دروس

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم مقدمات – مقدمه نهم: تقدم امارات بر اصول عملیه –تقدیم قطع بر اصول عملیه ملاک تقدیم امارات بر اصول عملیه – قول اول: تعارض – بررسی قول اول ۱۴۰۴/۰۷/۱۴   تقدیم قطع بر اصول عملیه بعد از بیان مفاهیمی که اقوال مختلف بر آنها استوار است، اکنون به بررسی این اقوال می‌پردازیم. درباره تخصص، تخصیص، ورود، حکومت، جمع عرفی یا قرینیت عرفیه به طور مختصر مطالبی را عرض کردیم. اکنون بحث در این است که امارات بر اصول عملیه به چه ملاکی مقدم می‌شوند؟ تقدیم قطع بر اصول عملیه روشن است. لذا بحثی درباره ملاک تقدیم قطع بر اصول عملیه نیست. اختلاف در مورد ملاک تقدیم امارات است. اینکه می‌گوییم در مورد قطع و

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم مسئله ۵ – توضیح مسئله – کلام سید – تفاوت‌های عبارت عروه و تحریر -دو احتمال در معنای خیار – احتمال اول – احتمال دوم – معنای خیار در مسئله – دو مقام در مسئله ۱۴۰۴/۰۷/۱۴   مسئله پنجم مسئله ۵: «إذا وقع العقد من الأب أو الجد عن الصغير أو الصغيرة مع مراعاة ما يجب مراعاته لا خيار لهما بعد بلوغهما بل هو لازم عليهما». توضیح مسئله در مسئله پنجم سخن از لزوم یا عدم لزوم عقدی است که توسط جد یا پدر برای صغیر یا صغیره واقع می‌شود؛ بعد از آنکه در مسائل گذشته، اصل ولایت جد و پدر نسبت به دختر و پسر مورد بررسی قرار گرفت و پس از آنکه

جلسه ۶ – PDF جلسه ششم مقدمات – ۳. مفهوم‌شناسی عدالت – جمع‌بندی مقدمه سوم – بازگشت دو معنا به یک معنا – تناسب قاعده با یک معنا – مقدمه چهارم: پیشینه قاعده ۱۴۰۴/۰۷/۱۳ جمع‌بندی مقدمه سوم در مقدمه سوم که پیرامون مفهوم‌شناسی واژه عدالت مطالبی را عرض کردیم، یک مطلب باقی مانده که شاید مرتبط‌ترین بخش این مقدمه با بحث ما همین باشد. این مطلب در واقع یک جمع‌بندی از مقدمه سوم و تلاشی است برای ایجاد تناسب و توافق بین معانی مختلف لغوی یا معانی اصطلاحی و مفاد قاعده. محصل آنچه در معنای لغوی گفته شد، این است که لغویین اجمالاً سه معنا را برای عدالت ذکر کرده‌اند؛ یا به معنای توازن و موازنه و تعادل است، یا

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم مسئله ۴ – مقام دوم: بررسی اشتراط مصلحت – بررسی کلام سید – ادله عدم صحت – دلیل چهارم – وجه اشتراک ادله چهارگانه – حق در مسئله – بررسی اشکال آیت‌الله حکیم ۱۴۰۴/۰۷/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مسئله پنجم عروه، مرحوم سید به مطلبی اشاره کرده که امام(ره) در مسئله چهار تحریر آن را بیان نکرده است. مطلب این است که اگر دو نفر از یک دختر خواستگاری کنند که یکی اصلح از دیگری باشد، اما جد یا پدر به خاطر میل و خواست قلبی خودشان غیر اصلح را مقدم کنند، فی صحته اشکالٌ. گفتیم دو قول در اینجا وجود دارد؛ یک عده با مرحوم سید موافق هستند و همانند ایشان

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم مقدمات – مقدمه نهم: تقدم امارات بر اصول عملیه – نظر محقق خراسانی درباره حکومت – نظر محقق نایینی درباره حکومت و اختلاف او با شیخ در دو موضع – ۵. جمع عرفی ۱۴۰۴/۰۷/۱۳ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد ملاک تقدیم اماره بر اصل، اقوال متعددی وجود دارد. برخی قائل به حکومت هستند، برخی ورود را ملاک تقدیم می‌دانند، برخی جمع عرفی که به دنبال تعارض بین امارات و اصول پیش می‌آید را ملاک تقدیم می‎دانند، برخی هم تفصیل داده‌اند و برخی هم قائل به تخصیص شده‌اند.عرض کردیم مناسب است ابتدائاً راجع به این مفاهیم یک توضیح اشارت ‌گونه داشته باشیم، بعد به بررسی اقوال بپردازیم. درباره تخصص، تخصیص، ورود، اجمالاً مطالبی

