دروس

جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهل  ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل دوم: روایات – طایفه پنجم – روایت اول و دوم – طایفه ششم – روایت اول – یک اشکال و پاسخ آن – روایت دوم – طایفه هفتم – روایت اول و دوم ۱۴۰۴/۰۲/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله کرامت ذاتی بود و اینکه خداوند متعال، نعمت‌های خاصی را به انسان عطا کرده و امتیاز و شرافت و تکریم خاصی را برای انسان قائل شده است؛ قلمرو این تکریم مطلبی است که بعداً درباره آن سخن خواهیم گفت. گفتیم طوایف مختلفی از روایات بر این معنا دلالت دارد؛ چهار طایفه را در جلسات گذشته ذکر کردیم؛ طوایف دیگری وجود دارد. ما اینها را به عنوان نمونه

جلسه ۶۶ – PDF جلسه شصت و ششم  مسئله ۳ – مطلب دوم: فروع مسئله – فرع دوم – صورت اول – ادله – دلیل اول، دوم، سوم – صورت دوم – ادله – دلیل اول و دوم – صورت سوم ۱۴۰۴/۰۲/۲۰ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مسئله سوم بعد از بررسی اشتراط ولایت جد به حیات یا موت پدر یا عدم اشتراط، دو فرع اصلی ذکر شده است؛ فرع اول که در جلسه گذشته بررسی شد، این بود که اگر جد یا پدر هر کدام اعمال ولایت کند و در این مسئله بر دیگری سبقت بگیرد، قهراً آن عقد نافذ است و لم یبق محل للآخر. فرع دوم مشتمل بر چهار صورت است که صورت چهارم آن هم

جلسه ۱۱۰ – PDF جلسه صد و ده ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال دوم – تقریر دوم و بررسی آن – تقریر سوم ۱۴۰۴/۰۲/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در اشکال دوم از اشکالات مشترک به ادله حجیت خبر واحد بود. اشکال دوم به چند وجه تقریر شده است. تقریر اول از این اشکال در جلسه گذشته ذکر شد و مورد خدشه قرار گرفت. اصل اشکال این بود که این ادله تنها اخبار بی‌واسطه از معصومین (علیهم السلام) را شامل می‌شود و اخبار با واسطه از دایره شمول این ادله خارج‌ هستند. منتها در مورد اینکه چرا اخبار با واسطه از شمول ادله حجیت خارج‌ هستند، گفتیم چند

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دسته دوم ادله – بررسی دلیل چهارم (چهاردهم) – اشکال اول، دوم، سوم و چهارم – دلیل پنجم (پانزدهم) – بررسی دلیل پنجم (پانزدهم) – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۴/۰۲/۱۶   خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل چهارم از دسته دوم از ادله لزوم جبران کاهش ارزش پول مطلقا بود؛ در مقایسه با مجموع دلایلی که برای این ادعا ذکر شده، این دلیل چهاردهم محسوب می‌شود. جلسه گذشته این دلیل را توضیح دادیم؛ با استناد به مطالبی که بعضی از بزرگان در مواضع مختلف ذکر کرده بودند، این نظر را شرح دادیم. محصل این دلیل آن است که اگر کاهش ارزش

جلسه ۱۰۹ – PDF جلسه صد و نهم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال دوم – تقریر اول – بررسی تقریر اول اشکال اول و دوم و سوم ۱۴۰۴/۰۲/۱۶   خلاصه جلسه گذشته اشکال اول از اشکالات مشترک بر ادله حجیت خبر واحد ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت. هفت پاسخ به این اشکال از طرف اعاظم داده شده است که بعضی از این پاسخ‌ها مورد خدشه قرار گرفته‌اند، اما بعضی از این پاسخ‌ها پاسخی است که می‌تواند اشکال اول را مرتفع کند. اشکال دوم اشکال دوم بر ادله حجیت خبر واحد اجمالاً این است که این ادله شامل دسته‌ای از اخبار می‌شود که بدون واسطه از امام

جلسه ۶۵ – PDF جلسه شصت و پنجم  مسئله ۳ – مطلب اول: بررسی اشتراط ولایت جد به حیات پدر – ادله اشتراط – دلیل دوم و بررسی آن – بررسی قول به اشتراط ولایت جد به موت پدر – فروع مسئله – فرع اول – فرع دوم – صور فرع دوم ۱۴۰۴/۰۲/۱۵   دلیل دوم: مقتضای جمع بین دو دسته روایات بحث در ادله اشتراط ولایت جد به حیات پدر بود؛ دلیل اول که روایت خاصه بود، در جلسه گذشته مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه این شد که این دلیل وافی به مقصود نیست. دلیل دوم، مقتضای جمع بین دو دسته از روایات است. ما دو دسته روایت داریم که ملاحظه اینها با یکدیگر نتیجه می‌دهد شرطیت حیات

