نواهی

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۱۷         امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق این آخرین امری است که محقق خراسانی در مباحث مقدماتی این مسئله بیان کرده‎اند. این امر پیرامون اقسام نهی به حسب متعلق نهی است. در گذشته در یکی از مقدمات درباره اقسام نهی به حسب خود نهی مطالبی را عرض کردیم. عرض کردیم، در یک تقسیم نهی به دو قسم مولوی و تنزیهی تقسیم می‏شود، در یک تقسیم، نفسی و غیری، در یک تقسیم، اصلی و تبعی؛ آنجا بحث در این بود که آیا همه این اقسام داخل در محل

جلسه ۴۶ – PDF جلسه چهل و ششم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر نهم – تأسیس اصل در مسئله – مقام دوم: از جهت مسئله فقهی ۱۳۹۹/۰۹/۱۶         خلاصه جلسه گذشته بحث در تأسیس اصل در مسئله بود، عرض کردیم از جهت مسئله اصولی نه به جهت لفظی و نه به جهت عقلی اصلی در مسئله وجود ندارد تا ما در هنگام شک به آن رجوع کنیم البته واضح است که این در فرض عدم دستیابی به دلیل است، (اعم از عموم یا اطلاق) لذا در مسئله اصولی معلوم شد که اصلی نداریم. مقام دوم: از جهت مسئله فقهی از جهت مسئله فرعی فقهی ممکن است یک تفاوتی بین این مسئله و

جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر نهم: تأسیس اصل – بررسی کلام امام خمینی ۱۳۹۹/۰۹/۱۵         خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد تإسیس اصل در مسئله، تارة از جهت مسئله اصولی باید این امر را مورد بررسی قرار داد و اخری از جهت مسئله فرعی فقهی، اما از جهت اصولی نیز گفتیم تارة از جهت عقلی می بایست به بررسی این امر پرداخت و اخری از جهت لفظی. در جهت لفظی و عقلی معلوم شد اگر بحث از کاشفیت یا دلالت یا اقتضاء نهی للفساد را بررسی کنیم، اصلی در مسئله وجود ندارد. از جهت لفظی که کاملا تببیین شد، از جهت عقلی نیز

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر نهم – تأسیس اصل – مقام اول: از حیث مسئله اصولی – جهت عقلی ۱۳۹۹/۰۹/۱۲         خلاصه جلسه گذشته بحث در تأسیس اصل در مسئله اقتضا یا کاشفیت یا دلالت نهی بر فساد بود. عرض کردیم باید این مسئله را دو مقام دنبال کنیم: ۱. از حیث مسئله اصولی. ۲. از حیث مسئله فرعی فقهی. در مقام اول نیز باید در دو جهت موضوع را دنبال کنیم، از جهت لفظی که آیا می‎توانیم اصلی ذکر کنیم که در هنگام شک و نبود دلیل، ما را راهنمایی کند و مرجعیت داشته باشد. نتیجه این بخش این شد که اصلی وجود

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر نهم: تأسیس اصل – مقتضای تحقیق در مسئله – مقام اول: اصولی بودن مسئله – ۱. جهت لفظی ۱۳۹۹/۰۹/۱۱         خلاصه جلسه گذشته بحث در امر نهم بود. موضوع این امر تأسیس اصل در مسئله است. غرض از تأسیس اصل این است که چنانچه دست ما از دلیل کوتاه باشد و نتوانیم دلیلی بر اقتضای نهی للفساد یا عدم آن پیدا کنیم به اصل به عنوان یک مرجع در هنگام شک رجوع کنیم. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و گفتیم ایشان تأسیس اصل را خیلی خلاصه هم از زاویه مسئله اصولی و هم مسئله فرعی فقهی آن هم

