دروس

جلسه ۷۹ – PDF جلسه هفتاد و نهم مسئله ۱۸- مقام دوم: تنبیه: حکم نظر به قدمین- ادله جواز- دلیل اول و بررسی آن ۱۳۹۸/۱۱/۳۰           تنبیه: حکم نظر به قدمین درباره الحاق قدمین به وجه و کفین در جواز نظر بحثی واقع شده که آیا قدمین هم مانند وجه و کفین از حرمت نظر استثنا شده‌اند یا خیر. آیا به قدمین ـ چه روی پا و چه کف پا ـ از مرأة اجنبیه می‌توان نگاه کرد؟ همچنین آیا ستر آن بر زن واجب است یا نه؟ یعنی در واقع در این باب دو بحث درباره قدمین مطرح است. در باب صلاة هم مسأله ستر قدمین مورد بحث است؛ اما در باب نظر این بحث مطرح

جلسه ۷۸ – PDF جلسه هفتاد و هشتم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة – قول چهارم- بررسی اشکالات صاحب جواهر ۱۳۹۸/۱۱/۲۹         خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در باب نظر به وجه و کفین قول چهارمی هم در مسأله وجود دارد که البته ماهیتا متفاوت با قول سوم نیست؛ تنها تفاوت آن این است که جواز را علی کراهیة می‌داند. دلیل این قول همان روایات قول سوم است؛ عرض کردیم صاحب جواهر چهار اشکال به این دلیل و این روایات کرده که البته این اشکالات تنها به قول چهارم وارد نمی‌شود، بلکه قابلیت ایراد به قول سوم هم دارد.  بررسی اشکالات صاحب جواهر حالا آیا این اشکالات می‌تواند این تفصیل را

جلسه ۷۷ – PDF جلسه هفتاد و هفتم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة – ادله بررسی قول سوم: (تفصیل بین نظر او و تکرار نظر)- قول چهارم و بررسی آن ۱۳۹۸/۱۱/۲۸         نتیجه مباحث گذشته عرض شد تفصیلی در مسأله جواز نظر به وجه و کفین داده شده و آن این است که نگاه اول به وجه و کفین جایز است، اما تکرار نظر و نگاه جایز نیست. عمده دلیل این تفصیل چند روایت بود که این روایات را ذکر کردیم. عرض کردیم این روایات عمدتاً از نظر سندی مشکل ارسال دارند؛ اما از نظر دلالی هم گفتیم چون در برخی نقل‌ها قید «فی الصلاة» آمده؛ ممکن است بگوییم این روایات

جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة – قول سوم: تفصیل بین نظر او و تکرار نظر ۱۳۹۸/۱۱/۲۷         نتیجه مباحث گذشته در مسأله هجدهم در باب نظر به وجه و کفین من المرأة الاجنبیه امام(ره) در متن تحریر فرمودند که یک قول، قول به عدم جواز است مطلقا؛ یک قول، قول به جواز است مطلقا؛ قول سوم تفصیل بین نظر اول و تکرار نظر که در نظر اول به وجه و کفین از زنان اجنبیه جایز است اما نظر دوم، سوم و چهارم جایز نیست. ما طیّ جلسات بسیار زیاد، آن دو قول را مورد بررسی قرار دادیم و به تفصیل ادله اینها ذکر

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- طایفه یازدهم- دلیل سوم- دلیل چهارم ۱۳۹۸/۱۱/۲۱         طایفه یازدهم  در روایات یک طایفه دیگر هم مورد استدلال قرار گرفته برای جواز نظر به وجه و کفین؛ یعنی طایفه یازدهم که روایاتی است که در باب ستر صلاتی وارد شده است. ما بعضا در لابه‌لای مباحث گذشته به این روایات اشاراتی داشتیم و گاهی آنها را به عنوان مؤید ذکر می‌کردیم.  لکن گروهی این روایات را مستقلا مورد استناد قرار داده‌اند برای جواز نظر به وجه و کفین. این روایات در باب نماز مرأه وارد شده است. آنچه

جلسه ۷۴ – PDF جلسه هفتاد و چهارم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- بررسی دو اشکال در مورد روایت فضیل بن یسار ۱۳۹۸/۱۱/۲۰           خلاصه جلسه گذشته تا اینجا از دلیل دوم بر جواز نظر به وجه و کفین تقریبا همه روایاتی که مورد استدلال قرار گرفتند ذکر شد. ده طایفه روایت مورد بررسی قرار گرفتند و تقریبا با قاطعیت می‌توان گفت این روایات دلالت بر جواز نظر به وجه و کفین دارند فی الجمله. همه طوایف اینگونه نیستند ولی کثیری از روایاتی که در این طوایف ذکر شد، قابلیت استدلال دارند.  بررسی دو اشکال در مورد روایت فضیل بن

