پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید مجتبی نورمفیدی

سوال: در بعضی از احادیث (که از لحاظ سندی هم مشکل دارند ولی به فرض صدور از امام) طعن اهل تصوف دیده می شود، آیا همه متصوفه را شامل می شود یا فقط متّصف به توصیفات در حدیث، مورد طعن امام قرار گرفته است؟ پاسخ: به طور کلی اصطلاح اهل تصوف در زمان صدور روایات با اصطلاح امروزی آن که شعب و فرق بسیاری در آن پدید آمده یکسان نیست.ولی می توان گفت نظر امام علیه السلام به عنوان و اصطلاح نبوده بلکه ناظر به افکار و رفتار و گفتار آنان بوده است و چه بسا این مطلب را آنان که امروز هم به این نام شناخته می شوند یا غیرآنان منطبق باشد.  

سوال: نظر حضرتعالی در خصوص صوفیه سلسله نعمت اللهیه گنابادی که شیعه بوده و به آداب شرع بسیار مقید می باشند چیست؟ پاسخ: به طورکلی انسان ها با هر عقیده ای دارای حقوقی می باشند که بر همگان و به ویژه حاکمان لازم است آنها را رعایت کنند و چنانچه رفتار کسی مزاحم حقوق دیگران باشد مطابق قانون باید جلوی آن گرفته شود. در مورد صوفیه اگر چه برخی عقاید آنان مورد قبول ما نیست ولی این مجوز هتک حرمت و برخورد غیر اخلاقی و غیر انسانی با آنان نیست.

سوال: در احادیثی به پشمینه پوشی انبیاء، پیامبر اسلام، ائمه هدی، فاطمه زهرا و صحابی امامان اشاره شده، پس آیا خرقه پوشیدن صوفیه صحیح است؟ پاسخ: پشمینه پوستی آن بزرگواران به عنوان لباس متعارف طبقه ضعیف جامعه آم روز بوده نه اینکه گفته شود این یک سنت است و باید به آن عمل شود، آنچه امروز به عنوان یکی از مشکلات جامعه اسلامی گریبانگیر مسلمین شده جمود بر برخی سخنان و رفتارهاست که صرفا جنبه تشریفات پیدا کرده و از محتوا خالی می باشد. به طور کلی اسلام با هر نوع تعین مخالف است ولو آنکه به ظاهر زاهدانه باشد. این تعینات باعث دورشدن از حقیقت مکتب اهل بیت علیه السلام و اسلام ناب و باقی ماندن در ظواهر است.

سوال: نظر حضرتعالی در خصوص حفظ اتحاد فرق اسلامی علی الخصوص دوستی با اهل تصوف چیست؟ پاسخ: اتحاد فرقی اسلامی درشرایط کنونی یک از ضروریات است و بزرگان دین نیز بر آن تاکید دارند. در باب دوستی نیز باید توجه داشت که اگر این دوستی موجب تغییر در فکر و اندیشه و رفتار شود می بایست احتیاط شود چه این که طبق احادیث همنشینی موجب تاثیر پذیری است و حتی در حد ورود به یک دکان عطر فروشی یا غیر آن که باعث می شود انسان از بوی آن فضا متاثر شود ولو اینکه فقط داخل آن مکان شده و خارج شود.

سوال: لطفاً وحدت وجود صحیح و مورد تأیید شرع را توضیح فرمائید؟ پاسخ: مسئله وحدت وجود از مشکلات عرفان و فلسفه اسلام است. خلاصه این نظریه به زبان ساده این است که وجود حقییقی صرفا در خداوند منحصر است و سایر موجودات تنها مظاهر و جلوهایی از حضرت باری تعالی می باشند و اگر به آنها موجود اطلاق می‎شود مجازاست. بر این اساس کثرت در این جهان در مظاهر وجود است نه خود وجود. این مطلب با آیات و روایات هم قابل تایید است و لذا مورد قبول شرع نیز می باشد. البته گاهی تفسیرهای نابجایی از این نظریه صورت می گیرد که با کتاب و سنت سازگاری ندارد. بر این اساس نظر صحیح نه منکر کثرت در این عالم

سوال: آیا گفتن ذکر خفی که صوفیان به استناد آیات، سنت و روایت به مریدان خود تلقین می کنند جایز است؟ و چون نامی از خداوند است می توان از آنها ذکر دریافت کرد؟ پاسخ: ذکر خدا نیاز به تلقین ندارد واحتیاج به اجازه از کسی نیست. به طور کلی اذکاری که در روایات وارد شده به شرط آن که مقدمات و ملازمات آن فراهم شود برای ذاکر مفید و موثر است و بعضا دارای آثار وضعی خاصی می باشد.

سوال: آیا فکر مصطلح صوفیان، یعنی تفکر در اسماء خداوند جایز است؟ و یا شرک محسوب میشود؟ پاسخ: با سلام؛ تفکر و تامل در اسماء و صفات و افعال خداوند جایز است و شرک محسوب نمی شود.

سوال: لطفاً عرفان حقیقی را تعریف فرمائید و تفاوت آن را با تصوف بیان کنید؟ پاسخ: عرفان حقیقی عرفانی است بر آمده از اسلام ناب که دین حقیقی است آنچه در این عرفان تعقیب می شود وصول به محبوب و منبع حقیقی هستی است و در این راه می بایست رضایت معشوق جلب شود. جلب رضایت محبوب نیز به پایبندی به آداب ظاهری و سلوک باطنی محقق می شود. بر این اساس التزام به ظواهر شریعت مقدمه سیر و سلوک است و در هیچ مرحله ای از سیر و سلوک نمی توان از ظواهر هر شریعت دست کشید. اما منظور از تصوف در دید اشخاص مختلف است. تصوف طبق تعریف برخی از بزرگان عبارت است از گرفتن حقایق و گفتن

سوال: آیا قبول ولایت امام هشتم، دلیل اثنی عشری بودن است و یا شیعه هشت امامی هم داریم؟ چون بعضی ها صوفیه را بخاطر معروف کرخی هشت امامی می خوانند. پاسخ هرچند ظاهرا بین قبول و ولایت امام رضا علیه السلام و اثنی عشری بودن به حسب ظاهر تفکیک نمیشود ولی در مورد کرخی معروف آنچه مسلم است این است که پدر و مادر وی نصرانی بوده و گفته می شود اسلام آورده است ولی تشیع او مورد اختلاف است و اثبات آن خالی از مشکل نیست.

سوال: آیا صفاتی مانند: صَفَاءِ سِرِّهِ وَ إِخْلَاصِ عَمَلِهِ وَ عَلَانِيَتِهِ وَ بُرْهَانٍ مِنْ رَبِّهِ فِي كُلِّ حَال و صَائِناً لِنَفْسِهِ، حَافِظاً لِدِينِهِ، مُخَالِفاً لِهَوَاهُ، مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاه‏ و اجازه امام برای فقها و مراجع تقلید، لازم است یا فقط اجتهاد نظری کافیست؟ پاسخ: ممکن است کسی با اجتهاد نظری قدرت استنباط احکام را فی الجمله به دست بیاورد ولی آنطور که برخی از بزرگان گفته اند ملکه نورانی اجتهاد بدون صفای باطن و نورانیت قلب حاصل نمی شود. به علاوه کسی می تواند مرجع تقلید و محل رجوع مردم در امر تقلید و زعامت دین قرار یگرد که از این ویژگیها برخوردار باشد همانطور که در رساله های عملیه به آن تصریح شده است.