جلسه ۱۳۴ – PDF جلسه صد و سی و چهارم راز و نیاز نیکو و طلب با تمام وجود ۱۴۰۴/۰۷/۰۹   شرح رساله حقوق آخرین فراز از این فقره از رسالة الحقوق امام سجاد این است: «وَ حُسْن الْمُنَاجَاةِ لَهُ فِي نَفْسِهِ وَ الطَلَبٍ إِلَيْهِ فِي فِكَاكِ رَقَبَتِكَ الَّتِي أَحَاطَتْ بِهَا خَطِيئَتُكَ واستهلكتها ذنوبك و لا قوة الا بالله». می‌فرماید: و راز و نیاز نیکو با خداوند تبارک و تعالی. در حال نماز می‌گوید باید در دل، راز و نیاز نیکو با خداوند تبارک و تعالی داشته باشد، و از او درخواست کنید که جانت را رها کند؛ آن جانی که خطاها و گناهانت آن را احاطه کرده و به نابودی کشانده است.آخرین فراز در واقع یک نکته‌ای را می‌خواهد

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم مقدمات – ۳. مفهوم‌شناسی عدالت – ب. معنای اصطلاحی – عدالت در نظر فقها – بررسی اقوال پنج‌گانه – اشکالات تفسیر عدالت به ملکه – اشکال اول و بررسی آن – اشکال دوم و بررسی آن – نظر برگزیده ۱۴۰۴/۰۷/۱۲   خلاصه جلسه گذشته در مقدمه سوم راجع‌به مفهوم‌شناسی عدالت، هم از نظر لغوی و هم اصطلاحی بحث کردیم و اصطلاحات علوم و دانش‌های مختلف را اجمالاً بیان کردیم و نهایتاً چون به نوعی به بحث ما مرتبط است، عدالت را از نظر فقها بیان کردیم؛ این اقوال البته ارتباط کمی با بحث ما دارد و لذا در مسئله قاعده تأثیری ندارد؛ لکن در جلسه قبلی بعضی از آقایان گفتند که اگر این اقوال

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم مسئله ۴ – مقام دوم: بررسی اشتراط مصلحت – بررسی کلام سید – اقوال – اشکال آیت‌الله حکیم به سید – ادله عدم صحت – دلیل اول، دوم و سوم ۱۴۰۴/۰۷/۱۲   خلاصه جلسه گذشته مسئله چهارم تحریر به پایان رسید؛ لکن مرحوم سید در ادامه این مسئله، مطلبی را فرموده که خوب است این مطلب هم بررسی شود. محصل بحث ما در مسئله چهارم تحریر این شد که علاوه بر عدم المفسدة، مصلحت هم لازم الرعایة است؛ یعنی ولیّ (پدر یا جد) اگر بخواهد دختر خودش را تزویج کند، صحت این تزویج و نفوذ آن و به تعبیر دیگر ولایت او منوط به رعایت مصلحت است، فضلاً عن عدم المفسدة. اگر ما گفتیم

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم مقدمات – مقدمه نهم: تقدم امارات بر اصول عملیه –  وجه تقدیم اماره بر اصل  – اقوال – تبیین مفاهیم پایه – ۱. تخصص ۲. تخصیص ۳. ورود ۴. حکومت – نظر شیخ انصاری درباره حکومت    ۱۴۰۴/۰۷/۱۲   وجه تقدیم اماره بر اصل موضوع مقدمه نهم، وجه تقدیم اماره بر اصل ملاک تقدیم اماره بر اصل بود. البته ابتدا در مورد این ادعا که «لا نزاع فی تقدیم الامارات علی الاصول»، شبهه‌ای نسبت به استصحاب مطرح کردیم. شبهه این بود که آیا امارات بر استصحاب مقدم هستند یا نه؟ این مورد بررسی قرار گرفت و پاسخ داده شد. حال پس از پذیرش اصل تقدیم امارات بر اصول عملیه، سخن در این است که