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ تنبیه امر هشتم – بررسی قول محقق نایینی – امر نهم: تأسیس اصل – کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۱۰         خلاصه جلسه گذشته در بحث از مجعولیت یا عدم مجعلویت صحت و فساد عرض کردیم اقوال مختلفی وجود دارد، تا اینجا چهار قول را ذکر کردیم، قول محقق خراسانی، قول محقق اصفهانی و امام خمینی، قول به تفصیل بین عبادات و معاملات و قول محقق نایینی مبنی بر تفصیل بین صحت واقعیه و صحت ظاهریه. کلام در قول اخیر بود، به تفصیل نظر محقق نایینی را بیان کردیم، محصل نظر ایشان این است که به طور کلی در موارد امر واقعی

جلسه ۴۱ – PDF جلسه چهل و یکم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ تنبیه امر هشتم – بررسی مجعولیت صحت و فساد – کلام محقق نایینی در تفصیل بین صحت واقعی و ظاهری ۱۳۹۹/۰۹/۰۹         خلاصه جلسه گذشته یکی از اقوالی که در مسئله مجعولیت یا عدم مجعولیت صحت و فساد وجود دارد قول محقق نایینی است. تا اینجا نظر محقق خراسانی و همچنین نظر مختار و برگزیده که تبعا للامام الخمینی و فی الجمله محقق اصفهانی اختیار شده بود را عرض کردیم. دو قول تا اینجا بیان شده است، البته اشکالاتی که متوجه نظر محقق خراسانی بود بیان شد، قول دیگر تفصیل بین عبادات و معاملات است که اشکال این تفصیل با

جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهل آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ تنبیه امر هشتم – بررسی مجعولیت صحت و فساد – بررسی کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۰۸         خلاصه جلسه گذشته بحث در مجعولیت و عدم مجعولیت صحت و فساد بود. عرض کردیم محقق خراسانی تفصیل از جهاتی قائل شدند بین عبادات و معاملات، بین کلی و جزیی، بین فقه و کلام، یعنی این جهاتی است که محقق خراسانی به نوعی برای برخی از آنها در مسئله مجعولیت یا عدم مجعولیت مدخلیت قائل شده است. ما عرض کردیم بعضی از آنچه که محقق خراسانی گفتند محل اشکال است. در مورد عبادات سخن ایشان مبنی بر تفاوت بین مأموربه به امر اولی و بین مأموربه

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر هشتم: تنبیه – بررسی مجعولیت صحت و فساد – بررسی کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۰۵         خلاصه جلسه گذشته بحث در کلام محقق خراسانی درباره مجعول بودن یا عدم مجعولیت صحت و فساد بود. عرض کردیم ایشان می‎فرماید: صحت بنابر تفسیری که متکلمین کردند امری انتزاعی است، اما بنابر نظر فقها تارتا در عبادات ملاحظه می‎شود و اخری در معاملات، زیرا معنای صحت و فساد در عبادات عبارت است از سقوط یا عدم سقوط اعاده و قضا و در معاملات عبارت است از ترتب اثر مقصود یا عدم ترتب اثر مقصود، بنابراین در عبادات مسئله متفاوت با معاملات است، در

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر هشتم – تنبیه – بررسی مجعولیت صحت و فساد – کلام محقق خراسانی و بررسی آن ۱۳۹۹/۰۹/۰۴         خلاصه جلسه گذشته بحث در تنبیهی است که در ادامه امر ششم در کفایه مطرح شده است، این امر با بحث درباره معنای صحت و فساد آغاز شد لکن هدف اصلی از انعقاد این امر و طرح این مقدمه این است که معلوم شود آیا صحت و فساد امور مجعول هستند یا انتزاعی و یا عقلی؟ بخش مقدماتی این مطلب را در جلسه قبل متعرض شدیم اما گفتیم که درباره خود این موضوع چهار قول یا به یک معنا پنج قول