جلسه ۱۰۸ – PDF جلسه صد و هشتم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال اول – پاسخ هفتم ۱۴۰۴/۰۲/۱۵   پاسخ هفتم بحث در اشکالات مشترک به ادله حجیت خبر واحد بود. اشکال اول را به همراه شش پاسخ از این اشکال ذکر کردیم. همانند پاسخ ششم، این پاسخ هم توسط محقق عراقی به اشکال اول داده شده است. در پاسخ ششم، محقق عراقی از راه استحاله وارد شد. اینکه اگر بخواهد ادله حجیت خبر واحد شامل خبر سید مرتضی شود، چه محذوری دارد، این دیروز بیان شد. اما در پاسخ هفتم، محقق عراقی با ترجیح تخصص بر تخصیص، در دوران امر بین تخصیص و تخصص، در صدد پاسخ

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم  ادله کرامت ذاتی انسان – دلیل دوم: روایات – طایفه سوم – روایت اول، دوم و سوم – طایفه چهارم – روایت اول، دوم، سوم و چهارم ۱۴۰۴/۰۲/۱۴   طایفه سوم عرض کردیم طوایفی از روایات قابل استناد برای اثبات کرامت ذاتی هستند؛ دو طایفه از این روایات را در جلسه گذشته نقل کردیم. طایفه سوم، روایاتی است که به طور کلی نهی از ظلم به همگان کرده است. براساس روایات متعدد، ظلم و ستم و بی‌عدالتی در حق همه انسان‌ها فارغ از عقیده و مذهب و نژاد و قوم، ممنوع شده و جایز نیست؛ مخصوصاً در مسئله ظلم، این عمومیت و شمول نسبت به همه انسان‌ها حتی کفار، کاملاً روشن و

جلسه ۶۴ – PDF جلسه شصت و چهارم مسئله ۳ – مطلب اول: بررسی اشتراط ولایت جد به حیات پدر – ادله اشتراط – دلیل اول: روایت فضل بن الملک – بررسی دلیل اول – اشکال اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم ۱۴۰۴/۰۲/۱۴   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول به اشتراط ولایت جد به حیات پدر بود؛ عرض کردیم یکی از دلایلی که قائلین به اشتراط به آن تمسک کرده‌اند، روایتی است که فضل بن الملک آن را از امام صادق(ع) روایت کرده است؛ روایت این بود: «إِنَّ الْجَدَّ إِذَا زَوَّجَ ابْنَةَ ابْنِهِ وَ كَانَ أَبُوهَا حَيّاً وَ كَانَ الْجَدُّ مَرْضِيّاً جَازَ»؛ اگر جد، دختر پسرش را به دیگری تزویج کند و پدر در قید حیات باشد و

جلسه ۱۰۷ – PDF جلسه صد و هفتم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال اول – پاسخ پنجم – بررسی اشکال سوم به پاسخ پنجم – پاسخ ششم و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۲/۱۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اشکال اول از اشکالات مشترک به ادله حجیت خبر واحد توسط بعضی از بزرگان و اعاظم پاسخ داده شده است. پاسخ پنجم، پاسخی است که محقق خراسانی به این اشکال داده‌اند. محصل پاسخ محقق خراسانی این بود که ما ناچاریم به یکی از این دو راه تن بدهیم: یا بگوییم اطلاق ادله حجیت، همه اخبار از جمله خبر سید مرتضی را شامل می‌شود و تمام اخبار، چه خبرهایی که متقدم بر سید

جلسه ۶۳ – PDF جلسه شصت و سوم  مسئله ۳ – مطلب اول: بررسی اشتراط ولایت جد به حیات پدر – ادله عدم اشتراط – دلیل اول: روایات- طایفه سوم و بررسی آن – دلیل دوم: اولویت و بررسی آن – دلیل سوم: استصحاب و بررسی آن – اشکال اول – اشکال دوم ۱۴۰۴/۰۲/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم اشتراط ولایت جد به حیات پدر بود؛ عرض کردیم طوایفی از روایات مورد استناد قرار گرفته برای اثبات عدم اشتراط. دو طایفه از این روایات را مورد بررسی قرار دادیم. طایفه سوم طایفه سوم روایاتی است که مربوط به تعارض تزویج پدر و تزویج جد در زمان واحد است؛ طبق این روایات (که متعدد است) عقد جد بر عقد

جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال اول – پاسخ چهارم – پاسخ پنجم – اشکال اول و دوم و سوم به پاسخ پنجم ۱۴۰۴/۰۲/۱۴ اشکالات مشترک به ادله خبر واحد بحث در اشکالات مشترک بر همه ادله حجیت خبر واحد بود. عرض کردیم اشکال اول که مشترکاً بر ادله حجیت خبر واحد وارد شده است، این است که اگر ادله حجیت خبر واحد تمام باشد، پس شامل خبر سید مرتضی مبنی بر اجماع بر عدم حجیت خبر واحد هم می‌شود؛ زیرا خبر واحد، هم شامل خبر از امام معصوم و هم غیر آنان است. خبر ثقه و عادل مطلقا حجت است

جلسه ۱۲۸ – PDF جلسه صد و پنجم  حق اول نماز: شناخت حقیقت نماز ۱۴۰۴/۰۲/۱۰   شرح رساله حقوق حق اول نماز: شناخت حقیقت نماز عرض کردیم اولین حق از حقوق نماز این است که انسان حقیقت نماز را بشناسد. معرفت نماز و پی بردن به راز و رمز نماز، اولین حقی است که نماز بر گردن ما دارد. ما تا جایی که می‌توانیم باید نماز را بشناسیم و حقیقت آن را کشف کنیم. جلسه گذشته عرض کردیم نماز یک ظاهری دارد و یک باطنی. یک توضیحی درباره ظاهر و باطن نماز دادیم. گفتیم برای نماز در عبارات و کلمات اوصافی ذکر شده است. که به چند عنوان و وصف که در کلمات بزرگانی مثل امام خمینی(رحمة الله علیه) درباره

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – اشکالات مشترک به ادله خبر واحد – اشکال اول – پاسخ اول – پاسخ دوم – پاسخ سوم – شرح رساله حقوق – حق اول نماز: شناخت حقیقت نماز ۱۴۰۴/۰۲/۱۰   اشکالات مشترک به ادله خبر واحد ادله حجیت خبر واحد که پنج دلیل بودند، مورد بررسی قرار گرفت و اشکالات اختصاصی هر یک از آنها بیان شد. همانطور که قبلاً هم اشاره کرده بودیم و دیروز نیز یادآور شدیم، این ادله علاوه بر اشکالات اختصاصی که متوجه آنها شده است، مبتلا به اشکالات مشترک نیز هستند و اشکالاتی به نحو مشترک بر همه این ادله وارد است. اینکه عرض می‌کنیم مشترک،

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم جبران کاهش ارزش پول – ادله لزوم جبران مطلقا – دسته دوم ادله – دلیل اول (یازدهم) و بررسی آن – دلیل دوم (دوازدهم) و بررسی آن – دلیل سوم (سیزدهم) و بررسی آن ۱۴۰۴/۰۲/۰۹ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا دسته اول از ادله لزوم جبران کاهش ارزش پول را ذکر کردیم؛ دسته اول بر سه نوع بود؛ برخی ناظر به ماهیت پول، بعضی ناظر به کارکرد پول، و نوع سوم با ملاحظه برخی از اوصاف پول مانند قیمی و مثلی بودن مطرح شده بود. مجموعاً تا اینجا ده دلیل که (در مورد بعضی از آنها می‌توانیم) تعبیر طریق را به کار ببریم، ذکر شد و مورد بررسی قرار گرفت که ملاحظه

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد – ادامه بررسی دلیل پنجم – تقریر چهارم – اشکال شیخ انصاری – پاسخ محقق خراسانی – اشکال محقق خراسانی به تقریر چهارم – اشکال اول – اشکال دوم – نتیجه بحث در ادله پنج گانه ۱۴۰۴/۰۲/۰۹ تقریر چهارم تقریر چهارم از دلیل عقلی توسط صاحب هدایة المسترشدین که برادر صاحب فصول است ذکر شده است. ایشان هم به این که با کمک عقل می‌توان حجیت خبر واحد را اثبات کرد، ملتزم شده است. طبیعتاً حکم عقل بعد از ملاحظه اموری و انضمام آ‌ها با یکدیگر حاصل می‌شود. ببینیم حالا به نظر ایشان انضمام چه اموری عقل را به این درک می‌رساند که