قال رسول ا.. (ص): «اِنَّ اللّهَ فِى عَوْنِ الْمُؤمِنِ مادامَ الْمُؤْمِنُ فِى عَوْنِ اَخِيهِ الْمُؤْمِنِ».[۱]
تا زمانی که مؤمنی در کار کمک به کار برادر مؤمنش باشد خدا نیز او را کمک میکند.
این خیلی جایگاه مهم و رفیعی است. اگر میخواهیم عون و یاری الهی را شامل حال خودمان کنیم، باید عون دیگران باشیم و یاریگر دیگران باشیم، اینها از آن اموری است که در همین دنیا اثر دارد، این یکی از آن اموری است که آثار وضعی دارد.
مسئله کمک و یاری و دستگیری از مؤمن پاداشی دارد در آخرت که آن به جای خود. وقتی شما به روایات مراجعه میکنید میبینید جایگاهی که برای گره گشایی از کار مردم و حل مشکلات ایشان برای عامل آن کار گفته شده است اصلا قابل تصور نیست. اینکه گفته شده است که از نعمت های خداوند بر انسان این است که بتواند به کسانی که نیازمند او هستند و محتاجند یاری برساند بیجهت نیست. نعمت دانستن این گره گشایی، اینکه کسی بتواند از کار دیگری گرهی باز کند، این یک نعمت است. باز کردن گره از کار دیگران متوقف بر تمکن مالی نیست، بسیاری هستند که اصلا تمکن مالی ندارند، اما اهتمامی که برای حل مشکلات دیگران دارند، آن قدر است که حتی بیش از آنانی که تمکن دارند گره گشایی میکنند وساطت در عون میکنند، وساطت در یاری رساندن میکنند، خودش تمکن ندارد اما واسطه میشود که دیگران این کار را بکنند. اهتمام دارد به رحم، به همسایه، به برادر دینی، به کسانی که میبیند و از وضع آنها مطلع است، این نعمت خدا دانسته شده است، چیزی که سبب میشود خدا او را در زیر یاری و حمایت خودش بگیرد این نعمت نیست؟ کاری که سبب میشود که شخص در آخرت در درجات رفیع جای بگیرد این نعمت نیست؟
عون دیگران در دلش چند کار دیگر هم دارد، بالاخره شاد کردن دل دیگران، ایجاد گشایش در کار دیگران باعث می شود دلهایی نسبت به او نرم شود و در حق او دعا کنند، دلسوز او شوند و پیوندهای اجتماعی تقویت میشود و کمالات روحی برای افراد جامعه ایجاد میشود، این از خود گذشتن، اینکه انسان فقط به فکر خودش نباشد و خود محوری نداشته باشد و همّ و غم دیگران را داشته باشد، خودش کمال معنوی و روحی است. کسی که صبح تا شب به دنبال بر آورده کردن حاجتها و نیازهای خود و خانواده خودش باشد، غیر از جنبههای مالی که یک بحث دیگری دارد، اصلا نفس اینکه این مدار زندگی و مدار نگرشش خودش و خواستههای خودش باشد یک سقوط اخلاقی است. عون دیگران یکی از مهمترین آثارش (البته به شرط اینکه ازروی ریا وتظاهر نباشد که نه تنها ارزش ندارد، بلکه خودش بیشتر باعث سقوط میشود) کمال اخلاقی است. عون دیگران واقعا از روی اخلاص به خاطر خدا و به خاطر انگیزهای انسانی مثل محبت و مهر و محبت باعث رشد معنوی انسان میشود. این کلام و سخن رسول خدا است که کسی که به دیگران یاری برساند و به برادر دینیش یاری برساند، خدا عون او میشود و یاریگر او میشود.
اینکه انسان کاری کند خدا را حامی خود و عون خودش قرار دهد، اینکه از داشتههای خودش عبور کند و به مشکلات دیگران فکر کند، در کنار آن پاداشهای اخروی آثار بسیاری دارد و این چیز کمی نیست. اینها نعمت خداست. ما باید از تواناییهایمان در این جهت بهره ببریم. هر کسی در حد و اندازه خودش اهتمام به مشکلات دیگران داشته باشد و برای رفع هم و غم دیگران کوشش کند وکاری کند که عون خداوند را شامل حال خودش قرار بدهد.
[۱] بحار الانوار، ج۴۷، ص ۳۱۲.
نظرات