تقارن بهار طبیعت و بهار دلها

امسال در حالی سال شمسی به پایان می‎رسد که در طلیعه آن ماه مبارک رمضان آغاز می‏شود. برای برخی از اولیا خدا ماه رمضان آغاز سال است حقیقتا. روزه داری که در این ماه امساک می‏کند به معنای حقیقی کلمه، هم از اکل و شرب و طعام و هم سایر اعضاء و جوارحش اهل امساک می‎شوند، گوش و چشم و دست و پا، این آغازی برای او محسوب می‎شود. همه قوای پنج‎گانه حسی برای صائم حقیقی باید راه امساک پیش بگیرند و امساک این قوا و اعضا و جوارح بسیار مهمتر است از امساک در اکل و شرب و برخی از امور دیگر، بلکه بالاتر، صائم حقیقی اهل امساک قلبی است، اهل امساک نسبت به خطورات ذهنی است، آنها همه مراتب امساک هستند، انسان‎ها ممکن است فقط نسبت به اکل و شرب روزه باشد اما سایر اعضا و جوارحش ممسک نباشند، مثل قبل هر چیزی را ببینند و بشنوند و زبانشان به هر چیزی بچرخد و دهانشان به هر چیزی باز شود، یک مرتبه بالاتر، برخی حتی ذهن و قلب و خیالشان را نیز کنترل می‎کنند، امساک را به دایره خطورات ذهنی توسعه می‎دهنند، نمی‎گذارند هر چیزی به ذهنشان خطور کند و سوء ظن‎ها احاطه‎شان کند، نمی‎گذارند تخیلات و افکار ناروا آنها را احاطه کند.
موفقیت حقیقی در ماه رمضان واقعا به این است که انسان مراقب خودش باشد در همه ابعاد، یعنی هم سطح مراقبت‎ها و هم عمق مراقبت‎ها را مراقبه کند. بالاخره این یک فرصتی است، در ماه رمضان زمینه و بستر برای مراقبت و امساک فراهم می‎شود. یعنی کأنه یک اردویی است که خداوند متعال برای انسان در سال یک بار قرار می‎دهد که در آن اردو به حظ و لذت ها ی معنوی برسد. در بقیه ماه‎های سال انسان به طور عادی زندگی می‎کند و از تمتعات بهره‎مند می‎شود، به خاطر مواجهاتی که با دنیای پیرامونش دارد ممکن است جدا شدن از برخی از امور برایش سخت باشد، ولو همه حلال، اما زمینه مراقبت و کنترل با عنایت خداوند در ماه رمضان بیشتر می‏شود، خود گرسنگی، خود اینکه هرچه که انسان می‎خواهد ولو حلال، نمی‎تواند استفاده کند، این یک استعدادی برای انسان فراهم می‎کند که ظرفیت روحی خودش را تکامل ببخشد. آن قدرت روحی جز با برخی از این امساک‎ها پدید نمی‎آید. یعنی خداوند یک مقدار فضای متفاوتی را برای انسان ایجاد می‎کند برای جهش و تکامل. از این فرصت باید استفاده کرد، سالی یک بار خداوند، در ماه رمضان انسان را به یک اردوی تربیتی خاص می‎برد، برای همین است که برخی از سالکان الی الله مبدأ سالشان را رمضان قرار می‎دادند، زیرا رمضان بهار قرآن است و بهار زندگی حقیقی است. رمضان است که شکوفه‎های وجود انسان را باز می‎کند و فطرت انسان در آن شکوفا می‎شود. همانطور که سال شمسی و بهار طبیعی باعث می‎شود شکوفه‎ها سرباز کنند و طبیعت طراوتی پیدا کند و از نو زندگی را آغاز کند، رمضان نیز بهار معنوی زندگی انسان است. حال امسال این دو بهار با هم مقارن شدند، بهار ظاهری و بهار باطنی، بهار طبیعی و بهار معنوی، خیلی از ما قدر بهار را در طبیعت نمی‎دانیم، همانطور که قدر بهار را در معنویات نمی‎دانیم. توجه به تقارن این دو بهار خیلی به ما می‎تواند کمک کند، بهار در طبیعت، امیدی برای حرکت و کوشش و تلاش است و بهار معنوی و رمضان فرصتی است برای جبران خطاها و گذشته‎ها، برای آغاز یک زندگی تازه، سلوک صحیح، برای کسب رضایت خداوند متعال و گمان نکنیم که وقت گذشته و نمی‎شود کاری کرد، گمان نکنیم که دیگر ما قادر به تربیت خودمان نیستیم، گمان نکنیم فایده‎ای ندارد، این نوروزها از پس هم می‎آیند و می‎روند و دیر یا زود که چندان دیر نیست، نوروزها و بهارهایی خواهد آمد که هیچکدام از ما در این عالم نیستیم و تبدیل به خاک و پوسیده شدیم اما حقیقت وجودی ما نمی‎پوسد. آن چیزی که باقی می‎ماند روح ما است، با آنچه که کسب کرده. روح ما، هویت ما، شخصیت ما که باقی است و جاودانه می‎ماند در گرو هر چیزی است که کسب کرده، « كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ » ؛ هرچه که کسب کردیم با ماست و تا آخر با ما می‎ماند، خوب یا بد، ممکن است تا به حال کسب ما از دنیا برای زندگی جاودانه خوب نبوده ولی می‎توانیم از صفر دوباره آغاز کنیم، دوباره می‎توانیم سرمایه بیندوزیم، دوباره می‎توانیم ذخائر معنوی خودمان را افزایش دهیم و از آنها به عنوان سرمایه‎ هایی در زندگی ابدی استفاده کنیم. این یک چیزی است که به راحتی فراهم نمی‎شود، حقیقتا باید دلها را از کینه و کدورت‎ها و بدبینی‎ ها خلاص کرد، حقیقتا دوستدار دیگران بود، حقیقتا اهل خیرخواهی بود، به معنای حقیقی کلمه، اهل خدمت به دیگران بود، کمک به دیگران سرمایه جاودانی انسان است، آنچه انسان برای خودش جمع می‎کند اندوخته او نیست، اندوخته و سرمایه انسان هر آن چیزی است که به دیگران می‎دهد اعم از مادی و معنوی، محبت به دیگران، کمک به دیگران، به هر شکلی که انسان از خودش به دیگران عطا می‎کند ولو در حد یک سخن محبت آمیز، ولو در حد یک احوال پرسی و سلام کردن، اینها چیزهای کمی نیست، اینهاست که سرمایه ابدی برای انسان است. انشاء الله خداوند این فرصت را به ما بدهد که از این تقارن استفاده کنیم و اندوخته‎ ها و سرمایه ‎های خودمان را اضافه کنیم.