پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مروری بر نظرات فقهای گذشته در سه جهت – جهت دوم: عرف – جهت سوم: حکم حاکم ۱۴۰۳/۱۲/۱۵ خلاصه جلسه گذشته درباره سابقه و پیشینه تأثیر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط یا در احکام، (به حسب اختلافی که در تعبیر جدید و تعبیر کتاب‌های فقهی گذشته وجود دارد) گفتیم سه عرصه می‌تواند نمایانگر این تأثیر باشد: ۱. عرصه عناوین ثانویه که به وفور در عبارات فقها قابل ردیابی است. ۲. عرف که در کتاب‌های فقهی و عبارات فقها هم مطرح شده است و یکی از ساحت‎هایی است که مبین تأثیر زمان و مکان است. البته اینطور نیست که هرجا سخن از عرف به میان می‌آید ملازم با مسئله زمان و مکان باشد،

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم  فقها و تأثیر زمان و مکان در احکام – تفاوت بین نظر امام و فقهای گذشته در سه جهت – و عدم انحصار تفاوت در آن – جهت اول: عناوین ثانویه – جهت دوم: عرف ۱۴۰۳/۱۲/۱۴   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا درباره تفاسیر ده‎گانه‎ای که از نظریه تأثیر زمان و مکان در استنباط به عمل آمده و نیز مواردی که امام (رحمة الله علیه) به نوعی به این موضوع پرداختند، مطالبی در حد اختصار بیان کردیم. فقها و تأثیر زمان و مکان در احکام سوالی که اکنون مطرح است و انشالله سعی می‌کنیم به آن پاسخ دهیم این است که آیا این نظریه در گذشته و کتاب‌های فقهی و تاریخ فقه و فقها

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم  مروری بر سخنان امام خمینی درباره نقش زمان و مکان در استنباط – مورد اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم، هفتم ۱۴۰۳/۱۲/۱۳ خلاصه جلسه گذشته طی دو جلسه گذشته ده تفسیر از نظریه تأثیر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط را ذکر کردیم و گفتیم اگر بخواهیم همه اینها را بر یک مدار و ضابطه قرار دهیم و در مقام مقایسه بگوییم اینها از یک منظر به این موضوع پرداخته‌اند، کار دشواری است. چون هر کدام از یک جهت به این موضوع نگریسته و در صدد تبیین این تأثیرگذاری برآمدند. مروری بر سخنان امام خمینی درباره نقش زمان و مکان در استنباط در این مجال لازم است مروری خیلی کوتاه داشته باشیم بر

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم  دیدگاه های کلی درباره تأثیر زمان و مکان – دیدگاه سوم: تأثیر فی الجمله – تفسیرهای مختلف در دیدگاه سوم – تفسیر پنجم – ششم – هفتم – هشتم – نهم – دهم – جمع بندی تفاسیر ده گانه ۱۴۰۳/۱۲/۱۲ خلاصه جلسه گذشته در جلسه گذشته عرض کردیم سه دیدگاه کلی درباره تأثیر زمان و مکان در استنباط وجود دارد. یکی دیدگاه تأثیر تام، دیگری عدم تأثیر و سومی تأثیر فی الجمله، لکن در ذیل دیدگاه سوم، تفسیرهای مختلفی قرار می‎گیرد، یعنی کسانی که قائل به تأثیر زمان و مکان در استنباط هستند فی الجمله، خودشان قرائت‌های مختلفی از این تأثیرگذاری دارند. گفتیم یک اشاره اجمالی و فهرست وار به این تفسیرها خواهیم داشت،

