جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی ام  نفی حرج، رخصت یا عزیمت؟ ۱۴۰۰/۱۱/۱۰ نفی حرج، رخصت یا عزیمت؟ درباره مشروعیت و اعتبار قاعده سرانجام به این نتیجه رسیدیم که این قاعده هم به لحاظ مقتضی مشکلی ندارد و ادله متعدد می‌تواند حجیت آن را اثبات کند و هم به لحاظ عدم مانع در برابر آن مشکلی نیست و لذا دلیل اعتبار و حجیت قاعده تمام است. تبیین نزاع در ادامه این پرسش مطرح می‌شود که نفی حرج و عسر که در شریعت ثابت شده، به چه کیفیتی ثابت شده؟ آیا از قبیل عزیمت است یا رخصت؟ چون هر دو در آن محتمل است. ممکن است نفی حرج از قبیل عزیمت باشد و ممکن است از قبیل رخصت. احتمال اول اینکه

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم  عقد نکاح – اقسام نکاح – نکاح به قصد طلاق و فرق آن با نکاح مسیار – ادله عدم صحت نکاح مسیار – دلیل اول و بررسی آن ۱۴۰۰/۱۱/۱۰ خلاصه جلسه گذشته در بحث از اقسام نکاح که در ابتدای فصل، امام(ره) به آن اشاره کردند، گفتیم به غیر از این دو قسمی که معروف و مشهور است، یک نوع از ازدواج و نکاح اخیراً در بین اهل‌سنت رواج پیدا کرده به نام نکاح مسیار. غرض این بود که موضوعاً معلوم شود نکاح مسیار آیا همان نکاح موقت است یا از انواع نکاح دائم است یا اساسا قسم ثالث محسوب می‌شود. با مقایسه اجمالی که در جلسه گذشته انجام دادیم معلوم شد

جلسه ۷۳ – PDF جلسه هفتاد و سوم مسائل – مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – کلام امام خمینی درمورد قسم دوم خطابات – بررسی راه حل محقق خراسانی و محقق نایینی در قسم دوم ۱۴۰۰/۱۱/۱۰ خلاصه جلسه گذشته در بحث از شمول خطابات شفاهی و نیز غیر شفاهی نسبت به معدومین و غائبین عرض کردیم از آنجا که دو دسته خطاب وجود دارد و هر یک از این دو دسته مواجه با اشکال خاص خودش است، امام خمینی برای هر یک از این دو اشکال یک پاسخ جداگانه‎ای دادند. جلسه گذشته درباره اشکالی که نسبت به خطابات غیر شفاهی مطرح بود و پاسخ امام خمینی مطالبی را بیان کردیم. امام خمینی این مشکل

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم ادله قاعده _ بررسی مانع مشروعیت قاعده _ بررسی راه حل ششم _ راه حل برگزیده ۱۴۰۰/۱۱/۰۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در راه حل هایی بود که برای مشکل مشروعیت قاعده و رفع مانع اعتبار قاعده لاحرج ارائه شده. پنج راه حل مورد بررسی قرار گرفت و اشکالاتی که در آن راه حل ها وجود داشت را متعرض شدیم. راه حل ششم که جلسه گذشته به آن پرداختیم، از طریق تقسیم تکالیف به چهار قسم می‌خوست این مانع و مشکل را رفع کند. ایشان که ادعا فرموده با این راه ماده اشکال قطع خواهد شد، تکالیف حرجیه را به چهار قسم تقسیم کرده اند و در مورد هر یک از این اقسام

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم عقد نکاح – اقسام نکاح – نکاح دائم و منقطع و مسیار – مقایسه نکاح مسیار با دو قسم دیگر ۱۴۰۰/۱۱/۰۹ فصل: فی عقد النکاح و احکامه بحث در بخش اول از مسائل تحریر تمام شد؛ بحث بعدی درباره عقد و احکام عقد است. البته مرحوم سید در عروه این را مؤخر از بعضی مباحث دیگر و در اواخر کتاب نکاح مطرح کرده، لکن ترتیبی که در تحریر رعایت شده، تبعاً لکثیر من الفقها فقها مثل صاحب جواهر و شرایع و امثال اینها، این ترتیب مناسب‌تر است. بالاخره بعد از بیان مقدمات مباحث مربوط به نکاح و نظر و سمع و امثال اینها، قاعدتاً باید درباره اولین مرحله نکاح که عقد و

