امام حسن عسگری(ع) می فرماید:
قُولُوالِلنّاسِ كُلِّهُمْ حُسْنا مُؤمِنِهُمْ وَ مُخالِفِهُمْ، أمّا المؤمِنونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ وَ أمّاالْمُخالِفونَ فَيُكَلِّمُهُمْ بِالْمُداراةِ لاِجْتِذابِهِمْ اِلىَ الاْيمانِ[۱].
با دوست و دشمن خوش رفتار و خوش سخن باشید و با خوبی با آن ها سخن بگوید.
تعبیر به مؤمن و مخالف در لسان روایات معنای خاصی دارد (شیعه و غیر شیعه) اما به طور کلی معنای این سخن آن است که با همه چه کسانی که با شما هم عقیده هستند و چه آنها که با شما هم عقیده نیستند به خوبی سخن بگویید. قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا با دوست و دشمن به خوبی سخن بگویید سپس امام حسن عسگری( ع) استدلال می کنند؛ أمّا المؤمِنونَ اینکه چرا با دوستان و مؤمنان باید به خوبی سخن گفت به این جهت است که باعث شادابی و نشاط و انبساط خاطر آن ها میشود أمّا المؤمِنونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ این خوش رویی شما باعث انبساط وجه می شود. مومنین باید با هم با روی خوش و سخن خوش برخورد و گفتگو کنند، اما نسبت به مخالفین باید با مدارا سخن گفت چرا؟ به این دلیل که آن ها به ایمان و حقیقت جذب شوند، لاِجْتِذابِهِمْ اِلىَ الاْيمانِ به این دلیل که به سمت ایمان کشیده شوند.
تأثیر سخن خوش در دوست و دشمن را ببینید. حال ما بر فرض کسی را هم گمراه بدانیم، کسی را فریب خورده بدانیم، فکر کنیم کسی از مسیر مستقیم خارج شده ولی امام حسن عسگری(ع) می فرماید با آن ها با مدارا سخن بگویید تا باعث روی آوردن آن ها به ایمان و احکام الهی شوید.
اگر ما به همین دستور امام حسن عسگری( ع) عمل کنیم، یعنی با یکدیگر خوب سخن بگوییم و در برخورد با مخالفین هم با مدارا سخن بگوییم ببینید چقدر مشکلات حل می شود. اگر میخواهیم مخالفین و گمراهان را هدایت کنیم، اگر میخواهیم کسی را با خودمان همراه کنیم راهش این است نه سبّ و ناسزا و توهین و امثال آن. همان روشی که پیامبر گرامی اسلام(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت در پیش گرفتند و با این روش دلهای مخالفین و مشرکین را به سوی حقیقت جذب کردند.
خدا به ما توفیق دهد که با این لسان، لسان خوب، لسان خوش و نیکو با یکدیگرسخن بگوییم.
[۱] مستدرک الوسائل، ج۱۲، ص۲۶۱.
نظرات