به مناسبت این ایام لازم دیدم با استناد به روایات اهمیت حرکت عمومی مردم در ایام اربعین را بیان کنم. روایتی از موسی بن جعفر(ع) است که در کامل الزیارات آمده است. امام کاظم(ع) میفرماید: «أَدْنَى مَا يُثَابُ بِهِ زَائِرُ أَبِي عَبْدِاللَّهِ(ع) بِشَطِّ فُرَاتٍ إِذَا عَرَفَ حَقَّهُ وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَايَتَهُ أَنْ يُغْفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّر». کمترین چیزی که به زائر امام حسین(ع) پاداش داده میشود، این است که تمام آنچه که در گذشته به عنوان گناه از او سر زده و آنچه که بعد از آن سر میزند، بخشیده میشود. اما این شرط دارد: «إِذَا عَرَفَ حَقَّهُ وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَايَتَهُ». این خیلی مهم است. خیلیها میگویند با این روایت خیال ما راحت است؛ هر گناهی کردیم بخشیده میشود و از این پس هم هر گناهی کنیم معفوّ است. این برداشت سوء، مشکلات زیادی ایجاد میکند. عدهای لاابالی میشوند و هر کاری که میخواهند میکنند و بعد میگویند ثواب زیارت امام حسین(ع) همه اینها را پاک میکند. این بسیار غلط است؛ من مکرراً در همین درسها و بحثها این را گفتهام که ائمه(ع) کراراً فرمودهاند: ما خودمان به خاطر اعمال خودمان مورد بازخواست قرار میگیریم؛ آن وقت چطور شما با تمسک به ما بازخواست نشوید؟! این مخالف آموزههای دینی است.
بله، کسی که با آشنایی به حق و حرمت و ولایت امام حسین(ع) به زیارت میرود، حتماً تغییر و تحولی در شخصیت او ایجاد میشود. کسی که امام حسین(ع) را ولیّ خودش بداند، معلوم است که بنای او عصیان و مخالفت با خداوند نیست. اهل اطاعت و ولایت است، حق امام حسین(ع) را میشناسد و میداند اینها اسوه و الگو هستند و میداند شیعه امام حسین(ع) چگونه باید زندگی کند، لکن اگر در مسیر با همه تلاش و کوششی که دارد، خطایی از او سر بزند، بخشیده میشود. نه اینکه از ابتدا یک چک سفید داده باشند که با این زیارت هر کاری دلت میخواهد انجام بده، امام حسین(ع) تو را در روز قیامت نجات میدهد. قطعاً اینطور نیست و اگر برخی منبریها این حرفها را میزنند، شما این حرفها را نزنید؛ این حرفها بدآموزی دارد و برای مردم موجب یک سری گمراهیها میشود. علی أی حال ثواب زیارت امام حسین(ع) یک چیز کلی است که از این قبیل ثوابها برای زیارت امام حسین(ع) کم نداریم.
یک سری روایات هم داریم که برای پیاده زیارت کردن امام حسین(ع)، ثوابهای فوق تصور ذکر کردهاند. برای هر قدمی که برای زیارت امام حسین(ع) با پای پیاده برداشته میشود، چه برکات و آثاری ذکر شده است.
برای خصوص زیارة الاربعین هم روایت داریم.
برای اجتماع، روایات زیاد داریم؛ اصلاً اجتماع المسلمین، اجتماع مؤمنین، فی نفسه در اسلام یک ارزش است. شما ببینید چقدر راجع به کارهایی که به شکل اجتماعی انجام میشود، تأکید شده است. برپایی مجالس اهل بیت(ع)، اینکه این مراسمات به صورت اجتماع برگزار شود. ثواب جماعت، حج، عمره، اعمال عبادی که به شکل جمعی واقع میشود، معلوم است که مورد اهتمام شارع مقدس است.
اگر ما این چهار مطلب را کنار هم قرار دهیم، یعنی ۱. اصل ثواب زیارت امام حسین ۲. ثواب پیاده رفتن برای زیارت ۳. زیارت اربعین ۴. مطلوبیتی که اجتماع برای شارع دارد ۵. شرایط کنونی و اهمیتی که در شرایط کنونی این اجتماع پیدا کرده است. این پنج جهت باعث میشود این اجتماع اربعین یک اجتماع مهم باشد. اینکه بحث میشود که به خصوص برای پیاده روی اربعین روایت نداریم، به خصوص برای اربعین و این اجتماع، برای این شکل، لازم نیست که یک روایت خاص و صریح در این مورد داشته باشیم.
من با ملاحظه این پنج جهت عرض میکنم که این حرکت قطعاً مرضی نظر ولیعصر(عج) است و قطعاً رضای شارع در این است. اجتماع با شکوه اربعین، یک تجمع بزرگ انسانی در دنیای معاصر و قدرت نمایی مکتب اهل بیت(ع) است، اعلام حضور جدی همه مسلمانان است. الان تجمعات انسانی در دنیا به مناسبتهای مختلف برگزار میشود و این یک امر عقلائی هم هست. انسان گاهی میبیند که در این فضاهای مجازی اشکالاتی میگیرند که این همه خرج، این همه آدم در این شرایط جمع شوند، این اشکالات نشان میدهد که آنها از اینگونه اجتماعات بیمناک هستند. اینها با این اجتماعات موافق نیستند. این همه اجتماعات ـ چه مذهبی و چه سیاسی ـ در شرق و غرب عالم به طور سالانه برگزار میشود. هیچ کس به اینها اشکال نمیگیرد؛ همین امسال در ایام حج یک فضایی درست شد که با این همه گرفتاری و مشکلات، چرا حج برویم و پول خرج کنیم؟ چرا پولها را به عربستان ببریم؟ یک فضای منفی علیه این حرکتِ لازم و واجب دینی شکل گرفت. در همان ایام این همه سفرهای کذایی به اطراف و اکناف عالم صورت میگرفت اما کسی اعتراض نمیکرد؛ اما یک دفعه بحث حج که پیش آمد، شروع کردند به سر و صدا. الان هم همین طور است؛ میگویند مردم چنین وضعیتی دارند ولی چرا این همه خرج میشود؟ اینها مردم هستند که دارند میروند؛ اکثر بار این سفر روی دوش خودِ مردم است. این یک حرکتی است که بسیار مهم است و باید حمایت و تقویت شود. این اجتماع باشکوه شیعیان و بلکه مسلمین در این ایام، یک قدرتنمایی آشکار مسلمانان در برابر کفار و مسلمانان منحرف و افراطیون مثل داعش است. البته باید مراقب بود که این امر به کارهای واجب ما لطمه نزند؛ به درس و بحث و کارهایی که واقعاً لازم است در آنها اختلال ایجاد نشود. مثلاً یک کسی در مسندی است و میخواهد به مردم خدمت کند؛ چنین اشخاصی همه کارها را رها کنند و بروند، اینطور هم نمیشود. به هر حال باید مراقب این جهت بود. إن شاء الله خداوند به ما توفیق دهد که نام ما جزء زائرین امام حسین(ع) ثبت شود و از برکات آن بهرهمند شویم.
نظرات