دروس

مالکیت معنوی؛ جلسه هیجدهم؛ مقدمات؛ مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هیجدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – جمع‌بندی بحث تا اینجا – لزوم بازخوانی فضایل فاطمه زهرا(س) در عصر حاضر                                      ۱۴۰۴/۰۸/۲۸ جمع‌بندی بحث تا اینجا بحث ما در مقدمه هفتم از مقدمات مربوط به مالکیت معنوی یا فکری است؛ در مقدمه هفتم سخن در این است که موضوع این مالکیت چیست. برای اینکه این مطلب روشن شود و این مقدمه نتیجه بدهد، عرض کردیم مطالبی را باید توضیح دهیم؛ تاکنون سه مطلب بیان شد. دقت بفرمایید، این یک جمع‌بندی از مقدمه هفتم است برای اینکه بتوانیم یک نتیجه مطلوب بگیریم. مطلب اول: درباره ماهیت مالکیت

خارج اصول؛ جلسه چهل و چهارم؛ برائت عقلی؛ بررسی اشکالات شهید صدر

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه – بررسی نظریه حق الطاعه – اشکال دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم و هفتم و هشتم – شرح رساله حقوق – پذیرش توبه به سبب حج ۱۴۰۴/۰۸/۲۸ اشکال دوم عرض نمودیم که نظریه‌ حق‌الطاعة از جهاتی مبتلا به اشکال است. اشکال اول که یک اشکالی مبنایی است، دیروز ذکر شد. اشکال دوم مربوط به این مطلب ایشان است که فرمودند: مشهور بین مولویت و منجزیت تفکیک کرده و گفتند که منجزیت ارتباطی با مولویت ندارد، زیرا تکلیف فقط با قطع و یقین و وصول منجز می‌شود و در غیر این صورت منجز نیست. لذا قائل

تفسیر؛ جلسه شانزدهم؛ آیه ۶۲؛ تفسیر آیه؛ مطلب اول

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم آیه ۶۲ – تفسیر آیه – مطلب اول: معنای «ان الذین آمنوا» – احتمالات پنج‌گانه – احتمال چهارم و پنجم – بررسی احتمالات پنج‌گانه – نظر برگزیده  ۱۴۰۴/۰۸/۲۷ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد «إن الذین آمنوا» چند احتمال وجود دارد؛ سه احتمال را در جلسه گذشته ذکر کردیم. احتمال اول این بود که منظور مسیحیان واقعی هستند که قبل از بعثت پیامبر(ص) از دنیا رفته‌اند؛ احتمال دوم اینکه منظور منافقین هستند؛ احتمال سوم اینکه منظور کسانی هستند که به پیامبر(ص) حقیقتاً ایمان آورده‌اند، منتها در ادامه آیه اشاره به استقرار و استمرار ایمان می‌کند. دو احتمال دیگر در اینجا وجود دارد که این دو احتمال را عرض می‌کنیم و آنها را مورد

مالکیت معنوی؛ جلسه هفدهم؛ مقدمات؛ مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری؛ مطلب سوم

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم مقدمات – مقدمه هفتم: موضوع مالکیت فکری – مطلب سوم: تفاوت حق و ملک – دو دیدگاه کلی – دیدگاه اول: تفاوت ماهوی – دیدگاه دوم: عدم تفاوت ماهوی – مبنای اول، دوم و سوم – مالکیت معنوی؛ حق یا ملک؟ ۱۴۰۴/۰۸/۲۷                         مطلب سوم: تفاوت حق و ملک عرض کردیم برای اینکه موضوع مالکیت معنوی یا فکری معلوم شود، لازم است مطالبی را به عنوان مقدمه ذکر کنیم. مطلب اول درباره حق بود؛ مطلب دوم درباره ملک و ملکیت بود؛ به صورت اجمالی نکاتی را درباره این دو مقوله ذکر کردیم. مطلب سوم درباره تفاوت بین حق و ملک است؛ اینکه حق

خارج اصول؛ جلسه چهل و سوم؛ برائت عقلی؛ بررسی اشکالات شهید صدر

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم  اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه –  آثار نظریه اثر چهارم – اثر پنجم – بررسی نظریه حق الطاعه – اشکال اول ۱۴۰۴/۰۸/۲۷                         خلاصه جلسه گذشته بخشی از نظر مرحوم شهید صدر باقی مانده است و پس از بیان آن إن‌شاءالله به بررسی نظریه «حق الطاعه» می‎پردازیم. پیش از این، پیرامون اصل این نظریه و اختلاف نظر ایشان با مشهور، همچنین موضوع و قید این نظریه و قلمرو آن، مطالبی ارائه گردید. آثار این نظریه نیز مورد اشاره قرار گرفت؛ البته یک یا دو اثر دیگر باقی مانده که إن‌شاءالله آنها را نیز

تفسیر؛ جلسه پانزدهم؛ آیه ۶۲؛ مفردات آیه؛ ۳؛ «صابئین»

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم آیه ۶۲ – مفردات آیه – ۳. «صابئین» – قرائت «صابئین» – معنای «صابئین» – احتمال اول و دوم – تفسیر آیه – مطلب اول: معنای «ان الذین آمنوا» – احتمالات پنج‌گانه – احتمال اول، دوم و سوم  ۱۴۰۴/۰۸/۲۶ ۳. «صابئین» بحث در مفردات آیه ۶۲ بود؛ یکی از واژه‌هایی که در این آیه مورد استفاده قرار گرفته و نیازمند توضیح است، کلمه «صابئین» است. آیه این بود: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِينَ»؛ بقیه کلماتی که در این آیه به کار رفته، واضح است و نیاز به توضیح ندارد. در مورد صابئین، هم از حیث قرائت و هم از حیث معنا اختلاف است. قرائت «صابئین» از نظر قرائت، به چهار گونه قرائت

خارج فقه نکاح؛ جلسه بیست و ششم؛ مسئله ۵؛ مؤید عدم خیار برای صبی و صبیه؛ مسئله ۶

جلسه ۲۶ – PDF جلسه بیست و ششم مسئله ۵ – مؤید عدم خیار برای صبی و صبیه – مسئله ۶ – بیان اجمالی مسئله – کلام مرحوم سید – فرض اول – فرض دوم – اقوال ۱۴۰۴/۰۸/۲۶ مؤید عدم خیار برای صبی و صبیه بحث در مسئله پنجم به پایان رسید؛ نتیجه بحث در مسئله پنجم این شد که همانطور که امام(ره) فرموده‌اند، برای پسربچه و دختربچه‌ای که در سنین قبل از بلوغ توسط پدر یا جد به تزویج دیگری درآمده‌اند، خیار ثابت نیست و عقد نکاح لازم است؛ یؤید ذلک که عقد نکاح به صورت کلی یک عقد لازم است و هر جایی که این عقد واقع شود، لزوم دارد. تنها در برخی موارد شارع خیار قرار داده

خارج اصول؛ جلسه چهل و دوم؛ برائت عقلی؛ آثار نظریه ثمره حق الطاعه

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم اصل برائت – برائت عقلی – بررسی اشکالات شهید صدر به وجوه چهارگانه –  آثار نظریه ثمره حق الطاعه – اثر اول و دوم و سوم و چهارم ۱۴۰۴/۰۸/۲۶                      آثار نظریه حق الطاعه در جلسه گذشته برای بررسی اشکالات شهید صدر بر وجوه چهارگانه‌ قبح عقاب بلابیان، به اجمال نظریه‌ «حق الطاعه» را تبیین نمودیم. در آن گفتار، هم موضوع این نظریه و هم قلمرو و قید آن بیان گردید و روشن شد که اشکال اصلی ایشان بر دیدگاه مشهور در این باب چیست. مطلب دیگری باقی است که پس از آن، إن شاء الله، به بررسی دقیق‌تر این نظریه خواهیم پرداخت.

قواعد فقهیه؛ جلسه شانزدهم؛ مقدمات؛ ادله قاعده؛ بخش دوم آیات

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقدمات – ادله قاعده –  بخش دوم آیات – یک اشکال و پاسخ آن  ۱۴۰۴/۰۸/۲۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای قاعده نفی ظلم به ادله‌ای استناد شده است؛ دلیل اول، آیات است. آیات دو بخش هستند؛ بخشی که دلالت آنها بر نفی ظلم و عدالت مستقیم و شاید به نحوی مطابقی است؛ بخش دوم آیاتی است که بالالتزام یا بالتضمن دلالت می‌کند. بخش اول مشتمل بر چند دسته است و بخش دوم هم مشتمل بر چند دسته است. البته دسته چهارم که جلسه گذشته بیان شد و دال بر نفی ریشه‌های ظلم است، شاید به نظر دقی در بخش دوم جای بگیرد؛ یعنی آن هم بالالتزام دلالت بر نفی ظلم می‌کند. بخش اول

خارج فقه نکاح؛ جلسه بیست و پنجم؛ مسئله ۵؛ مقام دوم: بررسی ثبوت خیار برای صغیر

جلسه ۲۵ – PDF جلسه بیست و پنجم مسئله ۵ – مقام دوم: بررسی ثبوت خیار برای صغیر – ادله قول دوم – دلیل اول: روایات – روایت چهارم و بررسی آن – روایت پنجم و بررسی آن – دلیل دوم: لاضرر – بررسی دلیل دوم – نتیجه کلی ۱۴۰۴/۰۸/۲۵ روایت چهارم بحث در ادله قول به عدم لزوم عقد نکاحی است که پدر یا جد برای پسربچه قبل از بلوغ واقع کرده‌اند. عرض کردیم مهم‌ترین دلیل خیار برای این پسر بعد از بلوغ، روایات است؛ سه روایت را مورد بررسی قرار دادیم. روایت چهارم، روایت ابان از امام صادق(ع) است: «عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: إِذَا زَوَّجَ الرَّجُلُ ابْنَهُ كَانَ ذَلِكَ إِلَى ابْنِهِ وَ إِذَا زَوَّجَ ابْنَتَهُ