نکاح

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – بررسی راه سوم (قول پنجم) – اشکال دوم، سوم و چهارم – بررسی اشکال چهارم – راه چهارم (قول ششم) ۱۴۰۳/۱۲/۰۴   خلاصه جلسه گذشته بحث در راه سوم از راه‌های جمع بین روایات متعارض در مورد نکاح باکره رشیده بود؛ این راه را مرحوم آقای خویی فرموده‌اند که مورد بررسی قرار گرفت و اشکال اول نسبت به این راه مطرح شد. خلاصه اشکال اول این بود که روایاتی که ایشان ادعا کرده که اینها دلالت بر تشریک می‌کند، دال بر تشریک نیستند؛ آن چهار روایتی که ایشان ذکر کرده را یک به یک توضیح دادیم

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – بررسی راه سوم (قول پنجم) – اشکال اول ۱۴۰۳/۱۱/۲۹ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم مرحوم آقای خویی در جمع بین روایات مربوط به نکاح باکره رشیده، یک راهی را طی کرده‌ و نهایتاً قائل به تشریک شده‌اند؛ یعنی هم اذن دختر و رضایت او لازم است و هم اذن و رضایت پدر. کلام ایشان را به نحو مبسوط ذکر کردیم؛ محصل کلام ایشان این شد که سه طایفه بر استقلال پدر و اختیارداری او در امر نکاح باکره رشیده دلالت دارد. در مقابل، چهار روایت بر استقلال دختر یا لزوم استیذان از دختر دلالت

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – راه سوم (قول پنجم) – بررسی راه سوم (قول پنجم) ۱۴۰۳/۱۱/۲۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در طرق جمع بین روایات متعارضه در باب نکاح باکره رشیده بود. عرض کردیم دو طایفه روایت در این رابطه وجود دارد؛ یک طایفه دلالت بر لزوم اذن و رضایت پدر دارد و یک طایفه دلالت بر استقلال دختر در امر نکاح و عدم لزوم استیذان. راه‌هایی برای جمع بین روایات ذکر شده است. راه سوم (قول پنجم) که قول به تشریک است، بخشی از آن در جلسه گذشته بیان شد؛ اینکه چگونه بین این روایات باید جمع کرد.

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – راه‌های جمع بین روایات – راه سوم (قول پنجم) ۱۴۰۳/۱۱/۲۷   خلاصه جلسه گذشته بحث در راه‌های جمع بین روایات مربوط به نکاح باکره رشیده بود که آیا نیازمند اذن و اجازه پدر است یا دختر خودش می‌تواند در این امر تصمیم بگیرد و استقلال دارد. ما دو قول، یعنی قول به استقلال دختر و قول به استقلال پدر در امر نکاح باکره رشیده را به همراه ادله آنها ذکر کردیم؛ عمده دلیل هر یک از این دو دیدگاه، روایات بود. عرض کردیم ما با دو طایفه از روایات مواجه هستیم که بر استقلال باکره رشیده در امر نکاح

جلسه ۴۵ – PDF جلسه چهل و پنجم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل سوم: آیه – بررسی دلیل سوم – اشکال اول، دوم، سوم و چهارم ۱۴۰۳/۱۱/۱۵ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم برای جمع بین روایات راه‌حل‌هایی ذکر شده؛ لکن قبل از بیان این طرق جمع، یک دلیل از قول دوم باقی مانده که خوب است آن را بررسی کنیم. گفتیم برای اثبات استقلال پدر در ازدواج باکره رشیده به چند دلیل تمسک شده است؛ دلیل اول اصل بود که مورد مناقشه قرار گرفت. دلیل دوم روایات بود که هفده روایت را نقل کردیم و نتیجه این شد که از میان این

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل دوم: روایات – روایت سیزدهم (روایات مربوط به تعارض نکاح جد و پدر) و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۱/۰۶ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا دوازده روایت برای استقلال ولی در امر نکاح باکره رشیده نقل شد و مورد بررسی قرار گرفت. محصل بررسی‌ها این شد که در میان این روایات، مسلماً برخی روایات که سنداً و دلالتاً قابل قبول باشند، وجود دارند که دلالت بر استقلال ولی دارند. دو سه روایت دیگر باقی مانده که اینها را نقل کنیم و بعد ببینیم چگونه باید میان این روایات جمع کنیم. روایت سیزدهم

