پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی

جلسه ۲۷ – PDF جلسه بیست و هفتم تعبدی و توصلی_ مروری بر مباحث گذشته- مقتضای اصول لفظیه در شک در تعبدیت (کلام محقق خراسانی) ۱۳۹۴/۰۸/۲۷ مروری برمباحث گذشته بازگشت به اصل بحث اصل بحث در مساله تعبدی و توصلی این بود که در مواردی که یقین به تعبدی بودن وجوب داریم محتاج به قصد قربت می باشیم و در مواردی هم که یقین به توصلی بودن وجوب داریم محتاج قصد قربت نمی باشیم و تکلیف ما در این فروض معلوم است، در ابتدای بحث از تعبدی و توصلی بعد از آنی که مبانی مختلف در تعریف تعبدی و توصلی بیان شد؛(چه مبنای مشهور وغیر مشهور) به این مطلب رسیدیم که اگر جایی شک کردیم واجب تعبدی است یا توصلی،

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم تعبدی و توصلی_ بررسی امکان اخذ قدر جامع بین عناوین قربیه در متعلق امر ۱۳۹۴/۰۸/۲۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا اخذ قدر جامع بین عناوین قربیه در متعلق امر امکان دارد یا خیر؟ یعنی به جای اینکه قصد قربت به معنای قصد امر یا قصد مصلحت یا قصد محبوبیت جداگانه در متعلق امر اخذ شوند، قدر مشترک بین این عناوین در متعلق امر اخذ شود. آیا چنین چیزی امکان دارد یا خیر؟ محقق نایینی می فرمایند: همانطور که اخذ قصد قربت به معنای قصد امر یا به معنای قصد مصلحت یا به معنای قصد محبوبیت در متعلق امر ممکن نیست، قدر مشترک و قدر جامع بین این معانی

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم تعبدی و توصلی_ بررسی امکان اخذ قدر جامع بین عناوین قربیه در متعلق امر ۱۳۹۴/۰۸/۲۷  مروری بر مباحث گذشته نتیجه بحث در جلسات گذشته این شد که: ۱-    اخذ قصد قربت به معنای قصد امر در متعلق همان امر ممکن است. ۲-     اخذ قصد قربت به معنای قصد امر در متعلق امر دیگر هم ممکن است. ۳-    اخذ قصد قربت بر طبق سایر معانی مثل قصد مصحلت و قصد محبوبیت و امثال آن در متعلق امر ممکن است. هر سه مسئله مورد بررسی قرار گرفته  و اقوالی که در این سه مسئله وجود داشت بیان شد و ملاحظه گردید که در مسئله اول کثیری مثل محقق خراسانی قائل به امتناع شدند

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم تعبدی و توصلی_ بررسی امکان اخذ قصد قربت بر طبق سایر معانی آن ۱۳۹۴/۰۸/۲۴ خلاصه جلسه گذشته بحث درباره امکان یا امتناع اخذ قصد قربت، بر طبق سایر معانی قصد قربت(غیر از قصد امر) در متعلق امر بود که آیا قابل اخذ در متعلق امر هست یا خیر؟ محقق خراسانی فرمودند: استحاله ای که در صورت اخذ قصد قربت به معنای قصد امر در متعلق امر پیش می آمد، در صورت اخذ قصد قربت بر طبق سایر معانی هیچ محذوری پیش نخواهد آمد. بعضی از اعاظم و بزرگان از جمله امام(ره) و قبل از ایشان مرحوم آقای بروجردی به محقق خراسانی اشکال نمودند که، همانطور که در اخذ قصد قربت به معنای

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم تعبدی و توصلی_ بررسی امکان اخذ قصد قربت بر طبق سایر معانی آن ۱۳۹۴/۰۸/۲۳ خلاصه جلسه گذشته عرض شد که محقق خراسانی اخذ قصد قربت در متعلق امر را در صورتی ممتنع می دانند که ما قصد قربت را به معنای قصد امر بدانیم. اما مطابق سایر معانی قصد قربت، مانند قصد مصلحت، قصد محبوبیت و قصد عمل، استحاله ای در اخذ قصد قربت در متعلق امر نیست و محاذیری که بیان شد، مثل محذور دور، خلف، تقدم الشئ علی نفسه، و داعویة شئ لداعویة نفسه در صورتی پیش می آید که مولی بخواهد قصد قربت به معنای قصد امر را، در متعلق امر خودش اخذ کند و بگوید« صل مع قصد

