ثبت اعمال در لحظات عمر

امیر المؤمنین علی علیه السلام در روایتی می­فرمایند: «إِنَّ عُمُرَكَ عَدَدُ أَنْفَاسِكَ وَ عَلَيْهَا رَقِيبٌ تُحْصِيهَا.»[۱]

امیر المؤمنین خطاب به انسان­ها و بنی آدم می­فرماید: عمر شما همان عدد نفس­های شما می­باشد و بر انفاس شما کسی گماشته شده که این نفس­ها را می­شمارد. حقیقت عمر و دوران عمر یعنی همین لحظه­هایی که ما در آن زندگی می­کنیم. اینکه حضرت می­فرماید عمر تو عدد نفس­های توست این در واقع می­خواهد اشاره به یک امر مهمی بکند که اولاً نفس­های انسان و لحظات عمر انسان حساب و کتاب دارد چون می­فرماید عمر عدد انفاس است و بر این انفاس انسان کسی گماشته شده که آن را حساب می­کند. حال این شمارش و احصاء این نفس­ها برای این نیست که فقط چند نفس کشیده­ای! ثم ماذا؟ بلکه این بدین معنی است که نفس­ها را می­شمارد، کارها و اعمالی را که انسان در لحظات عمرش انجام می­دهد، ثبت می­شود. پس اولین نکته­ای که از این روایت فهمیده می­شود این است که لحظات عمر انسان حساب و کتاب دارد و هر نفسی که انسان می­کشد، حساب و کتاب دارد؛ حال شما حساب کنید که در روز و هفته و ماه و سال این لحظات چقدر است. آن وقت آیا ما این مراقبت را داریم که راجع به لحظه، ­لحظه­ی اعمال و نیات خود دقت کنیم؟

دومین نکته این است که به گذر عمر اشاره می­کند؛ عمر انسان یک عمر محدود است و هر شماره­ای که برای این انفاس گذاشته می­شود یعنی دارد از پیمانه­ی شمارش اعداد انفاس عمر کم می­شود.

پس از این روایت استفاده می­شود که باید قدر تک تک لحظات عمر را دانست. در روایتی از رسول خدا (ص) وارد شده که حضرت(ص) می­فرمایند: یا ابا ذر«کن علی عمرک اشح منک علی درهمک و دینارک» بر سرمایه عمرت دقت و رقبت بیشتری داشته باش تا بر درهم و دینارت. اینقدر که ما حساب اموال خود را می­کنیم، لحظات عمر که بیشتر باید مورد حساب قرار گیرد. در هر صورت امیدواریم خداوند تبارک و تعالی این توفیق را به ما بدهد که بتوانیم لحظه­های عمرمان را هم خوب استفاده کنیم و هم مراقبت کنیم.­

[۱]. غرر الحكم: ۱۵۹، حديث ۳۰۴۶.