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر هشتم : کلام محقق خراسانی درباره عدم واقعی بودن صحت و فساد و بررسی آن ۱۳۹۳/۰۹/۰۳                       تنبیه امر هشتم: بررسی مجعولیت صحت و فساد عرض کردیم مقدمه ششم به حسب ترتیب کفایه و مقدمه هشتم به حسب ترتیبی که ما ذکر کردیم، درباره معنای صحت و فساد است، هرچند غرض اصلی از ذکر این مقدمه بررسی مجعولیت یا عدم مجعولیت صحت است. ما مقدمه این بحث اصلی را که بررسی معنای صحت و فساد است ذکر کردیم، در جلسه قبل در این باره سخن گفتیم و اقوال و انظار را مطرح کردیم، حال صحبت بر سر این

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر هشتم : معنای فساد – کلام محقق خراسانی – اشکال امام به محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۰۲         امر هشتم: معنای فساد امر ششم از اموری که محقق خراسانی به عنوان مقدمه در این بحث ذکر کرده‎اند درباره معنای فساد است. البته طبق شمارش ما امر هشتم می‎شود، منتهی مهمتر از تبیین معنای صحت و فساد مطلبی است که در ادامه محقق خراسانی به عنوان تنبیه ذکر کرده‎اند، یعنی در واقع در این مقدمه دو مطلب مطرح می‏شود: یکی معنای صحت و فساد و انظاری که در این رابطه وجود دارد، اما این فی الواقع مقدمه است برای ورود به مطلبی

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر هفتم: معنای معامله – کلام محقق خراسانی – اشکال امام خمینی – کلام محقق نایینی و بررسی آن – حق در مسئله ۱۳۹۹/۰۹/۰۱         خلاصه جلسه گذشته در مورد مقصود و مراد از معنای «شئ»، محقق خراسانی در امر چهارم (به حسب شماره‎ مقدمات کفایه) به تبیین معنای عبادت پرداختند و در امر پنجم به طور کلی راجع به کلمه «شئ» و معنای آن سخن گفتند، ولی در واقع در این مقدمه بیشتر مقصود و منظور توضیح کلمه معامله است. به هر حال ما ابتدا نظر محقق خراسانی را ذکر می‎کنیم و بعد درباره آن بحث خواهیم کرد. امر

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر ششم: معنای عبادت ۱۳۹۹/۰۸/۲۸         امر ششم: معنای عبادت محقق خراسانی در این مقام درباره معنای عبادت و معامله دو مقدمه جداگانه و مستقل ذکر کرده‎اند. یعنی معنای عبادت را در امر چهارم و معنای معامله را در امر پنجم در کفایه متعرض شدند، لکن این دو عنوان، یعنی عبادت و معامله در واقع تفسیر معنای «شئ» است که در عنوان اخذ شده است. عنوان این بود که «النهی عن الشئ هل یکشف عن فساده؟»، پس در واقع باید درباره معنای «شئ» که همان عبادت و معامله است اینجا سخن بگوییم. حال ما نیز تبعا للمحقق الخراسانی این دو

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم آیا نهی از شئ کاشف از فساد است یا خیر؟ امر پنجم: معنای نهی – حق در مورد نهی تنزیهی، غیری و تبعی ۱۳۹۹/۰۸/۲۷         خلاصه جلسه گذشته در امر پنجم سخن درباره معنای نهی بود. عرض کردیم اینکه نهی در این عنوان به چه معنا است از این جهت مهم است که به تعیین محل نزاع کمک می‎کند، اینکه ما بحث می‎کنیم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا نه؟ منظور چه نهیی است؟ چون نهی انواع و اقسامی دارد، نهی تنزیهی داریم و نهی تحریمی، نهی مولوی داریم و نهی ارشادی، نهی نفسی داریم و نهی غیری، نهی اصلی داریم و نهی تبعی، اینها اقسام مختلف

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر چهارم: قول دوم و سوم – حق در مسئله – امر پنجم: معنای نهی ۱۳۹۹/۰۸/۲۶         خلاصه جلسه گذشته بحث در امر چهارم بود که موضوعش از این قرار است که دلالت یا کاشفیت یا اقتضاء نهی نسبت به فساد آیا یک بحث لفظی است یا یک بحث عقلی یا اساسا غیر از این دو است و ترکیبی از مباحث عقلی و لفظی است؟ دیروز قول اول را ذکر کردیم که قول محقق خراسانی بود، طبق نظر ایشان این بحث یک بحث لفظی است. قول دوم: عقلی بودن مسئله قول دوم این است که این یک مسئله عقلی است.