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم تعبدی و توصلی_ بررسی امکان اخذ قصد قربت بر طبق سایر معانی آن ۱۳۹۴/۰۸/۲۰ مبنای حکم عقل در اعتبار قصد قربت نکته پایانی سخنان محقق خراسانی که در این بخش باید بررسی شود بیان کیفیت حکم عقل در ما نحن فیه می باشد. زیرا محقق خراسانی در مقام استدلال بر عدم امکان اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر فرمودند: چون عقل در این مقام حکم به اعتبار قصد قربت دارد، شارع نمی تواند امر مولوی بر اعتبار قصد قربت داشته باشد.پس باید بررسی شود مقصود از حکم عقل چیست؟ آیاعقل، حکم به اعتبار و اتیان قصد قربت از باب احتیاط می کند از باب اطاعت؟ ممکن است حکم عقل، از باب

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم تعبدی و توصلی_ اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر (بررسی دلیل محقق خراسانی بر امتناع) ۱۳۹۴/۰۸/۱۹ عمده اشکالاتی که به محقق خراسانی وارد است در جلسات قبل بیان گردید. دو اشکال دیگر باقی مانده که آنها نیز بیان می شود تا بحث از امکان اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر پایان پذیرد. اشکال محقق نایینی به دلیل دوم محقق خراسانی ایشان می فرماید: هرچند عقل لزوم قصد قربت را در مامور به درک می کند ولی باز امر شارع به اخذ قصد قربت لغو نیست. محقق خراسانی فرمودند: چون عقل درک می کند قصد قربت لازم است و از باب اشتغال قصد قربت را در عبادات معتبر می داند، امر

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیست تعبدی و توصلی_ اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر(بررسی دلیل محقق خراسانی بر امتناع) ۱۳۹۴/۰۸/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث ما پیرامون کلام محقق خراسانی مبنی بر عدم امکان اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر بود. ایشان بر مدعای خود دو دلیل اقامه کردند که دلیل اول مبتلا به دو اشکال بود و ایرادهای آن در جلسات قبل بیان شد. دلیل دوم ایشان که مهم ترین دلیل ایشان نیز می باشد، از سوی شاگردان برجسته ایشان مورد اشکال قرار گرفت. ما نیز اشکالی کلی به اصل ادعای ایشان کردیم که ناظر به دلیل خاصی نبود بلکه یک اشکال کلی به اصل مبنای ایشان وارد کردیم. محقق اصفهانی و محقق عراقی و محقق نایینی

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم تعبدی و توصلی_ اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر(دلیل محقق خراسانی بر امتناع و بررسی آن) ۱۳۹۴/۰۸/۱۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در بررسی مدعای محقق خراسانی مبنی بر امتناع اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر بود. ایشان دو دلیل بر عدم جواز اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر بیان کردند. دلیل اول ایشان بررسی و اشکالات آن بیان شد و بحث پیرامون دلیل دوم ایشان ادامه یافت. خلاصه دلیل دوم محقق خراسانی به این شرح بود که اگر بگوییم شارع با امر دوم قصد قربت را اخذ کرده قهراً امر اول تعبدی است و امر دوم توصلی. سپس محقق خراسانی فرمودند: ما نیازی به امر دوم نداریم، زیرا امر اول یا

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم تعبدی و توصلی_ اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر (دلیل محقق خراسانی بر امتناع و بررسی آن) ۱۳۹۴/۰۸/۱۳ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر ممکن است یا خیر؟ بیان شد بعضی معتقدند اخذ قصد قربت نه تنها در متعلق خود همان امر محال است بلکه در متعلق امر دیگر هم محال است. محقق خراسانی معتقدند نه تنها  اخذ قصد امر در متعلق خود همان امر ممتنع است بلکه اخذ قصد امر در متعلق امر دیگر نیز محال است و دو دلیل بر عدم اخذ قصد قربت در متعلق امر دیگر اقامه کردند. دلیل اول ایشان این بود که در شریعت برای یک فعل عبادی