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- طایفه دهم: روایات دال بر جواز نظر به وجه و کفین- بررسی روایات ۱۳۹۸/۱۱/۱۹           ادامه بررسی طایفه دهم بحث ما درباره دلالت طایفه دهم از روایات بر جواز نظر به وجه و کفین بود. چند روایت در این طایفه ذکر شد. بعضی از این روایات در جلسات گذشته مورد رسیدگی قرار گرفت. نوبت رسید به صحیحه علی بن سوید. عرض کردیم یک اشکال کلی به دلالت این صحیحه بر جواز نظر به وجه و کفین ایراد شده و آن اینکه قرائنی در این روایت وجود دارد

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- طایفه دهم: روایات دال بر جواز نظر به وجه و کفین- بررسی روایات ۱۳۹۸/۱۱/۱۶         ادامه بررسی طایفه دهم بحث درباره دلالت طایفه دهم از روایات بر جواز نظر به وجه و کفین بود. ملاحظه فرمودید نسبت به برخی از این روایات اشکالاتی سندا و دلالتا مطرح شده و ما فی الجمله به این اشکالات پاسخ دادیم.  بررسی روایت علی بن سوید روایت دیگر، روایت علی بن سوید است؛ علی بن سوید می‌گوید من به امام رضا(ع) عرض کردم من مبتلا به نظر به زن زیبارو هستم، به

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات– طایفه دهم: روایات دال بر جواز نظر به وجه و کفین- بررسی روایات ۱۳۹۸/۱۱/۱۵         بررسی طایفه دهم بحث درباره روایات طایفه دهم بود؛ چهار روایت در این طایفه ذکر شد. در جلسه قبل روایت اول یعنی روایت علی بن جعفر را مورد بررسی قرار دادیم؛ نتیجه این شد که اگر اشکال دلالی و سندی آن را نهایتا بپذیریم، اما به هر حال با توجه به جهاتی که ما ذکر کردیم، می‌تواند به عنوان مؤید مورد پذیرش قرار گیرد. روایت دوم روایتی بود که وجه و کفین و

جلسه ۷۰ – PDF جلسه هفتادم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات– طایفه دهم: روایات دال بر جواز نظر به وجه و کفین- بررسی روایات ۱۳۹۸/۱۱/۱۴         بررسی طایفه دهم عرض شد طایفه دهم از روایات دلالت بر جواز نظر به وجه و کفین من المرأة الاجنبیه دارد. چند روایت را خواندیم و گفتیم این روایات صراحتا به موضوع جواز نظر مربوط است و دیگر نیازی به انضمام مطلب دیگری برای تتمیم استدلال نیست، لذا به نوعی شاید از بقیه روایات مهم‌تر باشد.  حالا باید ببینیم آیا استدلال به این روایات تمام است یا نه. نسبت به یکایک این روایات اشکالاتی مطرح

جلسه ۶۹ – PDF جلسه شصت و نهم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- طایفه نهم- اشکال دوم به طایفه نهم و بررسی آن- طایفه دهم: روایات دال بر جواز نظر به وجه و کفین ۱۳۹۸/۱۱/۱۳          خلاصه جلسه گذشته عرض شد نسبت به طایفه نهم از روایاتی که مورد استدلال قرار گرفته برای جواز نظر به وجه و کفین یا به تعبیر دیگر استثناء وجه و کفین از حرمت نظر، دو اشکال وارد شده است. اشکال اول را در جلسه گذشته ذکر کردیم و پاسخ دادیم.    اشکال دوم اشکال دوم فقط نسبت به خصوص این طایفه وارد نیست بلکه نسبت

جلسه ۶۸ – PDF جلسه شصت و هشتم مسئله ۱۸- مقام دوم: حکم نظر به دست و صورت اجنبیة- ادله جواز نظر به وجه و کفین- دلیل دوم: روایات- طایفه نهم- بررسی اشکال اول به طایفه نهم ۱۳۹۸/۱۱/۱۲           خلاصه جلسه گذشته بحث در طایفه نهم از روایات بود، روایاتی که دلالت بر جواز نظر به وجه و کفین می‌کند. این روایات با همه تفاوت‌هایی که  بین آنها وجود دارد، نقل شد. عرض کردیم صاحب جواهر تقریبا دو اشکال به این روایات ایراد کرده‌اند؛ اشکال اول این بود که بین این روایات اختلاف است به نحوی که لایرجی جمعه، به گونه‌ای که قابل جمع نیستند. به علاوه اینکه برخی از اینها ضعف سندی دارند و لذا