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل دوم: روایات – روایت یازدهم و بررسی آن – روایت دوازدهم و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۱/۰۱ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا ده روایت برای قول به استقلال پدر در مورد نکاح باکره رشیده نقل کردیم و اجمالاً آنها را مورد بررسی قرار دادیم؛ نتیجه این شد که از میان این روایات، روایاتی که سنداً و دلالتاً معتبر و خوب باشند، دلالت بر مدعا دارند. چند روایت دیگر باقی مانده که اینها را مورد رسیدگی قرار می‌دهیم و سپس یک جمع‌بندی خواهیم داشت. روایت یازدهم روایت یازدهم، صحیحه یزید کناسی است:

جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهل مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل دوم: روایات – روایت هفتم و بررسی آن – اشکال صاحب جواهر – اشکال محقق حکیم – اشکال محقق خویی – حق در مسئله ۱۴۰۳/۱۰/۲۹   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول به استقلال ولی در امر نکاح باکره رشیده بود؛ عرض کردیم روایاتی برای اثبات این مدعا مورد استناد قرار گرفته؛ تا اینجا شش روایت نقل شد. بعضی از این روایات بر استقلال ولی دلالت دارد، خلافاً لصاحب الجواهر که هم در سند این روایات خدشه کرد و هم در مورد دلالت این روایات اشکالات یا توجیهاتی را بیان

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل دوم: روایات – روایت چهارم و بررسی آن – روایت پنجم و بررسی آن – روایت ششم و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۰/۲۴ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم دلیل دوم قائلین به استقلال ولی در امر نکاح دختر باکره رشیده روایات است؛ سه روایت را در جلسه گذشته نقل کردیم و مورد بررسی قراردادیم. این روایات فی‌الجمله ظهور در استقلال دارند، هر چند صاحب جواهر نسبت به سند و دلالت آنها خدشه کرده و فرموده حتی اگر سند و دلالت آنها هم خوب باشد و کار به معارضه با روایات دال

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل دوم: روایات – روایت اول و بررسی آن – روایت دوم و بررسی آن – روایت سوم و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۰/۲۳   خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله قول به استقلال ولی در امر نکاح باکره رشیده بود؛ عرض کردیم به دو دلیل تمسک شده که صاحب جواهر به آنها اشاره کرده است؛ یکی اصل و دیگری روایات. البته بعضی هم شاید ادعای شهرت یا اجماع کرده‌اند. در مورد اصل عرض کردیم این اصل یعنی استصحاب ولایت پدر در حال صغر، مخدوش است. در مورد روایات، صاحب جواهر فرمودند

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول دوم: استقلال پدر – ادله استقلال پدر – دلیل اول: اصل – بررسی دلیل اول – دلیل دوم: روایات – کلام صاحب جواهر درباره روایات ۱۴۰۳/۱۰/۱۷ قول دوم: استقلال پدر عرض کردیم کسانی که قائل به استقلال باکره رشیده در امر نکاح شده‌اند، ادله‌‌ای برای مدعای خودشان ذکر کرده‌اند؛ این ادله تماماً مورد رسیدگی قرار گرفت و اجمالاً دلالت آنها بر استقلال باکره رشیده در امر نکاح پذیرفته شد. قول دیگر در مقابل این قول، این است که پدر نسبت به باکره رشیده ولایت دارد؛ یعنی او مستقلاً می‌تواند در مورد نکاح دختر باکره رشیده خودش تصمیم بگیرد،

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم  مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل پنجم – بررسی دلیل پنجم – اشکال اول تا چهارم – جمع‌بندی بررسی قول اول ۱۴۰۳/۱۰/۱۶   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا چهار دلیل بر استقلال باکره در امر ازدواج ذکر شد؛ از این چهار دلیل، عمدتاً روایات و فی‌الجمله برخی آیات دلالت بر مدعا دارند؛ البته اصل هم از جهتی ممکن است مورد استناد قرار بگیرد؛ اما اجماع ثابت نشد. دلیل پنجم از دلیل پنجم با دو تعبیر یاد شده، یکی تعبیر «اعتبار» و دیگری «عقل». صاحب جواهر در ابتدای عبارتی، کلمه اعتبار به کار می‌برد و می‌فرماید:

