اهمیت و فضیلت ماه شعبان

چون امروز چهارشنبه است و می‌خواهیم این سنت ترک نشود، روایت کوتاهی تیمناً و تبرکاً و تذکراً هم برای خودم و هم برای شما نقل می‌کنم. تذکر واقعاً برای انسان لازم است؛ گاهی بعضی مطالب را که انسان می‌داند، یادآوری آن لازم است. لذا گاهی باید نصایح و هشدارها و تذکرات ناصحان و معلمان اخلاق را مرور کرد و شنید؛ هر چند دانش انسان افزوده نمی‌شود، اما خود این یادآوری به مراتب مهم‌تر است. حتماً سعی کنید گهگاهی پای سخنرانی‌ها و منابر، در موقع خواندن نوشته‌ها و توصیه‌ها و داستان‌های اخلاقی، این را به عنوان مذکِر برای خودتان قلمداد کنید تا در نفس انسان تأثیر داشته باشد. اینکه من عرض می‌کنم تذکراً، یعنی ان‌شاءالله هم برای خود من مفید است و هم برای شما.
امروز روز اول ماه شعبان است و ماهی است که پیامبر گرامی اسلام(ص) در مورد آن می‌فرماید: «شعبان شهری»، شعبان شهر من است؛ «شَعْبَانَ شَهْرِي رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَنِي عَلَي شهری»، خدا رحمت کند کسی که مرا اعانه و کمک کند بر ماه من. رسول خدا(ص) طلب رحمت می‌کند برای کسی که در ماه رسول خدا(ص)، او را به سبب همین ماه اعانه کمک کند. اعانه رسول خدا(ص) بر این ماه یعنی چه؟ انتساب این شهر و ماه به رسول خدا(ص)، یک رمز و رازی دارد. رمضان ماه خداست، شعبان طبق برخی روایات ماه رسول خداست؛ البته در برخی روایات هم دارد که ماه خداست. وقتی این ماه به او منسوب می‌شود، یعنی یک ماهی است و یک ظرف زمانی است که باید در آن ظرف زمانی به رسول خدا(ص) نزدیک شد؛ تقرب به رسول خدا(ص) پیدا کرد. خود رسول خدا(ص) بیان کرده که چگونه می‌توان این تقرب را تحصیل کرد.
رسول خدا(ص) در روایت دیگری می‌فرماید شعبان ماه من است، پس روزه بگیرید در این ماه برای دوستی و محبت پیامبر خود. روزه بگیرید برای دوستی و محبت پیامبر(ص) و برای تقرب به خداوند تبارک و تعالی. این مطلبی است که امام صادق(ع) از قول امام سجاد(ع) نقل می‌کند که او هم از قول پیامبر(ص)، از آباء و اجدادشان تا می‌رسد به پیامبر(ص). این ماه در حقیقت ماهی است که باید محبت به پیامبر(ص) و آل او در وجود انسان تقویت شود و این مقدمه‌ای است برای تقرب به خداوند؛ بدون محبت و دوستی پیامبر(ص) و آل او، این تقرب حاصل نمی‌شود؛ مسیر تقرب به خداوند از محبت و دوستی و نزدیک شدن به پیامبر(ص) است. اگر انسان به اینجا نزدیک شود، آن تقرب هم حاصل می‌شود. حالا چگونه؟
در یک روایت طولانی کارهایی را که در این ماه باید انجام شود را برشمرده‌اند. روزه برجسته‌ترین آنهاست؛ در روایات خیلی روی روزه این ماه تأکیده شده است. دعا، مناجات، اینها به طور خاص در این ماه مورد تأکید قرار گرفته است، ولی در کنار اینها محبت کردن به یکدیگر، به پدر و مادر، پذیرش عذر دیگران، حل مشکل دیگران، اگر کسی قرضی به کسی داده آن را کم کند، اینها همه جزء اعمال این ماه است. این چیزهایی است که ما از آن غفلت می‌کنیم و آنگونه که باید و شاید به آن توجه نمی‌کنیم. روزه‌، استغفار، صدقه دادن، دعا و مناجات، اینها اعمال مهمی است که در این ماه به آن توصیه شده است؛ ولی آنچه در کنار این موارد مورد تأکید قرار گرفته، اموری است که به سبب آنها منیت‌ها و خودخواهی‌ها را در انسان می‌کشد و از بین می‌برد، اگر روزه بگیریم و استغفار کنیم ولی یک ذره دلمان نسبت به دیگران نرم نشود و با همان تبختر و تکبری که با دیگران برخورد می‌کردیم باز هم برخورد کنیم؛ رعایت همسایه را نکنیم، اهل گذشت و عفو نباشیم، در خانه نسبت به همسر و فرزندان سخت‌گیری‌های بی‌جا کنیم، این باعث تعالی انسان نمی‌شود. از همه چیز و همه کار حرف بزنیم اما در منزل رفتارمان هیچ تغییر نکند، این نشان می‌دهد باید اثری که بگذارد، نگذاشته است؛ معلوم است این باعث تقریب نمی شود.