دروس

تفسیر – جلسه سی و دوم – آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ پاسخ به شبهه تنافی _ توجیه برخی روایات _ شمول خطاب نسبت به همه عالمان

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ پاسخ به شبهه تنافی _ توجیه برخی روایات _ شمول خطاب نسبت به همه عالمان ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم آیه ۴۴ مشتمل بر دو بخش است. سخن در بخش اول بود که خداوند متعال عالمان یهود و سران آن‌ها را توبیخ کرد که چرا به برّ امر می‌کنید اما خود به آن عمل نمی‌کنید. موضوع این توبیخ عمل نکردن خود آن‌ها و نسیان خودشان است. یعنی خود فراموشی که به آن مبتلا شدند. نه اینکه بخواهد توبیخ کند چرا در حالی که خود عمل نمی‌کنید مشغول به امر به معروف هستید. گفتیم امر به برّ یک تکلیف است، عمل کردن به برّ و

خارج فقه – جلسه پنجاه و هشتم – مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل دوم روایات: طایفه اول تا چهارم و بررسی آنها – دلیل سوم: سیره معصومین(ع) – دلیل چهارم: سیره متصل به زمان معصوم(ع) 

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل دوم روایات: طایفه اول تا چهارم و بررسی آنها – دلیل سوم: سیره معصومین(ع) – دلیل چهارم: سیره متصل به زمان معصوم(ع)  ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته عرض شد برای جواز سماع و استماع صوت زن توسط مرد نامحرم و نیز سخن گفتن زن با مرد نامحرم و اسماع صوتها للاجانب، ادله‌ای اقامه شده است. دلیل اول دو طایفه از آیات بود که در هر طایفه چند آیه وجود دارد که به آنها اشاره کردیم؛ نتیجه این شد که از آیات می‌توانیم استفاده کنیم سماع و اسماع جایز است. دلیل دوم: روایات در بین روایات هم طوایفی وجود دارد که دلالت بر جواز می‌کند. طایفه

خارج اصول – جلسه پنجاه و هشتم – مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهات مصداقیه – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۸ خلاصه جلسه گذشته در مورد احراز مصداق به وسیله استصحاب و شمول حکم عام نسبت به فرد مشتبه بعد از احراز توسط اصل، عرض کردیم انظار و آراء مختلفی بیان شده است. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و به تفصیل آن را مورد بررسی قرار دادیم. ما با بخشی از فرمایش ایشان موافقت کردیم، لکن با بخش دیگر که مربوط به جریان استصحاب عدم ازلی بود، مخالفت نمودیم. همچنین فرمایش محقق عراقی در این رابطه بیان شد که در نقطه مقابل محقق

تفسیر – جلسه سی و یکم – آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ موضوع توبیخ _ دو احتمال _ حق در مسئله _ شبهه تنافی

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم  آیه ۴۴ _ تفسیر بخش اول _ موضوع توبیخ _ دو احتمال _ حق در مسئله _ شبهه تنافی ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در تفسیر بخش اول آیه ۴۴ سوره بقره بود. بخش اول در واقع توبیخ خداوند متعال نسبت به سران یهود و عالمان آن‌ها بود. ما وجوهی برای توبیخ ذکر کردیم، یعنی اینکه موضوع توبیخ چیست و چرا خداوند آن‌ها را توبیخ می‌کند، احتمالات و وجوهی را ذکر کردیم که چه بسا برخی قابل بازگشت به بعضی دیگر هست. موضوع توبیخ بحثی که جلسه قبل مطرح کردیم به عنوان وجوه هشت گانه توبیخ، مربوط به چرایی توبیخ بود؛ اما این درباره چیستی توبیخ است. در بحث قبل سخن در

خارج فقه – جلسه پنجاه و هفتم – مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل اول: آیات

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم مسئله ۲۹ – ادله جواز سماع – دلیل اول: آیات ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته در مورد شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم و سخن گفتن زن با مرد نامحرم دو دیدگاه وجود دارد؛ یک دیدگاه قائل به عدم جواز است که ادله این دیدگاه مورد بررسی قرار گرفت و در همه آنها خدشه وارد شد. در مقابل، برخی قائل به جواز هستند و چه‌بسا مشهور بین متأخرین هم جواز شنیدن صدای زن توسط مرد نامحرم است و هم جواز سخن گفتن زن با مرد نامحرم. این عده هم بر مدعای خودشان ادله‌ای اقامه کرده‌اند مِن الکتاب و السنة و السیرة. دلیل اول: آیات به چند آیه از قرآن برای جواز استناد شده

خارج اصول – جلسه پنجاه و هفتم – مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی – کلام محقق عراقی و بررسی آن

