امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرمایند:
یَا ابْنَ آدَم، إنَّكَ لا تَزالُ بَخَیْر ما دامَ لَكَ واعِظٌ مِنْ نَفْسِكَ، وَما كانَتِ الْمُحاسَبَهُ مِنْ هَمِّكَ، وَما كانَ الْخَوْفُ لَكَ شِعاراً[۱].
ای فرزند آدم همواره در عافیت و خیر باقی خواهی ماند به شرط آن که:
- مادامی که از درون خودت واعظی باشد که تو را پند دهد. واعظ درونی بهترین واعظ است، زیرا اعلم از همه وعاظ به ما می باشد. ما به درون تاریک و گوشه های باریک اخلاق و شخصیت و انگیزه های یکدیگر واقف نیستم؛ اما واعظ درونی مثل کسی است که به تمام حالات نفس آگاه است و می داند این کار چرا انجام داده می شود و چرا این حرف زده می شود، منشأ خیر دارد یا شر دارد، آیا از استکبار است یا خیرخواهی؟ لذا خیلی مهم است که به نداهای واعظ درونی و وجدانمان که ما را گاهی متنبه می کنند و هشدار می دهند بیش از همه چیز گوش دهیم و مراقب باشیم که خودمان این صداها را خفه نکنیم و بی اعتنایی به آن توصیه و وعظ های این واعظ پنهان آگاه نشود اما اگر زیادی به حرف این واعظ گوش ندهیم او نیز رها می کند و دیگر وعظ نمی کند، اگر دو سه بار وعظ کرد و وجدان آدمی معذب شد اثر دارد ولی اگر این واعظ خفه شد کم کم هشدارهای او نیز خاموش می شود و خبری از وعظ های درونی نیست و آن وقت خیلی از کارها راحت انجام می شود.
- مادامی که نفست را نسبت به کارهایی که می کند محاسبه کنی. این همّ تو باشد که حساب و کتاب از خودت بکشی.
۳. مادامی که ترس از عاقبت از امور سر لوحه کارهایت باشد و به عاقبت امور فکر کنی.
کسی که این سه را به کار ببندد امیرالمومنین تضمین کرده است که همواره در خیر و عافیت باشد.
[۱] بحارالانوار، ج ۶۷، ص۶۴، ح ۵
نظرات