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل سوم: روایات – کلام صاحب جواهر در مورد روایات متعه و بررسی آن – پاسخ صاحب جواهر به اشکال تعارض ۱۴۰۳/۱۰/۱۰ کلام صاحب جواهر در مورد روایات متعه قبل از اینکه دلیل پنجم بر استقلال باکره رشیده در امر نکاح را بیان کنیم، در مورد روایات متعه مطلبی را صاحب جواهر فرموده که تعرض نسبت به آن خالی از فایده نیست؛ چون در بررسی قول به تفصیل بین نکاح موقت و نکاح دائم، می‌توان از آن استفاده کرد. ما در مورد چهار روایتی که خواندیم و برخی روایات دیگر

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل سوم: روایات – روایت شانزدهم – روایت هفدهم – روایت هجدهم – تتمیم استدلال به روایات چهارگانه -بررسی روایات پانزدهم تا هجدهم – دلیل چهارم: اجماع – بررسی دلیل چهارم ۱۴۰۳/۱۰/۰۹ خلاصه جلسه گذشته چند روایت دیگر در باب متعه مورد استناد قرار گرفته برای اثبات استقلال باکره رشیده در امر ازدواج. تا اینجا مجموعاً پانزده روایت را ذکر کردیم؛ روایت پانزدهم، مرسله قماط بود که عرض کردیم مورد استناد قائلین به استقلال باکره قرار گرفته است. چند روایت دیگر هست که اینها را ذکر می‌کنیم و یک‌جا مورد

جلسه ۳۳ – PDF جلسه سی و سوم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل سوم: روایات – روایت سیزدهم و بررسی آن – روایت چهاردهم و بررسی آن – روایت پانزدهم ۱۴۰۳/۱۰/۰۸ روایت سیزدهم تا اینجا روایات متعددی را برای قول به استقلال باکره رشیده در امر ازدواج و عدم لزوم استیذان از ولی ذکر کردیم؛ تمام این روایات از جوامع روایی شیعه نقل شده است. اما یکی دو روایت هست که اثری از آنها در جوامع روایی شیعه نیست و از کتب اهل‌سنت نقل شده؛ اما در کتاب‌های فقهی ما، بعضی از آنها را نقل کرده‌اند. مرحوم علامه در مختلف و شهید

جلسه ۳۲ – PDF جلسه سی و دوم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل سوم: روایات – روایت دهم و بررسی آن – روایت یازدهم و بررسی آن – روایت دوازدهم و بررسی آن ۱۴۰۳/۱۰/۰۳ خلاصه جلسه گذشته تا اینجا ۹ روایت برای اثبات استقلال باکره رشیده در امر ازدواج و عدم نیاز به اذن پدر ذکر شد؛ نتیجه این شد که برخی از این روایات دلالت بر مدعا دارند و برخی سنداً یا دلالتاً نمی‌توانند این مدعا را اثبات کنند. روایت دهم: روایت عمار بن مروان روایت دهم، روایتی است از عمار بن مروان: «عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع)

جلسه ۳۱ – PDF جلسه سی و یکم مسئله ۲ – ۳. بررسی ولایت پدر نسبت به بالغه رشیده باکره – قول اول: استقلال باکره – ادله استقلال باکره – دلیل سوم: روایات – روایت نهم – بررسی روایت نهم – اشکال اول، دوم، سوم و بررسی آنها ۱۴۰۳/۱۰/۰۱ روایت نهم: مرسله قماط بحث در روایاتی بود که برای اثبات استقلال باکره رشیده مورد استناد قرار گرفته است. روایت نهم، مرسله قماط است: «عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَمَّنْ رَوَاهُ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع): جَارِيَةٌ بِكْرٌ بَيْنَ أَبَوَيْهَا تَدْعُونِي إِلَى نَفْسِهَا سِرّاً مِنْ أَبَوَيْهَا أَ فَأَفْعَلُ ذَلِكَ قَالَ نَعَمْ وَ اتَّقِ مَوْضِعَ الْفَرْجِ قَالَ قُلْتُ فَإِنْ رَضِيَتْ بِذَلِكَ قَالَ وَ إِنْ رَضِيَتْ بِذَلِكَ فَإِنَّهُ عَارٌ عَلَى الْأَبْكَارِ». راوی می‌گوید: من