جلسه ۷۲ – PDF جلسه هفتاد و دوم  مسائل – مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – راه حل امام خمینی در مورد قسم اول خطابات ۱۴۰۰/۱۱/۰۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا خطابات شفاهی شامل غائبین و معدومین می‎شود یا خیر؟ عرض کردیم محل نزاع هیچ یک از آن سه احتمالی که محقق خراسانی مطرح کردند، نیست بلکه همانطور که امام خمینی فرمودند، محل نزاع در یک ملازمه و استلزام است. یعنی اینکه آیا خطابات شفاهی اختصاص به حاضرین در مجلس تخاطب دارد و نسبت به دیگران باید از راه‎های دیگری مثل قاعده اشتراک یا اجماع و امثال آن حکم ثابت شود یا آنکه اختصاص به حاضرین ندارد و شامل غائبین

جلسه ۶۷ – PDF جلسه شصت و هفتم  گوش، دروازه قلب ۱۴۰۰/۱۱/۰۶ شرح رسالة الحقوق درباره حق گوش سخن می‌گفتیم؛ حضرت فرمودند: «وَ أَمَّا حَقُ‏ السَّمْعِ‏ فَتَنْزِيهُهُ عَنْ أَنْ تَجْعَلَهُ طَرِيقاً إِلَى قَلْبِكَ إِلَّا لِفُوَّهَةٍ كَرِيمَةٍ تُحْدِثُ فِي قَلْبِكَ خَيْراً أَوْ تَكْسِبُ خُلُقاً كَرِيماً». جلسه گذشته درباره این حق و اهمیت آن و اینکه گوش و چشم ابزارهای آگاهی و معرفت و شناخت انسان هستند، سخنان و مطالبی را عرض کردیم. حضرت اینجا اشاره می‌کند به نقش گوش و تأثیراتی که در انسان دارد و مراقبتی که انسان باید از گوش داشته باشد. عمده مأموریت گوش به ضمیمه چشم این است که اینها دروازه‌های قلب انسان هستند، دروازه‌های دل انسان هستند؛ اینکه می‌گوییم ابزار آگاهی و معرفت هستند، نه اینکه

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم تتمه: بررسی فقهی آواز زنان – جمع بندی ۱۴۰۰/۱۱/۰۶ خلاصه جلسه گذشته درباره جواز یا حرمت آواز زن یا خوانندگی او بحث می‌کردیم. تا اینجا سه دلیل بر حرمت ذکر شد؛ آیات، روایات و اجماع. معلوم شد که هیچ یک از این ادله دلالت بر حرمت آواز زن از حیث زن بودن و با قطع نظر از عناوین دیگر و امور و مقارنات آن ندارد. این ادله همه مورد اشکال قرار گرفت و گفتیم اینها از موضوع بحث ما بیگانه است؛ چون موضوع، آواز غیرغنائی زن است. این را مکرر هم گفتیم؛ کسی هم نمی‌تواند بگوید آواز از غنا جدایی ناپذیر است؛ صدای خوش، آواز و فراز و فرود صدا می‌تواند به

جلسه ۷۱ – PDF جلسه هفتاد و یکم مسائل – مسئله چهارم: بررسی شمول خطابات شفاهیه نسبت به غائبین و معدومین – کلام امام خمینی ۱۴۰۰/۱۱/۰۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا خطابات شفاهیه شامل غیر حاضرین می‎شود یا خیر؟ یعنی آن ادله‎ای که احکام را بیان کرده، آیا شامل کسانی که در مجلس تخاطب حضور ندارند یا در زمان صدور خطاب موجود نبودند می‎شود یا خیر؟ کلام محقق خراسانی را بیان کردیم و اشکالی که متوجه آن بود نیز بیان شد. نتیجه آن اشکال این بود که هیچ یک از وجوه سه‎ گانه‎ای که ایشان ذکر کردند نمی‎تواند محل نزاع باشد و هر یک مبتلا به یک اشکالی است، لذا برخی محل نزاع را به گونه