جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم نتیجه مقدمات پنج گانه – ادای حق نفس از مسیر ادای حق اعضای هفت‌گانه ۱۳۹۹/۰۹/۱۹ نتیجه مقدمات پنج‌گانه پنج مقدمه ذکر کردیم؛ محصل مطالبی که در این پنج مقدمه گفتیم و نتیجه‌ای که از این مقدمات پنج‌گانه می‌گیریم این است که ادای حق نفس انسان، ادای حق خودِ انسانی، جدا از ادای حقوق اعضا و جوارح نیست. اگر انسان می‌خواهد خودش را به نحو کامل تحت بندگی و طاعت خدا قرار دهد، راهش این است که همه قوای حرکتی و ادراکی خود را در این مسیر تنظیم کند. انسان قوایی دارد؛ این قوا هر یک در مرتبه‌ای هستند. چه بگوییم قوای انسانی وجودی جز وجود نفس ندارند، کما ذهب الیه صدر المتألهین،

امام صادق (ع) می‎فرمایند: «لِكُلِّ شَیءٍ دَلیلٌ وَ دَلیلُ الْعاقِلِ التَّفَكُّر»[۱] هر چیزی یک دلیل و راهنمایی دارد و دلیل و راهنمای شخص عاقل تفکر است. منظور از تفکر چیست؟ اینکه این همه در آیات قرآن درباره تفکر سخن گفته شده و دعوت به تفکر و اندیشیدن کرده در موضوعات مختلف، این به چه دلیل است؟ شاید چیزی در حدود پنجاه مورد دعوت به تفکر در قرآن بیان شده، آن هم در یک عرصه‏ها و ساحت‏هایی مثل جهان خلقت، تفکر درباره معاد، تفکر درباره گذشتگان، درباره تحولات تاریخ، «فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصار» قل سیروا فی الارض، موضوعاتی مختلفی در قرآن وجود دارد که دعوت به تفکر درباره آنها شده است و در روایات نیز همینطور است،  روایاتی مانند «تفکر ساعة

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – بررسی عبارت تحریر و عروه ۱۳۹۹/۰۹/۱۹         خلاصه جلسه گذشته در مسأله ۲۲ سخن از مستثنیات حرمت نظر و لمس است؛ عرض کردیم نظر و لمس اجنبیه و اجنبی از سوی شخص غیرمماثل جایز نیست، لکن مواردی استثنا شده از حرمت نظر و لمس. عرض کردیم امام(ره) در مسأله ۲۲ دو مورد را استثنا کرد‌ه‌اند؛ مرحوم سید در عروه در مقام ذکر موارد استثنا، شش مورد را استثنا کرده‌اند. یک اشاره‌ای به تفاوت بین این دو سخن هم داشتیم؛ لکن هم درباره عبارت تحریر و هم در مورد عبارت مرحوم سید ملاحظه‌ای وجود دارد که این را قبل از ورود به

جلسه ۴۹ – PDF جلسه چهل و نهم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ امر دهم: اقسام نهی به حسب متعلق – بررسی کلام محقق خراسانی ۱۳۹۹/۰۹/۱۹         خلاصه جلسه گذشته در مورد اقسام نهی از حیث متعلق و اینکه آیا همه این اقسام داخل محل نزاع هستند یا بعضی از اقسام داخل محل نزاع هستند سخن محقق خراسانی ذکر شد. عرض کردیم اشکالاتی به این کلام وارد شده که این اشکالات بعضا به اصل انعقاد این مقدمه است که ضرورتی برای آن ندیدند و اینکه ربطی به بحثی ندارد، بعضی از این زاویه که نیازی به ذکر این اقسام نیست و بعضی از این زاویه که این بحث اجنبی عن المقام و همچنین

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم مسئله ۲۲- مستثنیات حرمت نظر و لمس – کلام سید و فرق آن با تحریر ۱۳۹۹/۰۹/۱۸         مسأله ۲۲ «يستثنى من حرمة النظر و اللمس في الأجنبي و الأجنبية مقام المعالجة إذا لم يمكن بالمماثل كمعرفة النبض إذا لم تمكن بآلة نحو الدرجة و غيرها، و الفصد و الحجامة و جبر الكسر و نحو ذلك». امام بعد از بیان حکم نظر و لمس اجنبی و اجنبیه، در این مسأله به بیان مستثنیات از حرمت نظر و لمس می‌پردازد. تاکنون فرمودند نظر به اجنبی و اجنبیه ـ با همه حدود و ثغورش ـ و لمس حرام است الا فی هذه الموارد. موارد آن کدام است؟ امام(ره) در اینجا دو مقام

جلسه ۴۸ – PDF جلسه چهل و هشتم آیا نهی از شئ مقتضی فساد است یا خیر؟ نکته ای درباره مقدمه نهم ۱۳۹۹/۰۹/۱۸         خلاصه جلسه گذشته بحث ما درباره اقسام نهی از حیث متعلق آن بود. کلام محقق خراسانی را ذکر کردیم و گفتیم به نظر ایشان کدام یک از این اقسام داخل در محل نزاع است و کدام یک خارج، این اقسام در بحثی که داشتیم مربوط به عبادات بود، همین بحث در مورد معاملات نیز جریان دارد یعنی دیگر نیازی نداریم که یک یک این موارد را در معاملات توضیح دهیم، تقریبا همین اقسام در مورد معاملات نیز جریان دارد. درباره این سخن و مقدمه انظار و آراء گوناگونی بیان شده است که در

جلسه ۴۷ – PDF جلسه چهل و هفتم مسئله ۲۱- نظر به عضو جدا شده – مقام سوم: نظر به ناخن و دندان – بررسی مسأله طبق مبانی مختلف – خاتمه: نظر به عضو پیوندی ۱۳۹۹/۰۹/۱۷         خلاصه جلسه گذشته در مسأله ۲۱ گفتیم در سه مقام باید بحث کنیم؛ مقام اول درباره نظر به عضو مبان به نحو کلی بود. مقام دوم درباره نظر به شعر منفصل بخصوصه و مقام سوم درباره نظر به اجزائی مثل ناخن و دندان است. در دو مقام گذشته بحث به تفصیل صورت گرفت و انظار و اقوال هم مورد تعرض واقع شد. مقام سوم: نظر به ناخن و دندان منفصل اما مقام سوم که درباره نظر به ناخن و دندان