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ – ادامه امر دوم (تفاوت دو مسئله) – امر سوم (اصولی بودن مسئله) – امر چهارم ( لفظی یا عقلی بودن مسئله ۱۳۹۹/۰۸/۲۵         ادامه بحث در امر دوم بحث در امر دوم از امور مقدماتی در مسئله اقتضاء نهی یا کاشفیت نهی از فساد بود. در امر دوم درباره تفاوت بین مسئله اجتماع امر و نهی و کاشفیت نهی از فساد بحث می‎کردیم. عرض کردیم وجوهی برای فرق بین این دو مسئله ذکر شده است، سه وجه دیروز مورد اشاره قرار گرفت و معلوم شد این سه وجه نمی‎تواند فرق این دو مسئله را روشن کند. وجه چهارم آن

جلسه ۳۰ – PDF جلسه سی  آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ – امر اول: عنوان بحث – امر دوم: تفاوت این مسMله با مسئله اجتماع امر و نهی ۱۳۹۹/۰۸/۲۴         آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ آخرین موضوعی که در بحث نواهی مطرح می‎شود مسئله اقتضاء نهی نسبت به فساد است. عنوانی که معمولا در کتاب بیان شده است این است که آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ محقق خراسانی طبق روال متعارف خودشان چندین مطلب و چندین امر را به عنوان مقدمه ذکر می‎کرده و نتیجه را بیان می‎کنند. قبل از اینکه آن امور و مقدمات ذکر شود، مطلبی درباره عنوان این بحث باید مورد بررسی

جلسه ۲۹ – PDF جلسه بیست و نهم تنبیهات اجتماع امر و نهی – تنبیه دوم – ثمره بحث خروج از دار غصبی ۱۳۹۹/۰۸/۲۱         ثمره بحث خروج از دار غصبی آخرین بحثی که از مسئله اجتماع امر و نهی باقی مانده مربوط می‎شود به ثمره نزاع در بحث خروج از دار غصبی. محقق خراسانی ثمره‎ای ذکر کردند که این ثمره ضمن اینکه برای این بحث مفید است، در حقیقت ثمره مسئله اجتماع امر و نهی نیز محسوب می‎شود، یعنی در واقع این بحث دو فایده و دو هدف دارد: ۱. ثمره عملی نزاع در مسئله خروج از دار غصبی. ۲. ثمره عملیه مسئله اجتماع امر و نهی. اگر خاطرتان باشد در مقدمه دهم از مقدمات بحث

جلسه ۲۸ – PDF جلسه بیست و هشتم تنبیهات اجتماع امر و نهی – تنبیه دوم – قول ششم (امام خمینی) و ابتناء آن بر نظریه خطابات قانونیه – نظر برگزیده ۱۳۹۹/۰۸/۲۰         خلاصه جلسه گذشته بحث در تنبیه دوم به قول و مبنای امام خمینی رسید. بعد از اینکه اقوال پنج گانه را مورد بررسی قرار دادیم عرض کردیم امام خمینی بر اساس نظریه خطابات قانونیه معتقدند خروج از دار غصبی حرام است و نهی فعلی متوجه به آن شده و مأموربه هم نیست. برای تبیین این قول، نیازمند اشاره به نظریه خطابات قانونیه هستیم. بر اساس این نظریه خطاباتی که در مقام جعل قانون ذکر می‏شوند، به نحو عام بوده و انحلال، به عدد افراد