نهج البلاغه شناسی

جلسه بیست و چهارم – موانع اعتبار نهج البلاغه – موانع شکلی و محتوایی

جلسه ۲۴ – PDF جلسه بیست و چهارم موانع اعتبار نهج البلاغه – موانع شکلی و محتوایی ۱۳۹۹/۰۲/۱۱   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم هر چند نهج البلاغه مجموعه‎ای از روایات مرسله است ولی اگر مرسلات جزمی سید رضی را معتبر بدانیم ، دیگر مشکلی نخواهیم داشت اما اگر مرسلات جزمی سید رضی را معتبر ندانیم، از راه قرائن و طرقی که از موازین علم رجال محسوب نمی‎شوند، می‎توانیم به حجیت و اعتبار نهج البلاغه قائل شویم. چندین قرینه را دیروز عرض کردیم که این‎ها می‎تواند به نوعی اعتبار نهج البلاغه را در ذهن ما تقویت کند، به این معنا که نزد ما حجت باشد. مثل اینکه در مضامین خطبه‎ها و حکمت‎ها و نامه‎های حضرت علی (علیه السلام) مسئله مطابقت

جلسه بیست و سوم – اعتبار نهج البلاغه – راه حل طبق موازین علم رجال و غیر موازین علم رجال – راه حل تشابه برای الحاق روایات مجهول     

جلسه ۲۳ – PDF جلسه بیست و سوم اعتبار نهج البلاغه – راه حل طبق موازین علم رجال و غیر موازین علم رجال – راه حل تشابه برای الحاق روایات مجهول ۱۳۹۹/۰۲/۱۰   ۱. راه حل طبق موازین علم رجال در جلسه گذشته بحث به این‎جا منتهی شد که ما با اشکال ارسال روایات نهج البلاغه مواجهیم. اگر بخواهیم از راه موازین علم رجال پیش برویم طبیعتا این مانع وجود دارد؛ هرچند طبق آن موازین ممکن است مشکل ارسال را بتوان حل کرد یعنی روایات مسند شوند، اما کار با مسند شدن این روایات تمام نمی‎شود زیرا آن وقت باید برررسی کنیم این اسناد صحیح هستند یا خیر؟ یعنی این‎ها همه مقتضای قواعد علم رجال می باشد. همانطور که گفته

جلسه بیست و دوم – اعتبار نهج البلاغه – بررسی اشکالات محقق تستری – بررسی مشکل ارسال

جلسه ۲۲ – PDF جلسه بیست و دوم اعتبار نهج البلاغه – بررسی اشکالات محقق تستری – بررسی مشکل ارسال ۱۳۹۹/۰۲/۰۹   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم که درباره اعتبار کتاب نهج البلاغه چند شبهه و اشکال اساسی وجود دارد. یکی مسئله ارسال روایات این کتاب است و دیگری برخی شبهات و اشکالاتی است که می‎تواند منجر به تضعیف اعتبار این کتاب شود. چند نمونه از اشکالات را از قول مرحوم محقق تستری ذکر کردیم، گرچه ایشان آن اشکالات را به هدف تضعیف اعتبار این کتاب ذکر نکرده اما به هر حال به عنوان اشکالاتی که در این کتاب وجود دارد، لازمه اش تضعیف اعتبار نهج البلاغه خواهد بود. در جلسه گذشته گفتیم برای اینکه به این شبهات و با

جلسه بیست و یکم – موانع اعتبار نهج البلاغه – بررسی اشکالات محقق تستری      

جلسه ۲۱ – PDF    جلسه بیست و یکم موانع اعتبار نهج البلاغه – بررسی اشکالات محقق تستری        ۱۳۹۹/۰۲/۰۸   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد اعتبار نهج البلاغه اختلاف نظر وجود دارد و بحث‎هایی صورت گرفته است. مهمترین مانع بر سر اعتبار نهج البلاغه مسئله ارسال است که در تمام نهج البلاغه به غیر از ۱۶ مورد، مصدر و منبعی برای این روایات ذکر نشده است و مواردی که منبع و مصدر برایش ذکر شده مرسله ذکر شده است. پس نبود مصادر و مدارک و ارسال روایات و بعضی از امور یک مانع جدی در برابر اعتبار نهج البلاغه است. موانع اعتبار نهج البلاغه اگر بخواهیم مجموعه  این موانع را دسته بندی کنیم چند مانع و اشکال در

جلسه بیستم – اعتبار نهج البلاغه – اشکالات محقق تستری – انظار و آراء درباره اعتبار نهج البلاغه

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیستم اعتبار نهج البلاغه – اشکالات محقق تستری – انظار و آراء درباره اعتبار نهج البلاغه ۱۳۹۹/۰۲/۰۷   خلاصه جلسه گذشته بحث درباره اعتبار نهج البلاغه است و دلیل اینکه از این موضوع باید بحث کنیم را بیان کردیم. تفاوت بین بحث از اعتبار نهج البلاغه و بحث از انتساب نهج البلاغه به حضرت علی(علیه السلام) بیان شد و گفتیم که این‎ها دو موضوع متفاوت می‎باشند. همچنین اهمیت بحث از اعتبار نهج البلاغه مورد اشاره قرار گرفت و گفتیم از آنجا که این کتاب هم در دایره فقه و هم عقاید و هم اخلاق (البته با تاکید بر محور اول) می‎تواند مورد استناد قرار بگیرد، لازم است که درباره اعتبار این کتاب بحث کنیم. درباره

