی قائل به حرمت نظر فی حال الجماع و برخی حرمت نظر مطلقا هستند. منتهی نکته‌ای که وجود دارد و

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم مسئله ۱۵- بررسی جواز نظر زوج و زوجه به بدن یکدیگر- حکم نظر به عورت ۱۳۹۸/۰۶/۳۱           در مسأله پانزدهم عرض شد به غیر از کتاب، با روایات، اجماع و همچنین ضرورت دین می‌توانیم اثبات کنیم جواز نظر کل من الزوج و الزوجة إلی جسد الآخر ظاهره و باطنه حتی العورة. حکم نظر به عورت لکن در مورد عورت بحثی است که آیا این جواز به نحو مطلق ثابت است و شامل عورت هم می‌شود یا نه. ابن حمزه در وسیله قائل به حرمت نظر إلی فرج المرأة فی حال الجماع شده؛ ایشان در کتاب وسیله  فرموده که نظر به فرج مرأة در حال جماع حرام است. شیخ طوسی در

جلسه ۱ -PDF جلسه اول مسئله ۱۵- بررسی جواز نظر زوج و زوجه به بدن یکدیگر ۱۳۹۸/۰۶/۳۰          در کتاب فضل العلم کافی، باب فرض العلم و وجوب طلبه و الحَث علیه، روایتی را از امیرالمؤمنین(ع) نقل کرده که آن حضرت می‌فرماید: «أَيُّهَا النَّاسُ‏ اعْلَمُوا أَنَ‏ كَمَالَ‏ الدِّينِ طَلَبُ الْعِلْمِ وَ الْعَمَلُ بِهِ أَلَا وَ إِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ أَوْجَبُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِ الْمَالِ إِنَّ الْمَالَ مَقْسُومٌ مَضْمُونٌ لَكُمْ قَدْ قَسَمَهُ عَادِلٌ بَيْنَكُمْ وَ ضَمِنَهُ وَ سَيَفِي لَكُمْ وَ الْعِلْمُ مَخْزُونٌ عِنْدَ أَهْلِهِ وَ قَدْ أُمِرْتُمْ بِطَلَبِهِ مِنْ أَهْلِهِ فَاطْلُبُوهُ». امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: ای مردم، بدانید که کمال دینداری در دو چیز است؛ طلب علم و عمل به علم. یعنی علم حقیقی را انسان فرا بگیرد و به

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم مراتب اخلاص: مرتبه پنجم – مرتبه ششم – مرتبه هفتم – مرتبه هشتم ۱۳۹۸/۱۱/۰۳ ما درباره اخلاص عرض کردیم مراتبی برای اخلاص بیان شده که چهار مرتبه را ما در جلسه گذشته اشاره کردیم. مرتبه اول این بود که عمل، چه عمل قلبی و جوانحی و چه عمل جوارحی، به طور کلی از شائبه رضایت مخلوق و جلب محبت و قلوب مخلوقین پاک شود. اینکه انسان کاری را انجام دهد برای اینکه دیگران سپاس او بگویند، او را ستایش کنند، یا برای اینکه خودش منفعتی ببرد، عمل باید از این چیزها خالی شود. مرتبه دوم اینکه انسان عمل را از مقاصد دنیوی پاک کند ولو به نحو داعی، (نه اینکه خدای نکرده

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیست منشأ استمرار نهی بعد از مخالفت با آن – کلام محقق خراسانی و بررسی آن – کلام محقق نایینی ۱۳۹۸/۰۸/۲۰   منشأ استمرار  نهی بعد از مخالفت با آن  آخرین مطلبی که در این بخش مورد بررسی قرار می‎گیرد این است که اگر نهی مخالفت شود و مکلف کاری را که می بایست ترک کند، بر خلاف خواست مولا انجام دهد، آیا بعد از مخالفت نهی اقتضای استمرار دارد یا خیر؟ خلط در کلام محقق خویی این مسئله ممکن است با مسئله قبلی خلط شود (چنانچه به حسب ظاهر محقق خویی بین این بحث و بحث گذشته خلط کردند) چون این دو بحث به هم نزدیک بوده و به حسب ظاهر قرابت و شباهت

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم تفاوت امر و نهی در کیفیت امتثال – بررسی قول دوم – کلام محقق خراسانی در دفع یک توهم – قول سوم ۱۳۹۸/۰۸/۱۹   خلاصه جلسه گذشته بحث در کلامی از محقق خراسانی بود. ایشان عبارتی در کفایه دارند که در ادامه بحث مناسب است به آن اشاره شود. مقدمه‎ای را دیروز بیان کردیم که عبارت بود از اینکه به طور کلی اینکه گفته می‎شود نکره در سیاق نفی افاده عموم می‎کند یا نکره در سیاق نهی افاده عموم می‏کند آیا ناشی از وضع است یا ناشی از اطلاق و حکم عقل؟ توضیح دادیم ثمره این اختلاف و نزاع چیست، حال با توجه به این مقدمه عبارت محقق خراسانی در کفایه را می‎خواهیم توضیح