دروس

قواعد فقهیه – جلسه هفتم – مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – اشکال

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم  مقام اول: بررسی وجود و عدم کرامت ذاتی در انسان – مبانی کرامت ذاتی انسان – دسته اول: ۱. عقل – اشکال ۱۴۰۳/۰۷/۲۱ خلاصه جلسه گذشته ما تا اینجا موضوع بحث و محل نزاع را منقح کردیم؛ گفتیم آنچه که در صدد آن هستیم، این است که ببینیم آیا با استفاده از ادله می‌توانیم کرامتی ذاتی برای انسان ثابت کنیم، به این معنا که انسان دارای یک شرافت و منزلت و رتبه‌ای است که او را از سایر موجودات در این عالم ممتاز می‌کند و در این جهت بین مسلمان و کافر، از جهت محل زندگی و جغرافیا، از جهت رنگ و نژاد، فرقی وجود ندارد. پس اولاً باید ببینیم این کرامت ذاتی وجود

خارج فقه – جلسه نهم – مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – روایت اول تا پنجم – دو احتمال در طایفه اول و ثمره آن

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم مسئله ۲ – ۲. بررسی ولایت پدر بر بالغه رشیده ثیبه – مقام دوم: شرایط استقلال ثیبه – روایات – طایفه اول: ازدواج و زوال بکارت – روایت اول تا پنجم – دو احتمال در طایفه اول و ثمره آن ۱۴۰۳/۰۷/۲۱ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که اگر زنی ثیبه باشد، آیا در امر ازدواج و نکاح استقلال دارد یا خیر. به عبارت دیگر، آیا ولایت پدر از او ساقط می‌شود یا همچنان تحت ولایت پدر است؟ ما معنای ثیب را بیان کردیم و نتیجه بحث ما در معنای ثیب این شد که ثیب همانطور که در لغت و عرف و نیز در معدود روایات آمده، عبارت است از زنی که بکارت

خارج اصول – جلسه پانزدهم – شهرت – تهافت در نظر و عمل شیخ انصاری درباره شهرت – توجیه شهید صدر و بررسی آن – توجیه بعضی از بزرگان و بررسی آن – حق در مسئله

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم شهرت – تهافت در نظر و عمل شیخ انصاری درباره شهرت – توجیه شهید صدر و بررسی آن – توجیه بعضی از بزرگان و بررسی آن – حق در مسئله ۱۴۰۳/۰۷/۲۱ تهافت در نظر و عمل شیخ انصاری درباره شهرت آخرین مطلبی که در بحث از شهرت فتوایی باقی مانده مربوط به یک تهافتی است که بین نظر و عمل شیخ انصاری وجود دارد. یعنی از یک طرف شیخ انصاری شهرت فتوایی را معتبر نمی داند. عبارت ایشان را ما قبلا خواندیم که ایشان گفتند برخی توهم کردند که شهرت فتوایی از جمله ظنونی است که دلیل خاص بر آن داریم، یعنی از ظنون خاصه معتبره محسوب می شود در حالیکه اینچنین نیست، ما

شرح رساله حقوق – جلسه صد و یازدهم – تبیین برخی واژه ها – ۱. «مَكْسَلَة» – ۲. «مَثْبَطَة» – ۳. «المقطعه» – ۴. «مَسْخَفَة» – ۵. «مَجْهَلَة» – ۶. «مَذْهَبَة»

جلسه ۱۱۱ – PDF جلسه صد و یازدهم  تبیین برخی واژه ها – ۱. «مَكْسَلَة» – ۲. «مَثْبَطَة» – ۳. «المقطعه» – ۴. «مَسْخَفَة» – ۵. «مَجْهَلَة» – ۶. «مَذْهَبَة» ۱۴۰۳/۰۷/۱۸ ما تقریبا مطالبی که پیرامون حق بطن در این بخش لازم بوده را ذکر کردیم فقط چند لغت در این فراز آخر از فرمایش امام سجاد (ع) مانده که باید توضیح داده شود. تبیین برخی واژه ها امام سجاد فرمود حق شکم این است که انسان زمانی که گرسنه و تشنه می شود آن را مراقبت کند و کنترل کند مبادا تشنگی و گرسنگی موجب شود انسان کنترل خود را بر شکم از دست بدهد «وَ ضَبْطُهُ اِذَا هَمَّ بِالْجُوعِ وَ الظَّمَاِ فَاِنَّ الشِّبَعَ الْمُنْتَهِيَ بِصَاحِبِهِ اِلَى التُّخَمِ مَكْسَلَة

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه ششم – موضوع‌شناسی: ۱. پول – بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره مثلیت یا قیمیت پول – دیدگاه‌های سه‌گانه در قائلین به مثلیت پول – دیدگاه سوم – بررسی ادله دیدگاه سوم

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم  موضوع‌شناسی: ۱. پول – بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره مثلیت یا قیمیت پول – دیدگاه‌های سه‌گانه در قائلین به مثلیت پول – دیدگاه سوم – بررسی ادله دیدگاه سوم ۱۴۰۳/۰۷/۱۸                          خلاصه جلسه گذشته بحث درباره دیدگاه مثلی و قیمی بودن پول‌های اعتباری بود؛ عرض کردیم مشهور فقها مخصوصاً در دوره‌های اخیر، معتقدند پول‌های اعتباری و اسکناس که نوعی پول اعتباری است، مثلی محسوب می‌شوند و مثلیت آن به ارزش اسمی است و قدرت خرید هیچ نقشی در مثلیت ندارد. امام(ره)، مرحوم آقای حکیم، مرحوم سید و بسیاری دیگر این عقیده را دارند؛ مجموعاً چند دلیل بر این مدعا اقامه شده است. عرض کردیم