جلسه نوزدهم – اشاره‎ای به مباحث گذشته – تفاوت بحث از انتساب و اعتبار نهج البلاغه – اهمیت بحث از اعتبار نهج البلاغه

جلسه ۱۹ -PDF جلسه نوزدهم اشاره‎ای به مباحث گذشته – تفاوت بحث از انتساب و اعتبار نهج البلاغه – اهمیت بحث از اعتبار نهج البلاغه ۱۳۹۹/۰۲/۰۶   اشاره‎ای به مطالب گذشته در ماه رمضان گذشته در هیجده جلسه، مباحث مقدماتی شناخت نهج البلاغه و آشنایی با بعضی از امور که به نوعی به این کتاب شریف مربوط می‎شود را عرض کردیم. عمده مباحث در جلسات گذشته پیرامون دو اشکال و شبهه تاریخی به این کتاب شریف بود که عبارت بودند از: این کتاب متعلق به سید رضی است یا سید مرتضی؟ یعنی به کدام یک از این دو استناد دارد. آیا این کتاب توسط سید رضی یا سید مرتضی نوشته شده؛ یعنی وضع و جعل خود این‎ها است یا انتساب

جلسه هشتم – ادله منکرین استناد نهج البلاغه به علی(ع) – دلیل هفتم و هشتم و نهم و بررسی آن ها ۲۲/۰۲/۱۳۹۸

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم ادله منکرین استناد نهج البلاغه به علی(ع) – دلیل هفتم و هشتم و نهم و بررسی آن ها ۱۳۹۸/۰۲/۲۲   خلاصه جلسه گذشته تاکنون شش دلیل از ادله منکرین استناد نهج البلاغه به امیرالمؤمنین(ع) مورد بررسی قرار گرفت و بطلان هر شش دلیل معلوم شد. دلیل هفتم  بعضا در نهج البلاغه مطالب کلامی و فلسفی مطرح شده در حالیکه قطعاً در آن دوران رد پایی از این مسائل و موضوعات دیده نمی‎شود. این مسائل نوعا بعد از ترجمه آثار دانشمندان یونانی و ایرانی به دنیای اسلام و عرب راه پیدا کرده و در کتاب‎های ایشان وارد شده است. آن دوران اصلاً این بحث‎ها و مسائل مطرح نبوده. پس اینکه می‎بینیم در برخی از خطبه‎ها

جلسه سوم -بررسی شبهه دوم – شاهد دوم و سوم و چهارم و پنجم

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم بررسی شبهه دوم – شاهد دوم و سوم و چهارم و پنجم ۱۳۹۸/۰۲/۱۶   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم یکی از شبهات قدیمی که در نوشته‎های برخی از مؤلفین نسبت به نهج البلاغه مطرح شده این است که نهج البلاغه سخنان حضرت علی(ع) نیست، بلکه نوشته‎های سید رضی است و بر خلاف واقع به حضرت علی(ع) نسبت داده شده است. البته در این جهت دو ادعا مطرح است که دیروز اشاره شد: ۱.اینکه نهج البلاغه رأساً مربوط به حضرت علی(ع) نیست. ۲.اینکه بعضی می‎گویند: بعضی از قسمت‎های نهج البلاغه متعلق به حضرت علی(ع) نیست، بخصوص خطبه شققیه که این ادعا را بعداً بررسی می‎کنیم. در مورد ادعای اول یعنی اینکه نهج البلاغه اساساً مربوط

جلسه هجدهم – علوم پیش نیاز شرح و تفسیرنهج البلاغه

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم علوم پیش نیاز شرح و تفسیرنهج البلاغه ۱۳۹۸/۰۲/۰۲   خلاصه جلسه گذشته  موضوع بحث ما علوم پیش نیاز تفسیر نهج البلاغه بود. عرض کردیم تفسیر نهج البلاغه نیز مانند تفسیر قرآن نیازمند دانش‎هایی است. یعنی برخی از دانش‌ها و علوم برای شرح و تفسیر نهج البلاغه لازم و ضروری است، به حدی که اگر این آگاهی‎ها وجود نداشته باشد به جرأت می‎توانیم بگوییم شرح و یا تفسیر نهج البلاغه ناقص و ابتر و چه بسا ممکن است بر خلاف مقصود و منظور صاحب سخن باشد. زیرا تفسیر و شرح یعنی کشف مراد و مقصود گوینده و این در صورتی مقدور است که ابزارهای لازم برای کشف مقصود متکلم در اختیار شارح باشد. بدون این

جلسه هفدهم – علوم مقدماتی تفسیر نهج البلاغه

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم علوم مقدماتی تفسیر نهج البلاغه ۱۳۹۸/۰۳/۰۱   تاکنون چند موضوع از موضوعات مربوط به شناخت نهج البلاغه از جمله ادله انتساب نهج البلاغه به حضرت علی(ع) و نیز ادله  منکرین انتساب و استناد نهج البلاغه به حضرت علی(ع) و همچنین مصادر نهج البلاغه و کتاب‎هایی که پیرامون مآخذ نهج البلاغه نوشته شده و نیز ترجمه‎ها وشرح‎های نهج البلاغه را مورد بررسی قرار دادیم. هنوز مطالب بسیاری از بحث آشنایی با نهج البلاغه باقی مانده که باید مطرح شود. از جمله اینکه برای تفسیر و توضیح نهج البلاغه به چه علومی نیازمندیم، چه علومی قبل از ورود به عرصه شرح و تفسیر نهج البلاغه باید فرا گرفته شود. بعد از این بحث، موضوع مهمی که