قالَ الصّادِقُ عليه السلام : «مِنْ دينِ الْأَئِمَّةِ الْوَرَعُ وَ الْعِفَّـةُ وَ الْصَّلاحُ (…اِلى قَوْلِهِ) وَ اِنْتِـظارُ الْفَـرَجِ بِالصَّـبْرِ[۱]»
از راه و رسم ائمه ورع وعفت و پاکدامنی و درستی و از جمله انتظار فرج به سبب صبر است.
راه و رسم ائمه این است که ورع پیشه کنند، پاک دامن باشند و صلاح و درستی اختیار کنند. و نیز انتظار فرج به سبب صبر داشته باشند.
«انتظار الفرج بالصبر» می تواند همان فرج کلی باشد که با ظهور حضرت ولی عصر تحقق پیدا می کند و هم میتواند فرج به معنای لغوی یعنی فرج در مقابل بن بست باشد که انسان با صبر می تواند مشکلات را حل کند.
در معارف ائمه به هر میزان که بر عفت و ورع و تقوا تاکید شده بر صلاح هم تاکید شده است. صلاح یک معنای عامی دارد به معنای درستی که هم عمل صالح را در بر می گیرد و هم راه درست را. این که اگر کسی فکر کند ورع یا عفت به تنهایی برای رسیدن به مقصود کافی است، فکر درستی نیست. بلکه ورع و عفت به ضمیمه صلاح و درستی در کار باعث به سرانجام رسیدن امور است.
هر ورعی و هر عفیفی لزوما اهل صلاح نیست یا به عکس هر کسی که درست حرکت می کند و اهل صلاح است لزوما عفت و ورع ندارد. آن چه که به عنوان راه و رسم ائمه است هر دو است، عفت و ورع و صلاح. ما در برداشت از راه و رسم ائمه متاسفانه یا گزینشی عمل می کنیم یا ناقص عمل میکنیم و آن جامعیتی که باید در فهم سیره اهل بیت باید در نظر بگیریم متاسفانه نداریم.
اما در کنار این ها آن چه که به عنوان راه و رسم ائمه شمرده شده، انتظار الفرج بالصبر است. چه معنای اصطلاحی فرج را در نظر بگیریم که حضرت بیایند و چه معنای لغوی آن را و کلید آن نیز صبر است؛ این جزء راه و رسم ائمه است ما نیز باید این چنین باشیم و انتظار آن فرج کلی را داشته باشیم به انضمام صبر و البته می تواند به معنای لغوی خودش باشد که در مشکلات و گرفتاری ها و بن بست ها با کلید صبر می توانیم امور را آسان کنیم و بن بست ها را بشکنیم و گشایش در امور فراهم کنیم. فرقی نمیکند چه در زندگی شخصی و چه در جامعه. خدا انشاأ الله توفیق ورع و صبر در مشکلات به ما عنایت بفرماید.
[۱] بحارالأنوار، ج۵۲، ص ۱۲۲
نظرات