جلسه ۱ – PDF جلسه اول فهرست مباحث – دیدگاه های کلی درباره تأثیر زمان و مکان – دیدگاه اول: تأثیر تام – دیدگاه دوم: عدم تأثیر – دیدگاه سوم: تأثیر فی الجمله – تفسیرهای مختلف در دیدگاه سوم – تفسیر اول – دوم – سوم – چهارم ۱۴۰۳/۱۲/۱۱ مقدمه بحث درباره تاثیر و نقش زمان و مکان در استنباط احکام شرعی است. این عنوان از دهه شصت در برخی از نوشته‎ها، نامه‎ها یا پیام‌های امام رحمة الله علیه مطرح شد و در دایره ادبیات علمی حوزه‌های علمیه قرار گرفت. از همان زمان تفسیرهای متفاوتی از این مطلب به عمل آمد و دیدگاه‌های مختلفی نسبت به آن ابراز شد. بحث‌هایی که طی این جلسات انشالله دنبال خواهیم کرد و در

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – بررسی راه پنجم – بررسی کلام محقق خویی – اشکال اول – اشکال دوم – مقتضای تحقیق در مسئله ۱۴۰۳/۱۲/۰۶   نکته قبل از اینکه به بررسی راه چهارم و پنجم جمع بین روایات بپردازم و اشکالات مرحوم آقای خویی را بررسی کنم، فقط یک نکته‌ای را یادآوری می‌کنم که در جلسه گذشته مورد پرسش واقع شد و آن اینکه دلیلی که در کلام مرحوم آقای خویی برای تفصیل ذکر شد، تمسکاً باطلاقات ادلة النکاح المنقطع بعد فرض انصراف ما دلّ علی اعتبار رضی الأب الی العقد الدائم مورد اشکال قرار گرفت که این

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم  ۵. حجیت خبر واحد – ادله حجیت خبر واحد –دلیل چهارم: سیره عقلاء – ماه رمضان فرصتی برای بازگشت به توحید – وظایف اجتماعی در ماه رمضان ۱۴۰۳/۱۲/۰۶   دلیل چهارم: سیره عقلاء درباره حجیت خبر واحد تا اینجا چند دلیل را مورد بررسی قرار دادیم؛ کتاب، سنت و اجماع. دلیل چهارم که مهم‌ترین دلیل حجیت خبر واحد است، سیره عقلاء می‎باشد. محقق خراسانی این دلیل را به عنوان یکی از وجوه تقریر اجماع ذکر کرده، ولی در واقع این یک دلیل مستقلی است. بسیاری با رد دلایل چهارگانه به این دلیل استناد کردند و این دلیل را مهمترین و قوی‌ترین دلیل بر حجیت خبر واحد می‌دانند. این دلیل از آنجا که

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  مقام دوم: بررسی منشأ بودن کرامت برای حقوق – برخی مصادیق حقوق طبیعی و اختلاف در آن – قیود حقوق طبیعی – قید اول – قید دوم ۱۴۰۳/۱۲/۰۵   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا عرض کردیم حقوق طبیعی برای انسان قابل اثبات است و این حقوق می‌بایست در قوانین به خصوص قانون الهی مورد توجه قرار گیرد؛ به عبارت دیگر، قانون الهی نمی‌تواند با این حقوق در تعارض باشد، مگر جهتی که عرض خواهیم کرد؛ اینکه قانون الهی نمی‌تواند برخلاف حقوق طبیعی باشد. اصل و قاعده است؛ اما استثنائات با یک بیانی قابل توجیه است. برخی مصادیق حقوق طبیعی و اختلاف در آن به مناسبت، اشاره‌ای به بعضی از حقوق طبیعی می‌کنیم و اینکه

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – دلیل دیگر برای راه سوم (قول پنجم) و بررسی آن – راه چهارم و پنجم (قول ششم و هفتم) – مستند راه پنجم – اشکالات محقق خویی – اشکال اول – اشکال دوم – کلام محقق خویی در مورد دو روایت ۱۴۰۳/۱۲/۰۵ دلیل دیگر برای راه سوم (قول پنجم) و بررسی آن نتیجه بررسی‌های راه سوم برای جمع میان روایات این شد که نمی‌توانیم تشریک را بپذیریم. قول به تشریک علاوه بر جمع میان روایات به بیان مذکور، به اصل احتیاط در باب نکاح هم استناد کرده‌اند؛ به عبارت دیگر، از باب احتیاط در