خارج اصول – جلسه چهاردهم – شهرت – نمونه هایی از شهرت فتوایی– تهافت در نظر و عمل شیخ انصاری – شرح رساله حقوق        

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم  شهرت – نمونه هایی از شهرت فتوایی– تهافت در نظر و عمل شیخ انصاری – شرح رساله حقوق  ۱۴۰۳/۰۷/۱۸ ما تقریبا همه مباحثی که در مورد شهرت فتوایی لازم بود طرح شود را بیان کردیم. من فقط به دو مطلب باید در پایان این بحث اشاره کنم. نمونه هایی از شهرت فتوایی یکی ذکر برخی نمونه ها و مثالها برای شهرت فتوایی است یعنی فتوای مشهور که مستند آن معلوم نیست یعنی حداقل ما نص و روایتی مشاهده نمی کنیم و تنها چیزی که وجود دارد فتوای مشهور است و دیگری پاسخ به پرسشی در رابطه با شیخ انصاری است که شیخ انصاری با اینکه شهرت فتوایی را حجت نمی داند، اما مع ذلک

تفسیر – جلسه چهارم – بخش اول: «و ظللنا علیکم الغمام …» – تطبیق بخش اول بر ولایت اهل‌بیت(ع) – بخش دوم: «کلوا من طیبات ما رزقناکم»

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم بخش اول: «و ظللنا علیکم الغمام …» – تطبیق بخش اول بر ولایت اهل‌بیت(ع) – بخش دوم: «کلوا من طیبات ما رزقناکم» ۱۴۰۳/۰۷/۱۷ تطبیق بخش اول آیه بر ولایت اهل‌بیت(ع) عرض کردیم آیه ۵۷ شامل سه بخش است؛ بخش اول را در جلسه گذشته تفسیر کردیم. فقط یک تتمه‌ای دارد که به آن هم اشاره کنیم خالی از فایده نیست. ما مسئله تظلیل به وسیله غمام و نزول منّ و سلوی را بر اساس ظواهر این الفاظ، حمل کردیم بر همین معنای عرفی و لغوی ظاهر و متبادر از اینها؛ غمام که به معنای ابر و منّ و سلوی هم دو گونه خاص از نعمت‌های مادی است. در بعضی از روایات، این آیه تطبیق

کاهش ارزش پول و بررسی آثار فقهی آن – جلسه پنجم – موضوع‌شناسی: ۱. پول – بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره مثلیت یا قیمیت پول – یادآوری یک نکته – دیدگاه‌های سه‌گانه در قائلین به مثلیت پول – تفاوت دسته اول و دوم – دیدگاه سوم – ادله دیدگاه سوم – دلیل اول، دوم، سوم و چهارم

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم  موضوع‌شناسی: ۱. پول – بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره مثلیت یا قیمیت پول – یادآوری یک نکته – دیدگاه‌های سه‌گانه در قائلین به مثلیت پول – تفاوت دسته اول و دوم – دیدگاه سوم – ادله دیدگاه سوم – دلیل اول، دوم، سوم و چهارم ۱۴۰۳/۰۷/۱۷   خلاصه جلسه گذشته بحث در مقدمات مربوط به کاهش ارزش پول و اثر آن در احکام شرعی در ابواب مختلف فقهی بود. یکی از مهم‌ترین مباحث مقدماتی، موضوع‌شناسی است. در رابطه با پول به عنوان مهم‌ترین موضوع این بحث، جهاتی مختلفی می‌بایست مورد بررسی قرار بگیرد. یعنی پول از ابعاد مختلف باید شناخته شود. تا اینجا ما به چند بُعد پرداختیم؛ سیر تطور پول، تعریف پول، تحلیل ماهیت

خارج اصول – جلسه سیزدهم – شهرت – کلام محقق خویی و بررسی آن

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  شهرت – کلام محقق خویی و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۴/۱۷ خلاصه جلسه گذشته حق در مورد شهرت فتوایی همان است که محقق بروجردی و امام خمینی فرمودند یعنی شهرت فتوایی قدمایی حجت است اما شهرت فتوایی متأخرین معتبر نیست، ملاک حجیت هم بیان شد. در مقابل همانطور که قبلا هم گفتیم برخی مثل محقق خویی به این مبنا و نظر اشکال دارند. کلام محقق خویی ایشان هم به اصل مدعا و هم به ملاک آن اشکال کرده و لذا معتقد است شهرت فتوایی مطلقا حجت نیست، نه شهرت فتوایی قدما و نه شهرت فتوایی متأخرین، البته ایشان در اصل این نظر و دیدگاه، از برخی اعاظم مثل شیخ انصاری و محقق خراسانی و دیگران تبعیت

تفسیر – جلسه سوم – آیه ۵۷ – بخش‌های سه‌گانه – بخش اول: «و ظللنا علیکم الغمام…» – خاص بودن دو نعمت – سخن برخی از محققین و بررسی آن

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم  آیه ۵۷ – بخش‌های سه‌گانه – بخش اول: «و ظللنا علیکم الغمام…» – خاص بودن دو نعمت – سخن برخی از محققین و بررسی آن ۱۴۰۳/۰۷/۱۶ خلاصه جلسه گذشته ما بر طبق روالی که در مورد آیات داشتیم، پیرامون این آیه اجمالاً توضیحی دادیم و تناسب این آیه و ارتباطش را با آیات قبل بیان کردیم؛ سپس برخی از الفاظ و مفرداتی که نیازمند توضیح بود، فی‌الجمله شرح داده شد. بخش‌های سه‌گانه اما در مورد تفسیر این آیه، ما این آیه را مثل آیات گذشته به چند بخش می‌توانیم تقسیم کنیم. سه بخش در این آیه وجود دارد: بخش اول: «وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى». بخش دوم: «كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ».