جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم مفهوم شرط – طریق اول متأخرین در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۰۸                طرق متأخرین در اثبات مفهوم شرط برای اثبات مفهوم شرط متأخرین از طرق و راههای متعددی وارد شدند. عرض کردیم کسانی که در بین متأخرین قائل به وجود مفهوم شرط شدند در یک جهت اشتراک دارند و آن اینکه معتقدند بین شرط و جزاء رابطه علیت منحصره برقرار است، یعنی اگر گفته می‏شود «ان جائک زید فاکرمه» دلالت می‏کند بر اینکه علت منحصره اکرام زید آمدن اوست، چون اینچنین است لذا با انتفاء شرط که جنبه علیت برای جزاء دارد، جزاء هم منتفی می‏شود و هذا هو معنی المفهوم، الانتفاء عند الانتفاء، لذا

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات – آیه دوم: ۵۹ احزاب – معنای «یدنین علیهن»    ۱۳۹۹/۱۱/۰۷                  خلاصه جلسه گذشته در بحث از آیه ۵۹ سوره احزاب عرض کردیم می‌بایست چند فقره از این آیه مورد بررسی قرار گیرد تا معنای آیه معلوم شود و نتیجتاً ببینیم برای استدلال مناسب هست یا نه. تا اینجا در قسمت اول معنای جلباب را هم در کتب لغت و هم در روایات و هم در تفاسیر مورد ارزیابی قرار دادیم و نتیجه گرفتیم که جلباب یک پوششی است که مختص زنان است و بلند است که روی لباس‌های دیگر می‌پوشند، گشاد است و سر را

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم مفهوم شرط – طریق قدما در اثبات مفهوم شرط و بررسی آن ۱۳۹۹/۱۱/۰۷         دیدگاه‎ها درباره مفهوم شرط بعد از تنقیح محل بحث و نزاع در مفهوم شرط، اکنون نوبت به بررسی انظار و اقوال در این باره می‎رسد. عرض کردیم به طور کلی دو دیدگاه در این رابطه وجود دارد: ۱. برخی قائلند جمله شرطیه مفهوم دارد. ۲. جمعی معتقدند جمله شرطیه مفهوم ندارد. قائلین به مفهوم جمله شرطیه از راه های گوناگونی مفهوم شرط را اثبات کرده‎اند. در یک نگاه و تقسیم، دو دیدگاه قدما و متأخرین در این رابطه قابل ذکر است. در مرحله بعد خود متأخرین نیز دچار اختلاف نظر شده و از طرق و

جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتاد مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات – آیه دوم: آیه ۵۹ احزاب – جلباب در روایات و تفاسیر ۱۳۹۹/۱۱/۰۶         جلباب در روایات عرض شد یکی از مطالب مهم در تفسیر آیه، روشن شدن معنای جلباب است. در جلسه قبل درباره نظر لغویین پیرامون معنای جلباب مطالبی را عرض کردیم و یک جمع‌بندی در این رابطه ارائه دادیم. به غیر از نظر اهل لغت، مروری بر کاربرد و استعمال جلباب در روایات و همچنین انظار مفسرین درباره این واژه و کلمه لازم به نظر می‌رسد تا در نهایت یک جمع‌بندی کلی از معنای جلباب داشته باشیم. در روایات شیعه و سنی معانی متفاوتی برای جلباب ذکر شده

جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتاد مفهوم شرط – تنقیح محل نزاع ۱۳۹۹/۱۱/۰۶         تقسیم مفهوم به موافق و مخالف بعد از بیان مقدماتی که طرحش در این مقام مناسب به نظر می‎رسید بحث به خود مفاهیم می‎رسد. مفهوم در یک تقسیم بندی کلی به مفهوم موافق و مفهوم مخالف تقسیم می‎شود. آنچه در کفایه و کتابهای اصولی نوعا در این مقام بیان شده مربوط به مفهوم مخالف است. حدودا شش قسم از اقسام مفهوم مخالف را در این مجال مورد رسیدگی قرار دادند: مفهوم شرط، وصف، حصر یا استثناء، لقب، عدد و غایت. مفهوم شرط در مفهوم شرط مباحث به صورت مبسوط مطرح شده و سایر مفاهیم به این گستردگی نیست زیرا یک بخشی از مباحث

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم پیشینه مصلحت در فقه شیعه ۱۳۹۹/۱۱/۰۵ پیشینه مصلحت در فقه شیعه بحث در معنای لغوی و اصطلاحی مصلحت گذشت و معلوم شد در اصطلاح فقه مصلحت معنایی متفاوت از لغت و عرف ندارد. اما آنچه که لازم است درباره آن سخن بگوییم، پیشینه مصلحت در فقه است. ما این را در دو بخش دنبال می‌کنیم؛ یکی پیشینه مصلحت در فقه امامیه است و دیگری در فقه عامه. به هر حال دانستن سیر تطور حضور مصلحت در علم فقه و نزد فقیهان می‌تواند به ما کمک شایانی کند و مسیر را برای ما هموار کند که آیا اساسا ما می‌توانیم از مصلحت به عنوان یک قاعده نام ببریم یا خیر. در فقه اهل تسنن هم

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم مسئله ۲۳- ادله لزوم حجاب زن – دلیل اول: آیات – بررسی آیه دوم: آیه ۵۹ احزاب – معنای لغوی جلباب و ویژگی‌های آن ۱۳۹۹/۱۱/۰۵         خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به آیات بر لزوم پوشش و حجاب و ستر زن بود. در آیه ۵۹ گفته شد که نگاه‌ها به این آیه متفاوت است؛ برخی آن را به کلی بیگانه از بحث پوشش به معنای متعارف و مصطلح می‌دانند؛ برخی آن را نشانه و دال بر اصل حجاب و لزوم آن قلمداد می‌کنند و برخی هم اساساً معتقدند این حتی دلالت بر لزوم ستر وجه و کفین هم می‌کند. ضمن اینکه از نگاه برخی این صرفاً دال بر