یکی از کارهایی که در ماه رجب در کنار عبادت و زیارت، بسیار با اهمیت است، صدقه و انفاق و کمک به دیگران است؛ این نکته در تعالیم دینی خیلی اهمیت دارد که هر جا که تأکید بر عبادت و بندگی خدا شده، توصیه به دستگیری و کمک به نیازمندان هم شده است. شما ببیند در روایات پیرامون به صدقه چه تعبیراتی وارد شده است، در یک روایتی از امام صادق (ع) وارد شده که خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید: هیچ چیزی نیست مگر اینکه من دیگری را موکل گرفتن آن کردهام إلا صدقه که آن را بدست خودم می‌گیرم، تا جایی که اگر مرد یا زنی خرما یا نصف خرمایی را صدقه دهد، آن را پرورش می‌دهم همانند کسی که کرّه اسب را تربیت و بزرگ می‌کند و چون زمانی که در روز قیامت آن شخص به من می‌رسد، همان صدقه ناچیز را خواهد دید در حالی که مثل کوه احد می‌باشد[۱].
یک دانه خرما یا هسته خرما را خود خداوند می‌گیرد، (البته اگر خالصانه باشد) و پرورش می‌دهد و روز قیامت تبدیل به کوه می‌شود. این خیلی مهم است که خداوند تبارک و تعالی این چنین سخن می‌گوید. اگر یک دانه خرما به کسی صدقه داده شود، ببینید به چه سر انجامی می‌رسد.
ما در آیات قرآن هم داریم: «مَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ في سَبيلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ في کُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ»[۲]؛ مثل کسانی اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند مثل دانه ای است که هفت خوشه از او روییده می‌شود که در هر خوشه صد دانه وجود دارد، ببینید خداوند چگونه انفاق در راه خودش را چند برابر می‌کند! حال صدقه با این همه اهمیت و ارزش، در ماه رجب ارزش غیر قابل تصور می‌کند.
امام صادق (علیه السلام) از امام باقر (علیه السلام) همینطور از پدرانشان تا برسد به امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل می‌کند که امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «هر کسی در ماه رجب بخاطر خدا صدقه دهد، خداوند در روز قیامت در بهشت با چنان ثوابی وی را اکرام می‌کند که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه بر قلب بشری خطور کرده است).
صدقهای که یک دانه خرمای آن به طور معمول کوه احد می‌شود، انفاقی که از یک دانه آن هفت خوشه و در هر خوشه صد دانه می‌روید، این در ماه رجب چه وضعیتی پیدا می‌کند؟ امام (علیه السلام) اینجا در مقام توصیف پاداش صدقه دیگر ده تا و صد تا و کوه احد بیان نکرد، بلکه می‌گوید: چشمی آن را ندیده و گوشی نشنیده و بر قلب بشری خطور نکرده است. در موارد دیگر برای صدقه مثال زد، گفت اندازه کوه احد می‌شود، یک دانه انفاق در راه خدا می‌شود هفت خوشه و هر خوشه صد دانه می‌شود، آنها قابل دیدن و شنیدن هستند و قلب و ذهن بشر می‌تواند آن را درک کند، اما همین صدقه، همان دانه، همان حبه خرما، در ماه رجب به جایی می‌رسد که پاداش و ثواب آن قابل توصیف نیست.
این خیلی مهم است که در مکتب اهل بیت(ع) و اسلام، اینقدر به مردم و حوائج مردم، در کنار عبادت و نماز و روزه و ذکر و زیارت امام رضا (علیه السلام) و زیارت امام حسین (علیه السلام)، اهمیت داده شده است، این دستور العمل مخصوصاً در شرائطی که جامعه ما در آن است، که واقعاً افراد گرفتار بسیاری در آن زندگی می‌کنند، خیلی می‌تواند راه گشا باشد و امیدواریم همه چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی همت کنیم و تا می‌توانیم گره از کار مردم باز کنیم و مشکلی از مشکلات مردم را برداریم تا ان شاء الله بتوانیم فقر را ریشه کن کنیم.
[۱]. وسائل الشیعة، ج۹، ص۳۸۲.
[۲]. بقره: ۲۶۱.
نظرات