اثر وضعی غیبت و دسیسه برای برادر مومن

امام صادق(ع) می فرماید: لا تغتبّ فتُغتب، ولا تحفر لأخیک حُفرة فتقع فیها، فإنک کما تَدین تُدان[۱].

غیبت نکنید که غیبت شما می شود برای برادر مومنتان چاه نکنید که اگر کسی حفره و چاهی برای برادرش بکند خودش در آن می افتد.

این به طور واضح به اثر وضعی اعمال ما اشاره می کند. از شایع ترین کارهایی که بین ما رواج دارد یکی غیبت است و دیگری سنگ اندازی و مشکل درست کردن برای دیگران. بین ما متاسفانه این زیاد است، راحت درباره دیگران غیبت می کنیم مخصوصا این ایام که زمینه­اش فراهم شده و به راحتی غیبت می شود. مخصوصا بعضی از طلاب؛ آدم تعجب می کند که در مقام سخن برای دفاع از به گمان خودشان ارزش ها به هیچ مرز اخلاقی پایبند نیستند. این اختلاف سلیقه­ها همیشه بوده و هست و خواهد بود و باید هم باشد. هیچ وقت همه نمی توانند یک جور فکر کنند ولی اگر بر این اختلاف ها اخلاق و قانون وشرع حاکم باشد هیچ وقت مشکل پیدا نمی کنیم. این افکار و تضارب افکار باعث تکامل افراد جامعه و خود جامعه به معنای عام و کشور خواهد شد. به راحتی مجوز غیبت برای خودمان فراهم می کنیم و به دیگران نیز مجوز می دهیم. مسائلی که کاملا روشن نیست و نسبت به آن علم نداریم به صورت قطعی و یقینی میگوییم. این ها برخی تهمت و بعضی غیبت است.

«لا تغتب و فتغتب» غیبت نکنید. اگر کسی باب غیبت را باز کند و این شمشیر را از نیام در بیاورد علیه دیگران قهرا این شمشیر از ناحیه دیگران نیز در می آید و آن وقت جامعه می شود محل زد و خورد کلامی و لفظی.

برای یکدیگر چاه و چاله می کنیم و هل می­دهیم یکدیگر را در این چاه ها و چاله ها، ولی غافل از این که کسی که برای برادر مومنش دسیسه می کند که او را در آن گرفتار کند خواه و ناخواه و دیر یا زود خودش در آن چاه گرفتار می شود. خیلی ما دیدیم افرادی که این چنین بودند و چاههایی برای دیگران کندند، عین همان سر خودشان آمد.

این از سنت های الهی است روایات زیادی هم داریم که بر این مسئله دلالت دارد. دامی را برای دیگران پهن کردن، حالا این دام انواع و اقسام دارد. این دنیا می چرخد و چرخ گردون به جایی می رسد که کانه عین همان مسائل نسبت به کسی که خودش این دام را پهن کرده خودش در آن دام گرفتار می شود.

به هر حال اگر مقداری اخلاق و انصاف و شرع را در زندگی خودمان حاکم کنیم خیلی از مشکلات حل می شود.

[۱] بحار ج۷۵ ص ۲۴۹ ح ۱۶.