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی – کلام محقق عراقی و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ خلاصه جلسه گذشته بحث در استصحاب عدم ازلی بود که محقق خراسانی با استناد به آن هم درصدد اثبات حکم عام برای فرد مشکوک بود و هم به کمک آن می‎خواست مصداق مشتبه را احراز کند. ایشان گفتند به مدد استصحاب و همچنین استصحاب عدم ازلی هم می‎توانیم فرد مشتبه را احراز کنیم و هم می‎توانیم آن را مشمول دلیل عام قرار دهیم. گفتیم باید این سخن مورد رسیدگی قرار بگیرد. رسیدیم به اینجا که دو تصویر

تفسیر – جلسه سی ام – آیه ۴۴ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل _ مفردات آیه _ تفسیر بخش اول _ وجوه هشتگانه برای توبیخ

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  آیه ۴۴ _ معنای اجمالی آیه _ ارتباط آیه با آیات قبل _ مفردات آیه _ تفسیر بخش اول _ وجوه هشتگانه برای توبیخ ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ آیه ۴۴: «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ» معنای اجمالی آیه معنای اجمالی آیه این است که خداوند تبارک و تعالی خطاب به عالمان یهود و سران یهودیان میفرماید آیا شما مردم را امر به برّ و نیکی و عمل خیر می‌کنید و خودتان را فراموش می‌کنید در حالی که کتاب تلاوت می‌کنید، آیا تعقل و تفکر نمی‌کنید؟ ظاهر این آیه توبیخ سران یهود است که چرا شما از طرفی دیگران را امر به خیر و معروف می‌کنید در حالی که خودتان به آن

خارج فقه – جلسه پنجاه و ششم – مسئله ۲۹ – پیوند دو موضوع مسأله ۲۹ – ادله حرمت سماع – دلیل دوم: طایفه چهارم و بررسی آن طایفه پنجم و بررسی آن – طایفه ششم و بررسی آن – نتیجه  

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم  مسئله ۲۹ – پیوند دو موضوع مسأله ۲۹ – ادله حرمت سماع – دلیل دوم: طایفه چهارم و بررسی آن طایفه پنجم و بررسی آن – طایفه ششم و بررسی آن – نتیجه ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم جواز سماع و استماع صوت زن نامحرم بود و همچنین عدم جواز اسماع زن صدایش را به نامحرم؛ اینکه شنیدن صدای زن نامحرم طبق نظر برخی حرام است، سخن گفتن و تکلم زن با مرد نامحرم هم حرام است. تا اینجا برخی ادله را ذکر کردیم؛ سخن در روایات بود. گفتیم چند طایفه از روایات مورد استناد قرار گرفته است؛ سه طایفه را ذکر کردیم و معلوم شد هیچ کدام از

خارج اصول – جلسه پنجاه و ششم – مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم مسائل – مسئله دوم: اجمال مخصص – مقام دوم: شبهه مصداقیه – تنبیه دوم: احراز مصداق با اصل در شبهه مصداقیه – ادامه بررسی کلام محقق خراسانی ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در تنبیه دوم پیرامون این مطلب بود که اگر ما نتوانیم در شبهه مصداقیه به اصالة العموم که یک اصل لفظی است استناد کنیم و به عموم عام تمسک کنیم آیا اصلی وجود دارد که اولا در مورد افراد مشکوک، مصداق را برای ما احراز کند و ثانیا آن را مشمول حکم عام قرار دهد یا خیر؟ محقق خراسانی به استناد استصحاب و نیز استصحاب عدم ازلی فرمودند ما هم می‎توانیم مصداق را احراز کنیم و هم می‎توانیم آن فرد

قواعد فقهیه – جلسه بیست و سوم – ادله قاعده _ بررسی مانع مشروعیت قاعده _ پاسخ اول (سید طباطبایی) _ کلام صاحب فصول _ کلام صاحب عناوین

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم ادله قاعده _ بررسی مانع مشروعیت قاعده _ پاسخ اول (سید طباطبایی) _ کلام صاحب فصول _ کلام صاحب عناوین ۱۴۰۰/۱۰/۰۵ خلاصه جلسه گذشته در پایان بحث از ادله اعتبار و مشروعیت قاعده لاحرج، گفتیم شبهه ای مطرح شده که می‌تواند به عنوان مانعی در برابر این ادله موجب خدشه در اعتبار و مشروعیت قاعده لاحرج شود. عمدتا دو مسئله باعث شد این اشکال تولید شود، یکی وجود تکالیف و وظایفی که قطعا حرجی و مشتمل بر مشقت و صعوبت اند در شریعت. و دیگری اینکه بعضی موارد که چندان مشقت و صعوبت محسوب نمی‌شوند و از این تکالیف بسیار آسان تر اند، می‌بینیم که در شریعت نفی شده. آنگاه چطور می‌شود