فقیه واقعی

امیرالمؤمنین علی علیه السلام می­فرماید: «ألا أخبركم‏ بالفقيه‏ حق‏ الفقيه‏ من لم يرخص الناس في معاصي الله و لم يقنطهم من رحمة الله و لم يؤمنهم من مكر الله و لم يدع القرآن رغبة عنه إلى ما سواه الحدیث.»[۱]

حضرت علی (ع) می­فرماید: فقیه واقعی کسی است که به مردم ترخیص در ارتکاب معصیت ندهد؛ در مقام فتوی دادن این خیلی مهم است اینکه اجازه ندهد معنایش این نیست که بگوید ای مردم از امروز حرام­ها را مرتکب شوید بلکه معنایش این است که با اینکه واقعاً خودش می­داند این عمل حرام است ولی فتوا به جواز می­دهد حال ممکن است انگیزه­هایی هم داشته باشد از جمله اقبال و تشویق و تکریم عده­ای. همچنین مردم را از رحمت خدا مأیوس نکند؛ آن قدر از عذاب خدا و جهنم نگوید و راه را برای بازگشت به خدا ببندد تا مردم از رحمت خدا مأیوس شوند و همچنین مردم را از مکر خدا ایمن نکند یعنی خیال مردم را از مکر الهی راحت نکند (خدا مکر دارد با اهل مکر و به آنها بگوید که خداوند در کمین شماست) و قرآن را رها نکند به سوی چیز دیگر برود یعنی ترویج کند چیزی را که موجب روی گردانی از قرآن شود.

قرآن خیلی مهم است؛ در بین ما طلبه­ها به چه میزان اهتمام به قرآن وجود دارد؟ این مقدار که اهتمام به مفاتیح می­دهیم اهتمام به قرآن می­دهیم؟ این مشکله­ای است که بین ما شیعیان به وجود آمده است متأسفانه؛ عمدتاً انس ما با مفاتیح بیش از انس ما با قرآن است که این قطعاً روش و کار صحیحی نیست. قرائت قرآن، فهم قرآن و انس با قرآن این چیزی است که حتماً باید به آن توجه کرد. حال اگر فقیه رفتاری انجام دهد که باعث شود از قرآن روی گردان شود به غیر قرآن روی بیاورد و دیگران را به این سمت ببرد؛ فقیه واقعی کسی است که این امور را رعایت کند. خداوند انشاء الله ما را در این مسیر قرار بدهد.

[۱]. تحف العقول، ص۲۰۴.