جلسه ۷۹ – PDF جلسه هفتاد و نهم اجتماع امر و نهی– تنبیهات – تنبیه اول: عبادات مکروهه – راه حل اجمالی محقق خراسانی ۱۳۹۸/۱۱/۳۰   تنبیه اول  تنبیه اول پیرامون عبادات مکروهه است. در جلسه قبل توضیح دادیم که چرا مسئله عبادات مکروهه به عنوان یک تنبیه مورد رسیدگی قرار می‎گیرد و دلیل پرداختن به آن چیست، همچنین اشاره شد که هم قائلین به جواز اجتماع و هم قائلین به امتناع باید مشکلی که در عبادات مکروهه وجود دارد را حل کنند.  قائلین به امتناع قهرا از این باب که این موارد در واقع نقض بر نظر آن‎ها محسوب می‎شود باید به این حل این نکته بپردازند، مثل محقق خراسانی که معتقد است اجتماع حکمین شرعیین فی واحد ممتنع

جلسه ۷۸ – PDF جلسه هفتاد و هشتم اجتماع امر و نهی– تفصیل پنجم و بررسی آن – تبیهات : تنبیه اول ۱۳۹۸/۱۱/۲۹   تفصیل پنجم  تفصیل پنجم در مسئله اجتماع امر و نهی، تفصیل بین نظر عقل و عرف است. یکی از اقوالی که در باب اجتماع امر و نهی مطرح شد این است که آیا اجتماع امر و نهی عقلا و عرفا جایز است یا عقلا و عرفا ممتنع است؟ آن‎هایی که قائل به جواز هستند فرقی بین عقل و عرف نگذاشتند، قائلین به امتناع نیز از این جهت فارقی ندیدند، اما بعضی تفصیل دادند و گفتند: اجتماع امر و نهی از دید عقل جایز است اما از دید عرف ممتنع است لذا بین نظر عقل و نظر

جلسه ۷۷ – PDF جلسه هفتاد و هفتم اجتماع امر و نهی – تفصیل سوم و چهارم و بررسی آن‎ها ۱۳۹۸/۱۱/۲۸   خلاصه جلسه گذشته در مورد اجتماع امر و نهی علاوه بر قول به جواز مطلقا و قول به امتناع مطلقا، تفصیلاتی در مسئله بیان شده است. البته شاید از این تفصیلات بر خلاف ظاهر عنوان تفصیل، تفسیر دیگری شده باشند، زیرا ظاهر تفصیل این است که مثلا در بعضی از مواضع یجوز الاجتماع و در برخی از مواضع لا یجوز الاجتماع، اما تفصیلی که اینجا ذکر شده است در واقع ابتناء قول به جواز و قول به امتناع بر دو مبنای متفاوت است، یعنی بنائا علی قولٍ باید قائل به جواز شویم و بنائا علی قولٍ باید قائل

جلسه ۷۶ – PDF جلسه هفتاد و ششم اجتماع امر و نهی– تفصیلات در مسئله – تفصیل اول و دوم و بررسی آن‎ها ۱۳۹۸/۱۱/۲۷   قول سوم : تفصیل در مسئله تا کنون ادله جواز اجتماع امر و نهی و همچنین ادله امتناع اجتماع را ذکر کردیم. تمام ادله امتناع باطل شد و از میان ادله جواز تنها دلیلی که امام خمینی در این مقام ذکر کردند مورد پذیرش قرار گرفت و باقی ادله مورد خدشه قرار گرفت. پس تا کنون می‎توانیم بگوییم حق در مسئله جواز اجتماع امر و نهی است، لکن به غیر از قول به جواز مطلقا و قول به امتناع مطلقا، تفصیلاتی در مسئله نیز ذکر شده است. برخی از این تفصیلات در واقع در کلمات

جلسه ۷۵ – PDF جلسه هفتاد و پنجم اجتماع امر و نهی– ادله جواز – دلیل ششم – نتیجه ۱۳۹۸/۱۱/۲۱   نتیجه دلیل ششم در دلیل ششم از ادله جواز اجتماع امر و نهی چهار مقدمه ذکر شد، اما نتیجه این چهار مقدمه چیست؟ چگونه از انضمام این چهار مقدمه قول به جواز اجتماع امر و نهی ثابت می‏شود؟ برای اینکه نتیجه و تأثیر این مقدمات در جواز اجتماع امر و نهی معلوم شود،  ابتدا باید یک به یک آنچه در این مقدمات بیان شد را با هم مرور کنیم. مدعا چیست؟ مدعا جواز اجتماع امر و نهی فی واحد است، (البته اگر خاطرتان باشد امام خمینی این عنوان را تغییر دادند و فرمودند: به جای اینکه بگوییم: اجتماع الامر